Për Sonilën, ardhja në jetë e djalit të saj të dytë 15 vite më parë ishte një lumturi e papërshkrueshme....Familja e saj u zgjerua.
Por kur Sidriti ishte 22 muajsh, një pjesë e zemrës së saj u thye. Disa shqetësime të pazakonta, si shenja grindjeje e përhumbjeje në shikim bënë që ta dërgonin tek neuro-psikiatri i cili e diagnostikoi me autizëm.
“Jam Sonila Meça. Kam dy fëmijë. Djalin e vogël e kam me autizëm. Është 15 vjeç. Gjithmonë siç mendojnë nënat kur janë shtatzanë ishte qejf. Ishte 22 muajsh që pësoi ndryshimin drastik. E vumë re. Lëvizëm, pse i ndodhi, ccfarë i ndodhi. Kishim një mikë nero-psikiatër që më tregoi pak a shumë çfarë problematike kishte dhe aty filloi kalvari i gjatë. Nuk e dija çfarë ishte autizmi. Më thanë ka elemente të autizmit. Nuk shikonte në sy, ishte asocial, nuk na ofrohej mua dhe burrit”, tha Sonila.
Nuk dinte asgjë mbi këtë çrregullim, por pasi u informua Sonila gjeti guximin që të ecte përpara dhe të përkujdesej për të birin duke e dërguar në terapi. Sfida më e madhe që duhet të përballonte, ishin paragjykimet.
“Kur lexova, kuptova që duhet sa më shumë terapi, mbështetje. Ishte një traumë e madhe, por unë si nënë e pranova dhe po luftojmë për të mundur autizmin. Duhet terapi non-stop, shkolla. E kam në piano se e ka qejf muzikën. Ka qejf edhe notin. Tani i bëj dhe fotoshooting. Na shohin me një sy, uau çfarë po bëjmë. Fëmijët me autizëm kanë një sjelle. Na shohin me sy ndryshe. Mua nuk më bëjnë përshtypje. Për prindërit e rinj është e rëndë që fëmija e tyre ka diçka. Duhet ta pranojnë. E di që është e vështirë, se e kam kaluar vetë. Shoqëria mos të na diskriminojnë, se janë si të gjithë fëmijët e tjerë”, tha Sonila.
Shpenzimet që i duhen për të angazhuar të birin në aktivitete e terapi, janë shumë të larta, dhe ndihma nga shteti thuajse është e papërfillshme për të.
“Janë shumë të kushtueshëm. Kam sakrifikuar shumë. Shteti na mundëson vetëm pagesën minimale. Nuk ka asnjë lloj shërbimi 15 vjeç plus. Pagesa është 120 mijë të vjetra dhe 100 kujdestaria. Me 220 mijë çfarë mund të bësh për një fëmijë me autizëm, ku 15 mijë lekë është terapia vetëm një orë. Paguaj edhe mësuesen mbështetëse në shkollë”, tregoi ajo.
Në të njëjtën situatë është edhe Brixhilda Muça. Sot ajo nuk mendon vetëm për djalin e saj 19 vjeçar, por për të gjithë fëmijët autik. Për tu ardhur sado pak në ndihmë, ajo prej 6 vitesh organizon një panair, ku mblidhen të ardhura.
“Ky është panairi i 6 i nismash “lumturo dhimbje”. Ku ka më mirë se kjo nismë të burojnë nga një zemër nëne që jeton me një sprovë kaq të madhe sa është spektri i autizmit. Djali sot është 19 vjeç dhe e kam marrë vesh kur ishte 2 vjeç. Çuditesh, habitesh, rëndohesh, por gjëja më e rëndësishme është të kapësh situatën që të kuptosh çfarë rruge ke përpara. Pranimi është suksesi për jetuar jetën”, tha Brixhilda Muça.
Janë më shumë se 2000 fëmijët të spektrit autik në Shqipëri, të cilët mbështeten rreth 10 mijë lekë në muaj dhe po aq edhe kujdestarët e tyre. Në ditën botërore të autizimit, Ministria e Shëndetësisë premtoi më shumë shërbime në territor dhe rritje me 30% të financimit për Fondin Social.
