Me teknologjinë që përshpejton industrinë online dhe offline me një ritëm të paparë, krahas kohërave shqetësuese ekonomike, mjedisore dhe politike në të cilat jetojmë, 2023-shi nuk duket si asnjë vit tjetër, edhe për industrinë e bukurisë.
Duke u përshtatur me komoditetin e një pamjeje natyrale, të shpejtë për t’u bërë gati, stilet elastike të jetesës dhe të shpenzimeve të ulëta për ndërhyrje, po fitojnë terren në tregun shqiptar të bukurisë.
Kozmetikat natyrale dhe vegane gjithashtu vazhdojnë të rriten në popullaritet, pasi bota bëhet më e ndërgjegjshme mbi përbërësit dhe ndikimin e tyre të përgjithshëm mjedisor. Dhe me rritjen e inflacionit, konsumatorët po u japin përparësi më pak produkteve që ofrojnë rezultate më efektive, të personalizuara sipas preferencave dhe nevojave të tyre.
Botoksi duket të jetë zëvendësuar nga fillerat më pak invazivë, trajtimet dhe të tjera kujdese ”pa thikë”.
Operatorët në treg raportojnë rritje të shitjeve të kremrave më cilësorë, të trajtimeve joinvazive për fytyrën dhe trupin. Rhinoplastika mbretëron në kërkesat për ndërhyrje nga femrat dhe mbjellja e flokëve nga meshkujt.
Skerdi Faria, nga spitali “Keit”, thotë se, kërkesat më të larta dy vitet e fundit kanë qenë për Korrigjimet e formës së hundës dhe zmadhimi i gjoksit.
Këto janë dy operacionet më të kërkuara, por nuk mbeten pas edhe kërkesat për korrigjime të kapakëve të syve, lifting të fytyrës, rregullim të formës së veshëve apo ngritje të vetullave. Gjithashtu është rritur kërkesa për rikonturimin e formës së trupit nëpërmjet liposuction-it, si te femrat, edhe te meshkujt.
Sipas tij, rritja e kërkesave në fushën estetike nga të gjitha grupmoshat, ka ardhur prej disa faktorësh. “E para, zvogëlimi i stigmës: Ka pasur një zvogëlim të paragjykimeve lidhur me ndërhyrjet kirurgjikale estetike në shoqërinë shqiptare. Më shumë njerëz janë të hapur për të diskutuar për këto procedura dhe tregojnë më shumë dakordësi për ato.
Gjithashtu ka ndikuar rritja e kërkesës për lloje të caktuara të ndërhyrjeve: Në Shqipëri, ndërhyrjet më të kërkuara zakonisht përfshijnë rinoplastikën (korrigjimi i formës së hundës), liposukcionin (heqja e yndyrës së tepërt me anë të aspirimit), implantet e gjoksit, botox-i dhe injeksionet e plota të lëkurës.
Duke pasur disa shërbime, duke u rritur konkurrenca e duke parë punime të ndryshme në spitale të ndryshme, konsumatorët kanë mësuar se ku të drejtohen. Frikërat për pamje jashtë natyrales kanë kaluar”- thotë dr. Faria.
Nga spitali DAVinci raportohet se këtë vit ka një tendencë të dukshme të përqendrimit në pamjen natyrore të rezultateve. Sipas tyre, shumë pacientë kërkojnë rezultate sa më të natyrshme, duke u përpjekur të shmangin ndryshimet e dukshme ose të tepruara në pamjen e tyre.
“Informacioni dhe ndërgjegjësimi mbi ndërhyrjet kirurgjikale estetike është rritur nëpërmjet mediave sociale dhe burimeve të tjera online. Shqiptarët janë më të informuar dhe të ndërgjegjshëm lidhur me opsionet dhe rezultatet e mundshme të këtyre procedurave.
