Fjala kyç e verës që sapo u mbyll është turizmi dhe për vendin tonë bregdeti mbetet destinacioni që tërheq numrin më të madh nga totali i pushuesve. Bregu i Adriatikut me Shkodrën, Lezhën dhe natyrisht Durrësin njihet për frekuentimin sidomos nga pushuesit ditorë dhe ata nga trojet shqiptare. Brigjet joniane dallojnë për vijën shkëmbore dhe thellësinë, me Vlorën dhe Sarandën si pika kryesore.
Çfarë i bashkon qendrat urbane përgjatë gjithë bregdetit është aksesimi i tyre thuajse ekskluzivisht nëpërmjet rrugëve tokësore. Çdo turist, shqiptar apo nga jashtë vendit, udhëtimin e përfundon me makinë.
N.q.s bëjmë krahasim me vendet e rajonit, shohim se qytetet fqinjë kanë jashtëzakonisht të zhvilluar transportin e njerëzve në rrugë detare. Mjafton të bësh një udhëtim të shkurtër në Malin e Zi, për të parë se Budva, apo dhe qytete të tjera, janë të mbushura nga jahte apo mini jahte, që lundrojnë të parkuara me rregull dhe qetësisht buzë shëtitoreve, ku shëtisin mjaft këmbësorë çdo ditë të vitit. Mali i Zi ka dy porte madhorë dhe disa marina të standardeve botërore, të cilësuara edhe si nga më të tërheqëset në Adriatik.
Kroacia është gjithashtu në pararojë të turizmit të lundrueshëm, me bregun kroat që numëron një rrjet prej mbi 50 marina. Qindra oferta detare u jepen turistëve, për të shëtitur nga një ishull te tjetri, në shtetin ballkanik, që prej disa vitesh është bërë pjesë e Bashkimit Evropian.
Për mos të folur për qytetet apo ishujt e Greqisë, ku aventurierë të shumtë të moshave të ndryshme, jetojnë të parkuar në varkat apo anijet e tyre, me javë apo muaj të tërë, buzë porteve apo shëtitoreve të qytezave përkatëse, duke i vizituar ato njëra pas tjetrës.
Metropolet dhe vendet më interesante arrihen nëpërmjet dhjetëra anijeve të madhësive të ndryshme. Kjo mund të konsiderohet edhe një mënyrë si ne mund të shtojmë fluksin e turistëve, si një motor i rëndësishëm gjenerues të ardhurash dhe punësimi të qëndrueshëm.
Ndërkohë që Shqipëria duket se ka mbetur peng vetëm i xhirove me jet-ski (motorë uji), apo i motoskafëve që brenda ditës shoqërojnë pushuesit nga një plazh në tjetrin, pra një lloj turizmi i përmasave tejet më modeste.
Duke ndjekur shembullin e rajonit, mbase ka ardhur momenti që t’i bëjmë qytetet tona të hapura ndaj udhëtimeve ujore. Aktualisht portet ekzistuese bashkojnë aktivitetin industrial me transportin e pasagjerëve dhe kryesisht të pasagjerëve që kthehen në familjet e tyre për pushime nga emigrimi. Hapi i parë mund të ishte fokusimi tek njerëzit, si kontingjent i mundshëm për turizëm. Atyre u duhen krijuar kushte për udhëtime të vogla e të mëdha, me shërbime bashkëkohore, çka do të tërhiqte patjetër të interesuar.
Natyrisht oferta e plotë duhet të vazhdojë edhe pasi pushuesi zbret në tokën tonë, por të paktën starti do të ishte i garantuar.