Lirimi i Hekuraën Billës nga gjykatësja e Krujës Enkelejda Hoxha është bërë nga kjo e fundit në bashkëpunim me prokurorin e Prokurorisë së Krujës, Bujar Memia. Ky është qëndrimi i Inspektorit të Lartë të Drejtësisë i cili përveç kërkesës për shkarkim të gjyqtares Hoxha, vendim i cili pritet të merret nesër në KLGJ, ka kërkuar nga Këshilli i Lartë i Prokurorisë edhe shkarkimin e Bujar Memias.
Më 15 qershor të 2020-s, Inspektorati i Lartë i Drejtësisë (ILD), i ka dërguar një kërkesë Këshillit të Lartë të Prokurorisë që Memia të shkarkohej sa më parë, por kur kanë kaluar më shumë se 8 muaj, KLP nuk ka marrë asnjë vendim. Seanca është zhvilluqar sot dhe vendimi është shtyrë.
Gazetari i Report Tv, Arsen Rusta siguroi kërkesën e ILD-së për KLP-në, lidhur me shkarkimin e Bujar Memias, për të cilin rendisin 34 vendime që prokurori ka shkelur ligjin. Më konkretisht bëhet fjalë për ‘Njohje e ditëve të paraburgimit për të dënuarit jashtë shtetit’ dhe për ‘Përfitim amnistie’.
Kërkesa e ILD-së për KLP, lidhur me shkarkimin e prokurorit Bujar Memia:
Inspektori i Lartë i Drejtësisë ka vendosur më datë 15.06.2020 verifikimin e fakteve të bëra publike nga media elektronike dhe ajo e shkruar gjatë transmetimit të lajmit për vrasjen në datën 11.06.2020 të shtetasit Hekuran Billa, mbi gjendjen gjyqësore të këtij shtetasi me burgim të përjetshëm nga ana e autoriteteve gjyqësore të huaja, si dhe njohja e këtyre vendimeve nga ana e autoriteve gjyqësore shqiptare. Pas verifikimit të të dhënave shtesë të administruara nga Gjykata Rrethit Gjyqësor Krujë apo gjykatave të tjera lidhur me proceset gjyqësore të zhvilluara për rastet e paraqitura në media, më datë 16.07.2020, Inspektori i Lartë të Drejtësisë ka urdhëruar fillimin e hetimit disiplinor me iniciativë për magjistratin Bujar Memia, me detyrë prokuror pranë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Krujë për shkelje të rënda profesionale që diskretitojnë pozitën dhe figurën e prokurorit gjatë ushtrimit të detyrës.
Në raport me faktet e provuara gjatë hetimit hetimi disiplinor dhe pas një vlerësimi të hollësishëm të çdo prove veçmas dhe të gjitha provave së bashku, konstatohet se nga ana e magjistratit subjekt hetimi disiplinor Bujar Memia janë ndërmarrë veprime/mosveprime të cilat kanë të bëjnë me:
- Mospërmbushje të pajustifikuar të funksioneve gjatë dhe pas gjykimit.
- Mospërmbushje e pajustifikuar e funksioneve gjatë gjykimit dhe mosveprime e sjellje të magjistratit, që kanë sjellë përfitim të padrejtë për palët në një proces gjyqësor në kundërshtim me ligjin.
- Mospërmbushje e pajustifikuar e funksioneve gjatë gjykimit, mosveprime e sjellje të magjistratit, që kanë sjellë përfitim të padrejtë për palët në një proces gjyqësor.
- Mosrespektim i rëndë dhe i vazhduar i legjislacionit material dhe procedural penal.
Nga shqyrtimi i dosjeve e akteve gjyqësore dhe vendimeve të administruara nga ILD si dhe 9 vendimeve gjyqësore me objekt “Njohje e ditëve të paraburgimit për të dënuarit jashtë shtetit” dhe 25 vendime me objekt “Përfitim amnistie” sipas Ligjit nr.141/2016 “Për dhënie amnistie” me përfaqësues të prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Krujë magjistratin Bujar Memia, duke marrë parasysh shkallën e pakujdesisë (fajësisë); shpeshtësinë e kryerjes së veprimit ose mosveprimit apo sjelljes; përvojën dhe pozicionin e magjistratit në sistem; dëmtimin, mundësinë e shkaktimit të dëmtimit ose shkallën e pasojave që kanë ardhur ose mund të vijnë nga veprimi apo mosveprimi; si dhe çdo situatë që është jashtë kontrollit të magjistratit dhe që mund të lidhet me mosfunksionimin e sistemit gjyqësor ose të prokurorisë, konstatohet se:
- Ushtrimi i pa rregullt i detyrës nga ana e magjistratit ka sjellë pasoja për dhënien e drejtësisë, cenimin e prestigjit jo vetëm të gjykatës dhe humbjen e besimit ndaj tij, por dhe të prokurorisë, si përfaqësuese e interesit publik në gjykim, duke cenuar besimin e publikut te drejtësia. Referuar “teorisë së dukjes”, drejtësia jo vetëm duhet të bëhet por edhe duhet të shihet. Në këtë kuptim, veprimet e kryera nga një prokuror si përfaqësues i organit të akuzës i vetë shtetit në përmbushje të detyrës së tij marrin rëndësi edhe në raport me çfarë shoqëria mendon.
- Zhvillimi i procedurave me objekt “Lirim me kusht” nga ana e gjykatës si dhe mungesa e ankimimeve të këtyre vendimeve është shoqëruar me një pasqyrim të gjerë mediatik, duke risjellë veprat penale të personazheve në fjalë. Mediat përmes raportimeve, analizave apo emisioneve të posacme kanë ndjekur me vëmendje ecurinë e veprimeve me lirimet e tyre. Rrjedhimisht, sjellja konkrete jo vetëm e gjykatës, por dhe pasiviteti dhe mosveprimi i prokurorit për të kontrolluar ligjshmërinë e kësaj vendimarrje ndikoi në uljen e besimit publik tek sistemi gjyqësor, dhe nxiti hakmarrjen ndaj të dënuarit. Është fakt i njohur tashmë, ekzekutimi i të dënuarit H.B më datë 11.06.2020.
- Sjellja e papërshtatshme e magjistratit subjekt hetimi disiplinor nuk është shtrirë vetëm tek magjistrati subjekt i hetimit disiplinor por ka krijuar terren për sjellje të papërshtatshme edhe në rastet të tjera të ngjashme. Standardet e gabuara të qëndrimeve pasive të prokurorit ndaj vendimeve gjyqësore të kësaj natyre të Gjykatës së Rrethit Krujë, mund të aplikohen edhe nga magjistratë të tjerë, si dhe njëkohësisht mund të shërbejë si praktikë për edhe shumë të dënuar të tjerë me rrezikshmëri shumë të lartë shoqërore të pretendojnë në kundërshtim me parashikimet e legjislacionit penal në fuqi për lirimin para kohe të tyre me kusht, përfitim amnistie, llogaritje kohe paraburgimi gjatë periudhës së qenies të dënuar, apo aplikimet alternative të dënimit pa marrë provat thelbësore në proces.
Për pasojë Inspektori i Lartë i Drejtësisë i propozon Këshillit të Lartë të Prokurorisë masën disiplinore “Shkarkim nga detyra” për magjistratin Bujar Memia, të parashikuar nga neni 111 i Ligjit nr. 96/2016 “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, për shkeljet disiplinore të parashikuara nga neni 148/d pika 2, shkronja “a” e Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë dhe nga neni 102, pika 1 shkronjat “ç”, “dh” dhe neni 102, pika 2, shkronja “a” të ligjit nr. 96/2016 “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar".
Inspektori i Lartë të Drejtësisë Artur Metani paraqiti në këto momente para Këshillit të Lartë të Prokurorisë parashtresën lidhur me kërkesën për fillimin e procedimit disiplinor ndaj magjistratit Bujar Memia me detyrë Prokuror në Prokurorinë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë.
Metani është shprehur se nga analiza ligjore e fakteve të konstatuara gjatë hetimit disiplinor rezulton se nga ana e magjistratit Bujar Memia janë ndërmarrë veprime apo mosveprime të cilat kanë të bëjnë me mospërmbushjen e pajustifikuar e funksioneve gjatë dhe pas gjykimit, që kanë sjellë përfitim të padrejtë për palët në një proces gjyqësor në kundërshtim me ligjin, si dhe mosrespektim të rëndë dhe të vazhduar të legjislacionit material dhe procedural penal, akte të konstatuara në 4 procese gjyqësore.
Argumentet e ILD, Artur Metani:
- nga ana e magjistratit subjekt hetimi disiplinor janë ndërmarrë veprime/mosveprime të cilat kanë të bëjmë me mosrespektim të rëndë dhe të vazhduar të legjislacionit material dhe procedural penal
- nuk është kërkuar marrja e provave vendimtare për zgjidhjen e çështjes dhe nuk është ushtruar ankim ndaj vendimit pavarësisht mungesës së marrjes së një prove të tillë kryesisht nga gjykata duke mospërmbushur funksionet e veta gjatë gjykimit në ligjshmëri dhe paanësi të prokurorit në mbikqyrjen e ekzekutimit të vendimeve penale
- mosdhënien e asnjë mendimi/shpjegimi/informacioni/ apo qëndrimi mbi udhëzimin jodetyrues të drejtuesit të prokurorisë për paraqitjen e ankimit nga prokurori i çështjes për shkak të mosmarrjes së provës me ekspert mjeko- ligjor
- nuk janë respektuar dispozitat penale me karakter urdhërues, të cilat parashikojnë kritere me karakter objektiv, ndalues dhe me një përmbajtje të drejtpërdrejtë dhe lehtësisht të kuptueshme për lirimin e të dënuarit, ku përvoja e gjatë profesionale në detyrë e magjistratit e lejon të interpretojë dhe zbatojë drejt këto dispozita;
- njohja e cilësisë së dhënë nga gjykata si i paraburgosur të të dënuarit për një periudhë gjatë të cilës, ai ka patur cilësinë e të dënuarit në kundërshtim me parashikimet ligjore
- qëndrimi pasiv gjatë gjykimit të lirimit me kusht të të dënuarit, megjithëse mori dijeni në këtë gjykim mbi dy vendime të dhëna nga e njëjta gjykatë, e cila gjatë periudhave të njëjta i ka njohur të dënuarit dy cilësi: si i paraburgosur dhe si i dënuar, në funksion të pranimit të çdo kërkese të paraqitur nga ana e tij, të cilat sollën dhe rritje fiktive të periudhës së dënimit të llogaritur për efekt lirimi
- mosrespektimi i kritereve ndaluese për përfitim amnistie
- qëndrimet e prokurorit në këto gjykime për pranim kërkese apo lënien e tyre në çmim të gjykatës
- mosankimi i vendimeve gjyqësore duke passjellë pamundësinë e ushtrimit të kontrollit gjyqësor të vendimeve të dhëna në kundërshtim me ligjin.
