Në të gjitha sondazhet për zgjedhjet në Gjermani, që mbahen këtë të dielë, kryesojnë konservatorët, të përbërë nga partitë CDU dhe CSU. Për ta kuptuar më lehtë: CDU është partia e kancelares për një kohë të gjatë Angela Merkel. CSU është partia motër e CDU dhe vepron vetëm në shtetin e Bavarisë. Në nivel kombëtar, CSU është pjesë e CDU-së (për shembull, brenda grupit parlamentar në Bundestag, siç quhet parlamenti gjerman).
E dyta në sondazhe është Alternativa për Gjermaninë (AfD), ose Alternativa për Gjermaninë, një parti e shpallur nga gjykatat si pjesërisht e rrezikshme për rendin kushtetues të Gjermanisë. AfD është një parti e ekstremit të djathtë. Ajo ka tre qëllime kryesore: shpërbërjen e BE-së në formën e saj aktuale, krijimin e një alternativë ndaj NATO-s, me fjalë të tjera heqjen e Gjermanisë nga kjo aleancë, rivendosjen e lidhjeve të ngushta ekonomike dhe tregtare të Gjermanisë me Rusinë dhe një kthesë 180 gradë në drejtim të përballjes me të kaluarën (lexo: më shumë nacionalizëm gjerman dhe më pak ose aspak debat për krimet e Adolf Hit).
Social Demokratët e kancelarit Olaf Scholz mund të vijnë në vendin e tretë. Edhe pse edhe kjo nuk është e sigurt. Për momentin, sondazhet tregojnë se socialdemokratët mund të mbrojnë epërsinë e tyre ndaj të Gjelbërve.
Tre parti të vogla - liberalët, Die Linke (E majta) dhe aleanca e politikanes pro-ruse Sarah Ëagenknecht - po vijnë pak mbi ose nën pragun e 5 përqindëshit.
Kush do të formojë qeverinë e re?
Me reformën e re zgjedhore, parlamenti gjerman do të ketë 630 mandate. Partia ose koalicioni që siguron 316 mandate ka shumicën absolute dhe mund të formojë qeverinë e re. Kandidati për kancelar i aleancës konservatore CDU dhe CSU është Friedrich Merz, një politikan veteran i izoluar gjatë viteve kur Angela Merkel ishte kancelar. Marrëdhëniet mes tyre kanë qenë dhe vazhdojnë të jenë disi të tensionuara. Merkel ka ndjekur një axhendë liberalo-konservatore, ndërsa Merz anon më shumë drejt konservatorizmit më të ngurtë dhe tradicional.
Meqenëse CDU dhe CSU ka të ngjarë të dalin në krye së bashku, ata pritet të fillojnë përpjekjet për të formuar një qeveri të re. Merz ka thënë disa herë dhe shumë qartë se nuk do të bëjë koalicion me partinë populiste të djathtë AfD. Një koalicion i CDU dhe CSU me socialdemokratët (nëse ka vende të mjaftueshme) mbetet një opsion, nëse jo, atëherë koalicioni mund të zgjerohet me të Gjelbërit. Në një rast të tillë negociatat do të ishin jashtëzakonisht të vështira për shkak të programeve të ndryshme mes këtyre tri palëve. Nëse ndonjë nga tre partitë e vogla hyn në parlament (gjë që ka të ngjarë), atëherë gjërat ndërlikohen. Tani për tani, mund të thuhet me siguri relative se pas zgjedhjeve, fillimisht tre parti do të flasin për formimin e qeverisë: konservatorët (CDU dhe CSU), socialdemokratët dhe të gjelbërt.
Pse Alternativa për Gjermaninë (AfD) nuk ka shanse të jetë në pushtet?
Të gjitha partitë gjermane kanë përjashtuar çdo bashkëpunim me AfD. Për shkak të retorikës së saj të ashpër kundër refugjatëve dhe shpesh të huajve në përgjithësi, AfD kapërcen të gjitha linjat e diskursit publik të pranueshëm në Gjermani. Eksponentë të kësaj partie kanë premtuar se kur të vijnë në pushtet do t'i “heqin plehrat” (kështu etiketohen partitë e tjera, veçanërisht ato liberale dhe të majta). Në vitin 2016, një funksionar i AfD-së dhe tani deputet i Bundestagut shkroi në Facebook: “Brezi ynë do të vuajë më shumë nga fakti që (Angela) Merkel po e vërshon këtë vend me proletariatin e varfër të Afrikës dhe të Orientit. Prandaj, çështja e kthimit të këtyre njerëzve do të bëhet një çështje ekzistenciale për atdheun tonë”. Një nga zyrtarët më të shquar të AfD-së, Björn Höcke, është deklaruar hapur kundër përkujtimit të viktimave hebreje të nazizmit dhe ka kritikuar një memorial në qendër të Berlinit: "Ne gjermanët, domethënë populli ynë, jemi të vetmit popull në botë që kemi ngritur një monument turpi për veten tonë në zemër të kryeqytetit".
