Kryeministria

Ekonomi

Borxhi publik, FMN e shqetësuar: Mund të arrijë në 80% të PBB më 2020

23 Maj 2018, 10:10| Përditesimi: 23 Maj 2018, 10:16

  • Share

FMN lajmëron se Shqipëria nuk ka mundur të mbajë angazhimet për uljen e borxhit publike. Sikur situata të mirëmenaxhohet dhe të gjithë treguesit makro të jenë në ekuilibër borxhi i vendit nuk do të mund të bjerë nën 60 % të Prodhimit të Brendshëm bruto (PBB) para vitit 2023.

Por Fondi parashikon në skenarët e stresit për borxhin se goditjet makrofiskale mund të çojnë detyrimet publike në 80 për qind të PBB-së deri në vitin 2020.

Sipas fondit, dobësitë kyçe pasqyrojnë (i) nevojat e larta të rifinancimit (20 përqind e PBB-së në 2018), pasi rreth dy të pestat e borxhit të brendshëm të qeverisë qendrore ishin afatshkurtra në fund të vitit 2017; (ii) rritja e ekspozimit neto ndaj kursit të këmbimit, pasi përpjekjet për të zëvendësuar borxhin e brendshëm afatshkurtër me huamarrjen e jashtme afatgjatë shtojnë ekspozimin ndaj rreziqeve të kursit të këmbimit; dhe (iii) një varësi nga bankat kombëtare, duke pasur parasysh mungesën e investitorëve jobankarë, përqendrimin e mbajtjes së borxhit në disa banka të mëdha vendase dhe ekspozimin e lartë të bankave ndaj obligacioneve qeveritare (25 për qind e totalit të aktiveve), për shkak të mundësive të kufizuara të kreditimit.

Fondi Monetar Ndërkombëtar vlerëson se edhe niveli 60% i borxhit është një rrezik i madh për shkak të nevojave të larta për rifinancimin e tij. Borxhi në këtë nivel cenohet lehtë nga goditjet makroekonomike që vijnë nga rritja e ngadaltë, inflacioni i ulët, paqëndrueshmëria e normave të interesit dhe kushtet e tregtisë ve ne dukje FMN.

Përveç kësaj, mbështetja e madhe e borxhit të brendshëm në sektorin bankar (bankat zotërojnë 60% të borxhit të brendshëm publik në fund të vitit 2017) paraqet rrezik duke pasur parasysh lidhjen sistemike midis bankave tregtare dhe detyrimeve sovrane. Rreziku i financimit është përkeqësuar nga përqendrimi i lartë i borxhit i brendshëm në disa banka vendase.

Borxhi publik sipas parashikimeve të skenarit bazë është i ndjeshëm ndaj një sërë rreziqesh që dalin nga profili të financimit. Edhe pse qeveria shqiptare ka nisur zgjatjen e afateve të maturimit rreziqet e rifinancimit mbeten të larta, pasi rreth dy të pestat i borxhit të  qeverisë qendrore ishte afatshkurtër në fund të vitit 2017.

Rreziku i normës së interesit do të jetë më i lartë për shkak të normave të interesit në rritje. Megjithatë, mungesa e një tregu sekondar likuid dhe preferenca e bankave për të mbajtur borxhin deri në maturim ulin disi rrezikun nga normat e interesit.

Një faktor tjetër lehtësues konsiderohet rritja e financimeve nga donatorët e jashtëm. Së fundmi rreziku nga kursi i këmbimit do të rritet me zgjerimin e borxhit në valutë, por niveli i kënaqshëm i rezervave ndërkombëtare të Shqipërisë i zbeh këto rreziqe.

Skenarët alternativ të borxhit marrin në konsideratë rreziqet ndaj skenarit bazë nëse rriten ndjeshëm normat e interesit dhe nëse rritja ekonomike dobësohet. Rreziqet kryesore lindin nga rritja ekonomike e ngadaltë e kombinuar me një rritje të mprehtë të normave e interesit lajmëron Fondi Monetar Ndërkombëtar.

Sipas skenarëve alternativ deri në vitin 2023, borxhi publik do të ishte rreth 73 për qind e PBB-së. Megjithatë FMN shprehet se skenari bazë mbetet realist. Ai përfaqëson një parashikim duke reflektuar ecurinë e historike të borxhit dhe angazhimet e qeverisë./Monitor/

Komento

Komente

  • redi: 23/05/2018 13:14

    Hera e oara qe i jap te drejte FMN , se per norxhin jo vetem do rritet por mund te dhkoj ne keq . Me Ahmetajn minister financash Shqiperia do falimentoj . Si ka mundesi qe rriten te ardhurat dhe borxhi nuk ulet . Aresyeja duhet gjetur tek vet Rama qe me PPP do te coj financat ne kolaps . Pse nuk shlyen kredite e mars duke ulur investimet pa rentabilitet . Kush e keshillon Ramen per ginancat eshte armik i vendit . Pa ulur borxhin nuk ka mireqenie .

    Përgjigju
  • Kafsha: 23/05/2018 12:24

    Është vjedhur kaq shumë këta 28 vjet nga fëmijët e ish kapterrave e spiunëve fundërrina të PPSH-së që zaptuan vendin duke e kthyer në çiflik të tyre ashtu siç bënë baballarët e tyre që i sherbyen diktaturës, sa borxhi do të jetë në b*thë të shqiptarëve të shkretë dhe të fëmijëve të fëmijëve të tyre. Të na rrojnë HÁLET!

    Përgjigju
  • Anonim: 23/05/2018 10:26

    Na vjen keq FMN por ne kemi kohe qe kemi falimentuar si shtet ...... ju e dini por keni bere sikur nuk kuptoni se keni leverdi ta bleni shqiperin per nje cop buk

    Përgjigju
  • Sondazhi i ditës:

    Nisi fushata zgjedhore për 11 majin, si e parashikoni?