Gjithashtu, çmimet kanë qenë mesatarisht të mira, duke e bërë të mundur që një i ri, i cili nuk e pranon dot më pamjen e tij me hundën e madhe apo veshët e dalë, të ketë mundësi ekonomike për ta ndryshuar këtë. Psikologjikisht, ndikon pozitivisht në jetën e tyre” – thonë mjekët e DaVInci.
Dr. Lida Hoxha, nga “DermoLife”, thotë se trajtimet më të kërkuara para verës janë ato hidratuese dhe mund të bëhen në të gjithë muajt, edhe në verë. Sipas saj, tendenca e viteve të fundit ka qenë përqafimi i trajtimeve joinvazive.
“Ajo që pacientët shpesh bëjnë gabim është se mendojnë se sa më shumë ujë që të pijnë, aq më shumë hidratohet lëkura e tyre: kapaciteti i hidratimit varet nga sa arrijmë të ruajmë ujin brenda vetë lëkurës.
Pirja e tepërt, mbi dy litra në ditë, dëmton veshkat dhe nuk të ndihmon. Molekulat që ndihmojnë në mbajtjen e ujit janë acidi hialuronik dhe kolagjeni. Me të dy këto elemente ka disa trajtime estetike ndër më të përdorurat vitet e fundit, për fytyrën kryesisht”.
Sot është e rrallë të shohësh një femër që nuk aplikon “elementet magjike”, të cilat përmirësojnë pamjen e jashtme, duke e tjetërsuar fytyrën dhe duke i dhënë bukurisë një tjetër kuptim. Po të marrim një mesatare prej 15 minutash në ditë përkushtim për kozmetikën, një femër llogaritet të shpenzojë 91 orë në vit, ose ndryshe 4 ditë në çdo vit të jetës së saj.
Klaudja Duzha nga “La Beaute” thotë se kërkesat dy vitet e fundit janë përqendruar në 3 trajtime kryesore: laseri për eliminimin e qimeve trupore, trajtime për heqjen e celulitit dhe masës dhjamore përmes aparaturave teknologjike dhe trajtimet e thella të fytyrës si dermapen, lift etj., pa produkte invazive, vetëm trajtuese. Kështu, ndërgjegjësimi për natyralen ka qenë në rritje.
Prof. dr. Rudina Thanasi, mjeke dermatolog-venerolog, pohon se ka ardhur koha e ndërhyrjeve estetike jokirurgjikale, duke pasur parasysh se pjesa më e madhe e shqiptarëve që kërkonin rritjen e gjoksit apo buzëve në përmasa të mëdha, janë reduktuar.
Sipas saj, informimi ka sjellë që të kërkohen më shumë trajtimet pranë natyrales dhe këtë duhet ta përdorim si një aset edhe për të huajt, duke qenë se trajtime të tilla janë të shkurtra në kohë, si procedurë dhe në rikuperimin pas.
“Duhet të dihet se vetë botox-i kohën e përgjysmimit e ka 14 ditë, eliminohet plotësisht për 28 ditë nga trupi.
Efektin estetik e ka nga 45 ditë deri në 6 muaj, sipas llojit të firmës prodhuese, zakonit të mimikës së pacientit, mjekimeve të tjera, që ka marrë përpara dhe pas injektimit me botox dhe zonës gjeografike (zonë e nxehtë apo e ftohtë).
"Ndaj, dhe trajtimet e fytyrës me Botox-in (Botulinium Toxina) mund të përdoren si tërheqje edhe për të huajt, duke qenë se është alternativa më e leverdishme për pacientin me rrudha mimike. Është një metodë shumë elegante, joinvazive dhe pa nevojë për kohë rikuperimi”, – thotë dr. Thanasi.
Pranë qendrës “Nisa Esthetic” pohojnë se, për zonjat me të ardhura mbi mesatare, të cilat sigurojnë mbi 50 mijë lekë të ardhura në muaj, prirja për trajtime është për kujdesin e lëkurës së fytyrës. Problemet e fytyrës janë përparësi edhe për vajzat adoleshente, të cilat, në këtë rast, me portofolin e prindërve priret të zgjidhin çështjen e akneve, apo puçrrave.
Mbipesha është gjithashtu shqetësim për moshat e reja.
“Prej më se dy vitesh, vihet re interesimi i moshave të reja mbi 20 vjeç që kërkojnë me çdo kusht të kujdesen e të parandalojnë shtime të mëdha në peshë apo celulit të gradës së tretë”, thotë estetistja Anisa.
Kostot
Kostot e ndërhyrjeve kirurgjikale estetike në Shqipëri ndryshojnë në varësi nga lloji i procedurës, reputacioni i kirurgut, vendndodhja e klinikës dhe çështjet e tjera të lidhura me ofrimin e shërbimeve kirurgjikale.
Është e vështirë të japim çmime të sakta pa të dhëna specifike, por mund t’ju jap disa shembuj të përgjithshëm të kostove të zakonshme të disa ndërhyrjeve kirurgjikale estetike në Shqipëri:
Rinoplastika (korrigjimi i formës së hundës): Kostot për rinoplastikën në Shqipëri mund të ndryshojnë nga 1000 deri në 3000 euro ose më shumë, në varësi të kompleksitetit të rastit dhe reputacionit të kirurgut.
Liposukcioni:
Kostot e liposukcionit varen nga sasia e yndyrës së tepërt që duhet të hiqet dhe zona e trupit që do të trajtohet. Në përgjithësi, liposukcioni në një zonë të vetme të trupit mund të kushtojë nga 800 deri në 2000 euro, ose më shumë.
Implante gjoksi:
Kostot e implantit të gjoksit në Shqipëri ndryshojnë në varësi të llojit të implantit, madhësisë së dëshiruar dhe reputacionit të kirurgut. Kostoja e zakonshme e një ndërhyrje të implantit të gjoksit varion nga 2500 deri në 5000 euro, ose më shumë.
Problematikat
Sipas të dhënave të marra nga bisedimi me disa operatorë që ofrojnë shërbime kirurgjikale estetike në vend, tregu i ndërhyrjeve estetike kirurgjikale në Shqipëri përballet me disa problematika, të cilat mund të përfshijnë:
1. Mungesa e rregullimit ligjor: Në Shqipëri, nuk ka ligje specifike dhe rregulla të sakta në sektorin e kirurgjisë estetike. Kjo mund të krijojë mungesë të qartësisë në lidhje me standardet e sigurisë dhe praktikat e duhura të ndjekura nga kirurgët estetikë.
2. Mungesa e kontrollit të cilësisë: Mungesa e një kontrolli të fortë dhe të pavarur të cilësisë në klinikat kirurgjikale estetike mund të sjellë rrezikun e praktikave të dyshimta ose të ulëta të cilësisë. Kjo mund të sjellë rezultate të pakënaqshme, ose problematika shëndetësore për pacientët.
3. Mungesa e trajnimit të specializuar: Disa kirurgë në Shqipëri mund të kryejnë ndërhyrje estetike pa pasur një trajnim të specializuar dhe të përgjithshëm në fushën e kirurgjisë estetike. Kjo mund të ndikojë në cilësinë dhe sigurinë e ndërhyrjeve. Sipas hulumtimeve, kjo kryhet kryesisht në qendra estetike.
4. Konkurrenca e pandershme: Në disa raste, konkurrenca e pandershme midis klinikave kirurgjikale estetike mund të rezultojë në reklama të manipuluara ose të pavërteta, duke nxitur pacientët të marrin vendime të gabuara, ose të informuara jo plotësisht.
5. Ndikimi i pandëshkueshmërisë: Në disa raste, mungesa e ndëshkimit për praktikat e dobëta kirurgjikale estetike mund të krijojë një mjedis ku praktikat e dyshimta vazhdojnë të ekzistojnë pa pasur pasoja ligjore.
Këto problematika tregojnë rëndësinë e nevojës për një rregullim ligjor të qartë dhe përforcimin e standardeve të sigurisë dhe cilësisë në tregun e kirurgjisë estetike në Shqipëri.
Në një komunikim me Agjencinë e Mbrojtjes së Konsumatorit, përgjigjja ndaj këtij shqetësimi ishte “këshillohet që pacientët të kryejnë kërkime të mjaftueshme dhe të zgjedhin kirurgët me reputacion të mirë dhe të certifikuar, për të minimizuar rreziqet dhe problematikat potenciale”.
Tendencë e këtij viti
Ndërsa paratë nisin të tkurren nga rritja e kostove të jetesës, gjoksi bëhet më i madh dhe beli më i vogël. “Mirë, kjo është pak hiperbolë. Por ekonomia do të ndikojë në tendencat kirurgjikale më shumë se zakonisht këtë vit.
Zmadhimi i gjoksit dhe liposuksioni do të jenë tepër të njohura, pjesërisht sepse ato janë procedura relativisht të gjata, një implant zakonisht zgjat për 10 vjet, ndërsa konturimi i liposuksionit është zakonisht i përhershëm.
"Duke marrë në konsideratë jetëgjatësinë e një procedure, pacientët nisin të mendojnë më mirë këtë dhe jam pa shpenzime për disa vite. Dhe duhet të kemi parasysh se për një ndërhyrje, shqiptarët kanë kursyer e kanë planifikuar për disa vite me radhë” – thotë dr. Faria.
Ndikimi i rrjeteve sociale
Falë aksesit në media sociale, madje më shumë se një në përdorim aktiv, njerëzit janë të ndërgjegjshëm për trupin dhe fytyrën e tyre, në një mënyrë që nuk ishin më parë.
Sipas mjekëve, pacientët e krahasojnë veten me yjet e mediave sociale që shfaqnin para dhe pas fotot në Instagram të procedurës ose trajtimit të tyre më të fundit.
“Ne e vëmë re sepse hyjnë pacientë në klinikë dhe thonë shprehje të tipit: vura re se kam pak asimetri të fytyrës ose kam nevojë për një lifting mollëzash, shprehje të cilat nuk ishin në dijeni më parë. Rrjetet sociale padyshim kanë ndikim të madh”, – thotë dr. Faria.
Rrjetet sociale kanë pasur ndikim të madh në rritjen e kërkesave për ndërhyrjet estetike në Shqipëri, siç kanë pasur edhe në vende të tjera.
Sipas Marsida Simo, sociologe, një nga format më të zakonshme që të rinjtë ndikohen nga rrjetet sociale janë padyshim influencuesit.
“Influencuesit dhe personalitetet e mediave sociale kanë ndikim të madh në kulturën e bukurisë dhe estetikës.
Ata shpesh ndajnë përvojat e tyre me ndërhyrjet estetike dhe reklamojnë produkte dhe shërbime kirurgjikale estetike. Kjo mund të nxisë interesin e shqiptarëve për të shkuar në ndërhyrje estetike.
Informacioni i marrë, shpesh në mënyrë shabllon, mbi ndërhyrjet estetike është lehtësisht i arritshëm. Të rinjtë kanë mundësi të shohin rezultatet e ndryshme të ndërhyrjeve estetike, të lexojnë përvojat e të tjerëve dhe të marrin frymëzim nga postimet dhe fotot e pacientëve para dhe pas operacionit.
Shpesh, pa kuptuar që një influencues i caktuar është paguar që të japë atë informacion tek ai. Rënia pre për të përqafuar tendencat sidomos të pamjes së jashtme, është më ë lehtë përmes rrjeteve sociale”- thotë znj. Simo.
Efekti Buzëkuq
Efekti “buzëkuq” mbështetet në teorinë se kur përballen me një krizë ekonomike, konsumatorët do të jenë më të gatshëm për të blerë mallra luksoze më pak të kushtueshme.
Në vend të blerjes së palltove të shtrenjta me materiale cilësore si pelushe apo lëkurë për shembull, femrat do të blejnë buzëkuq të shtrenjtë. Supozimi themelor, sipas teorisë, është se konsumatorët do të blejnë mallra luksozë edhe nëse ka një krizë.
Kur besimi i konsumatorit në ekonomi është i ulët, njerëzit do të blejnë mallra që përmbushin kërkesat luksoze “pa thyer” bankën, thotë teoria. Jashtë tregut të kozmetikës, konsumatorët mund të blejnë pije të shtrenjta ose të zgjedhin një Audi mbi një Ferrari.
Psikologjikisht ndodh kështu: është shumë më e lehtë që një pjesë e të ardhurave të shkojë për një darkë dhe film të bukur, se sa për pushime verore jashtë.
Të ardhurat
Sipas raportit më të fundit të McKinsey, në vitin 2022, tregu i bukurisë – i përcaktuar si kujdesi për lëkurën, aroma, grimi dhe kujdesi i flokëve – gjeneroi rreth 430 miliardë dollarë të ardhura.Sot, bukuria është në një trajektore rritje në të gjitha kategoritë. Ajo ka dëshmuar të jetë elastike në mes të krizave ekonomike globale dhe në një mjedis makroekonomik të trazuar.
Bukuria është tani një industri në të cilën shumë njerëz, nga financierët e nivelit më të lartë e deri te personazhet e famshëm të listës A, duan të jenë pjesë e saj – dhe me arsye të mirë.
Pas një rikuperimi solid që nga kulmi i pandemisë COVID-19, tregu i bukurisë pritet të arrijë afërsisht 580 miliardë dollarë deri në vitin 2027, duke u rritur me 6% të parashikuar në vit (Eksponata 1).Kjo është në përputhje ose pak më e lartë se segmentet e tjera të konsumatorëve si veshjet, këpucët, syzet, kujdesi për kafshët shtëpiake dhe ushqimi dhe pijet.
Tendencat botërore
Tendencat botërore për ndërhyrjet estetike janë në ndryshime të vazhdueshme, por disa prej tyre janë të dukshme në fushën e kirurgjisë estetike. Këtu janë disa tendenca që vërehen aktualisht në nivel botëror:
1. Përmirësimi natyror dhe rezultate të menjëhershme: Pacientët preferojnë rezultate të ndërhyrjeve kirurgjikale estetike që janë sa më natyrale dhe pak të dukshme. Kërkohet përdorimi i teknikave estetikisht fine dhe të avancuara për të arritur rezultate harmonike dhe tërheqëse.
2. Rritja e ndërhyrjeve minimale invazive: Ka një rritje të kërkesës për procedurat minimale invazive që ofrojnë rezultate estetike pa kërkuar operacione të rënda. Këto përfshijnë përdorimin e teknologjive të reja, si ndërhyrjet me laser, injeksionet e plote, dhe liposukcionin me shiringa të vogla.
3. Rritja e interesit për procedurat jokirurgjikale: Pacientët janë gjithnjë e më të interesuar për procedurat jokirurgjikale për përmirësimin estetik të fytyrës dhe trupit. Kjo përfshin injeksionet e botox-it, mbushësit dermikë, terapitë me rreze laser, peeling-un kimik, dhe ndërhyrjet me filler.
Tregu
Me përhapjen e teknologjisë së ndryshimit të fotografive përmes aplikacioneve si Snapchat dhe Facetune, niveli i ‘përsosmërisë’ fizike që më parë shihej vetëm në revistat e të famshmëve ose të bukurisë, tani është në të gjithë mediat sociale.
Ndërsa këto imazhe bëhen normë, perceptimet e njerëzve për bukurinë në mbarë botën po ndryshojnë, gjë që mund të ndikojë në vetëvlerësimin e një personi dhe mund të shkaktojë çrregullime dismorfike të trupit (BDD), argumentojnë studiuesit. Kjo çon në kërkesa të larta të ndërhyrjeve estetike ose kirurgjike./Monitor.al