Alexander Gauland, një nga drejtuesit e AfD-së në fillimet e saj, është shprehur për periudhën naziste: “Ne kemi një histori të lavdishme, e cila zgjati më shumë se 12 vjet. Dhe vetëm nëse e pranojmë këtë histori do të kemi forcën për të formuar të ardhmen. Po, ne e pranojmë përgjegjësinë tonë për ato 12 vjet. Por, të dashur miq, Hitleri dhe nazistët janë vetëm një pamje nga syri i shpendëve (Vogelschiss) në historinë tonë më shumë se 1000-vjeçare.” Kjo deklaratë e tij ngjalli reagime të forta, sepse të cilësosh shfarosjen e hebrenjve vetëm një njollë pothuajse të parëndësishme në historinë gjermane është - për ta thënë më butë - skandaloze.
AfD gëzon mbështetje të madhe veçanërisht në Gjermaninë Lindore, paradoksalisht në pjesën ku numri i të huajve (përfshirë refugjatët) është më i vogël.
Partitë tradicionale dhe të vendosura kanë injoruar problemet që disa refugjatë nga vendet arabe, aziatike dhe afrikane kanë sjellë në Gjermani vitet e fundit. Vetëm në javët e fundit, refugjatët nga Siria dhe vende të tjera arabe kanë therur dhe plagosur rëndë dhjetëra njerëz në qytetet gjermane. Gjatë qëndrimit të tij në Mynih, ku mori pjesë në Konferencën e Sigurisë, nënpresidenti i SHBA JD Vance u takua me drejtuesen e AfD Alice Ëeidel në një hotel. Më herët, pronari i platformës X (ish-Tëitter), Elon Musk, iu drejtua zyrtarëve të AfD-së përmes një video-mesazhi nga Amerika. Musk pak a shumë u ankua se gjermanët flasin shumë për të kaluarën e tyre. Sipas tij, vetëm AfD mund ta shpëtojë Gjermaninë.
Cila parti është AfD? Ky është shpjegimi i gazetës amerikane “Ëashington Post”: “AfD (Alternativa për Gjermaninë) u themelua në vitin 2013 për të kundërshtuar mbështetjen e Gjermanisë për paketat e shpëtimit gjatë krizës evropiane të borxhit. Partia u rrit shpejt, duke u fokusuar fuqishëm në një qëndrim anti-imigrues dhe anti-mysliman pasi Gjermania mirëpriti më shumë se 1 milion refugjatë në 2015 dhe duke u mobilizuar kundër kufizimeve dhe detyrimeve të vaksinimit gjatë pandemisë së koronavirusit. AfD ka kritikuar mbështetjen ushtarake për Ukrainën, sanksionet ndaj Rusisë dhe politikat e BE-së për të luftuar ndryshimet klimatike (të cilat manifesti i saj i përshkruan si 'të nxitur ideologjikisht'). Ai gjithashtu mbështet daljen e Gjermanisë nga bashkimi i monedhës euro”.
Cilat janë qëndrimet e partive politike gjermane ndaj Kosovës?
CDU dhe CSU, socialdemokratët, të gjelbërt dhe liberalët (FDP) janë përkrahës të pavarësisë së Kosovës, janë të përkushtuar ndaj zgjerimit të BE-së në Ballkan (pavarësisht rezervave) dhe kanë punuar me dekada për të forcuar institucionet e Kosovës. Në vitin 2010, ministri i Jashtëm gjerman, Guido Ëesterëelle, në Kuvendin e Republikës së Kosovës tha: "Pavarësia e Kosovës ka mbyllur kapitullin e vendosjes së kufijve dhe fragmentimit në territorin e ish-Jugosllavisë. Harta e Ballkanit Perëndimor është përcaktuar përfundimisht. Pavarësia e Kosovës dhe integriteti i saj territorial janë fakte". