Sot qeveria bëri betimin para Presidentit të Republikës dhe, siç pritej, “Diella” nuk ishte e pranishme. Pra, formalisht, si ministre nuk ekziston. Duhet të mjaftojë kjo për të qetësuar ankthin e opozitës dhe panikun e analistëve të saj, të cilët me të vërtetë besuan se gjatë ceremonisë së organizuar në sallonin e Presidencës do të materializohej një avatar digjital në gjendje të trondiste planet revolucionare të Sali Berishës dhe çetës së tij parlamentare.
Edi Rama është një provokator, dhe nuk ka dyshim që t’i japësh fjalën “Diellës” në parlament para ministrave dhe deputetëve të vërtetë, ishte një provokim ekstrem, ndoshta me synime spektakolare, por që opozita mund ta trajtonte pikërisht si të tillë. Ashtu siç vepruan 47 krerët e shteteve dhe qeverive të mbledhur në Tiranë me rastin e samitit të Komunitetit Politik Europian, kur Edi Rama i habiti duke i përshëndetur me avatarët e tyre fëmijë, të krijuar si “Diella” nga inteligjenca artificiale. Të gjithë qeshën dhe madje duartrokitën për këtë ide origjinale. Nuk shpërtheu asnjë sherr, asnjë nuk u ofendua.
"Ministrja Diella" është një ide dhe deri më tani asgjë më shumë edhe pse publikohet nga mediat botërore pikërisht për origjinalitetin e saj. Rama e ka imagjinuar me shpresën për të automatizuar sistemet e tenderimeve duke ia besuar ato inteligjencës artificiale, për t’i larguar nga diskrecioni njerëzor dhe rrjedhimisht nga korrupsioni. Po të funksiononte, do të ishte një lëvizje gjeniale dhe opozita duhej të gëzohej, sepse lufta kundër korrupsionit qeveritar ka qenë gjithmonë një nga misionet e saj politike të shpallura në çdo gjuhë. Por atëherë, pse e kundërshton? Në të vërtetë, “Diella”, si çdo formë e inteligjencës artificiale, do të vazhdojë të përdorë vetëm informacionet e dhëna nga “trajnerët” e saj njerëzorë, dhe prandaj nëse ata trajnerë janë të korruptuar, të korruptuara do të jenë edhe vendimet e “Diellës”. Për fat të mirë, inteligjenca artificiale nuk ka arritur ende autonominë nga njeriu. Nga ky këndvështrim, pra, do të ndryshojë pak në krahasim me situatën aktuale. Por, nëse ska ndryshime, përse ministrja virtuale i tremb kaq shumë Berishën dhe milicët e tij?
E vërteta është se çfarëdo që të bëjë Rama, Berisha e kundërshton pa u ndalur as për të kuptuar se për çfarë bëhet fjalë. Rama e di mirë këtë dhe luan me të si macja me miun: e manipulon, e përul, e lë të flasë me vete. Nëse kjo tregon nivelin shumë të ulët ku ka rënë opozita – e dënuar të mbetet pakicë për sa kohë Berisha do të jetë ai që e delegjitimon – kjo nuk do të thotë që Rama dhe shumica e tij duhet të përfitojnë. Përkundrazi, forca e kartonave, që gjithmonë ka karakterizuar çdo demokraci liberale dhe nuk duhet të skandalizojë kur e përdor edhe Partia Socialiste, duhet të përdoret për të forcuar europianizmin e vendit.
Përballë shfaqjes së shëmtuar të servirur edhe një herë nga Berisha dhe madje nga “i moderuari” Gazmend Bardhi, kundër fjalimit të regjistruar të “Diellës” dhe që me dhunë në sallë kërkon të meritojë emërimin si kryetar grupi, Partia Socialiste duhej të reagonte me qetësinë që karakterizon të fortët, dhe jo me impulsivitetin që zbulon të dobëtit. Maratona parlamentare për programin qeveritar do të përfundonte matematikisht me miratimin e tij nga 83 deputetët socialistë, dhe për këtë arsye anulimi i saj në përgjigje të protestave të PD-së nuk ishte një avantazh që Edi Rama kishte nevojë ta përfitonte. Dhe mjafton kjo për ta konsideruar një gabim.
Edi Rama duhej në vend të kësaj t’u urdhëronte të vetëve të merrnin fjalën, secili për 10 minuta siç e parashikon rregullorja, dhe të vazhdonin në mënyrë legjitime seancën për insedimin e shumicës së re, duke injoruar britmat e kundërshtarëve. Do të ishte një rast edhe për të dëgjuar zërin e deputetëve të rinj, të përzgjedhur nga vetë Rama për t’i dhënë politikës një fytyrë të re, por që fatkeqësisht debutuan në parlament në mënyrën më të vjetër të mundshme.
Forca e qeverisë së katërt Rama mund të shfaqet ose duke imponuar vetëm ligjin e kartonat, ose duke treguar njëfarë tolerance diplomatike, si ajo me të cilën demokristianët italianë qeverisën për 40 vjet: do t’i takojë kryeministrit të vendosë. Por e ka gabim opozita nëse e konsideron “Diellën” një akt arrogance. Përkundrazi, ministrja virtuale është e brishtë sepse, ndryshe nga ministrat realë, mund të klonohet nga cilido, pikërisht falë inteligjencës artificiale, e cila nuk është monopol i askujt.
Nëse Berisha dhe çeta e tij rebele do të përdornin trurin dhe kulturën në vend të dhunës dhe kërcënimeve, do të kishin paraqitur në sallë një tjetër “Diellë” opozitare, e aftë me të njëjtin imazh dhe të njëjtën zë si ajo socialiste, të kundërshtonte qeverinë dhe avatarin e saj. Një përballje virtuale, në emër të politikës, do t’i kishte kthyer dinjitetin Parlamentit të Shqipërisë dhe do të kishte treguar më në fund një fytyrë të re të kësaj opozite që ka shumë më shumë nevojë për ide dhe metoda moderne sesa qeveria dhe udhëheqësi i saj mjeshtëror.
Komente
