Në dhjetor, nëse qeveria detyrohet të vendosë fashën 800 kilovat-orë, do të paguajmë 35-38 milionë euro më shumë energji elektrike si qytetarë. Tetori i thatë dhe plot diell që po përfundon nuk është ogur i mirë. E gjithë shpresa tani është tek kursimi i energjisë elektrike.
Kursejmë dhe s’kemi fashë në dhjetor?
Ka shumë mënyra për ta kursyer energjinë elektrike dhe për të bërë që të kemi nevojë jo më shumë se 14 mijë megavat-orë në ditë(ndoshta kufiri për t’ia dalë pa fashë) edhe në dhjetor.
Po si? Së pari, të fikim dritat, kompjuterët, televizorin, telefonin, kondicionerin dhe çdo pajisje tjetër, përpara se sa të na zërë gjumi. Vetëm me këtë hap të thjeshtë mund të kursejme shumë. Po sa? Përllogaritjet flasin për rreth 1.3 milionë euro energji e konsumuar kot çdo muaj nga 600 mijë familjet tona.
Së dyti, nëse kemi pajisje që nuk përdoren(edhe karikues celularësh, etj.), por ama i mbajmë në prizë, duhet t’i heqim nga priza. Sa kursejmë po ta bëjmë? 300 mijë euro në muaj për të 650 mijë familjet tona. Nuk është pak. Ia vlen që për këto pajisje të përdorim një prizë zgjatuese me shumë dalje, në mënyrë që të mund t’i fikim të gjitha me një prekje të vetme.
Së treti, duhet të bëjmë kujdes me kondicionerin dhe dushin. Na kurdisin në harxhim të kotë energjie. Gjatë dimrit, duhet ta mbajmë në intervalin nga 18 deri në 20 gradë. Kur lahemi dhe mbushim vaskën, na qëllon jo pak herë ta harrojmë ujin e ngrohtë që po e mbush dhe ta derdhim së koti. Ose ta mbajmë të ndezur dushin, edhe pse nuk kemi synim të lahemi gjatë gjithë ditës së punës. Kondicioneri dhe dushi janë “fajtorë” për harxhim të kotë energjie elektrike në muaj në nivel 5.6 milionë euro për të 650 mijë familjet tona(apo një mijë lekë të reja harxhim i kotë mesatarisht për familje).
Lavatriçja është harxhuesja numër një e energjisë elektrike, pas ngrohjes me korent. Nëse i lajmë rrobat me ujë të ftohtë, do të kursenim ndjeshëm elektricitet. Nëse lavatriçja jonë ka karakteristika të veçanta për kursimin e energjisë, atëherë do të ishim dyfish të fituar. Nga harxhimi kot i energjisë prej lavatriçes(e mbushim kazanin në një të tretën, lajmë në 90 gradë rroba që shumë mirë lahen në 30 gradë apo me ujë të ftohte, etj.), të 650 mijë familjet tona humbin mesatarisht 500 lekë të reja në muaj ose 2.7 milionë euro.
Për çdo familje tonën, në vend të llampave të vjetra inkandeshente, ia vlen të investojmë tek llampat LED, të cilat janë jo vetëm të përballueshme, por edhe kursejnë goxha energji. Të gjitha kursimet, nga çdo burim, edhe për administratën shtetërore, do të na bënin të harxhonim 3-4 mijë megavat-orë energji elektrike më pak në ditë. Sot që flasim, një e gjashta e energjisë që harxhojmë në ditë shpërdorohet. Po si shpërdorohet? Duke harruar ndezur dritat e rrugëve në mëngjes me dritë të ditës(ndodh rëndom edhe tani që qeveria ka vendosur masa kontrolli për harxhimin e energjisë elektrike). Duke harruar drita ndezur në zyrat e shtetit dhe privatit, apo në dhomat tona gjatë mbrëmjes e natës, duke e lënë gjithë ditën e natën ndezur dushin, duke e harruar derën e frigoriferit hapur, qoftë dhe për pak minuta, apo duke larë rroba me kazanin e lavatriçes të mbushur pak. Duken gjëra të rëndomta, por përbëjnë miliona euro shpërdorim brenda një muaji!
-Fikim dritat e panevojshme
-Përdorim dritën natyrale
-Përdorim ndriçimin direkt
-Bëjmë dushe më të shkurtër
-Fikim ujin kur rruhemi, lajmë duart, lani dhëmbët
-Rregullojmë rubinetin që rrjedh ose pikon
-Shkëpusim pajisjet elektronike të papërdorura
-Heqim kompjuterin desktop
-Jo në shtëpi? Fikim kondicionerin
-Menaxhojmë temperaturën e kondicionerit
-Bëjmë larje me lavatriçe me ngarkesa të plota
-Lajmë rrobat në të ftohtë
-Evitojmë tharjen “heat-dry” në lavastoviljen(larësen e enëve) të shtëpisë
-Përdorim mikrovalën dhe tenxheren me presion
Kursim i fortë do të thotë “Jo-fashë!”
Duhet të shikojmë sa përputhen dritaret e dyert tona me dimrin që po afron. Një shtëpi më e izoluar kursen 20 përqind të energjisë për ngrohje. Vetëm në këtë mënyrë, ky kursim do të na mundësonte që çdo ditë t’i kërkojmë në nëndor dhe dhjetor KESH-it dhe OSHEE-se mesatarisht 13-14 mije megavat-ore, dhe jo 16-17 mijë megavat-orë, ç’ka nënkupton tharrjen e shpejtë të liqenit të Fierzës dhe blerjen e energjisë shumë të shtrenjtë nga jashtë në nivel 35-40 përqind të nevojave. Çka nga ana e saj, nënkupton vendosjen e detyruar të fashës 800 kilovat-ore në dhjetor 2022. Kemi mundësi, me kursimet tona në çdo familje dhe institucion shtetëror, që ta shmangim këtë situatë, edhe nëse nuk bie shi as në nëndor, sikurse nuk ra këtë muaj. E kemi vetë në dorë. Na duhet vetëm kujdes, disiplinë dhe përgjegjshmëri, si në familjet tona, dhe në shtet.
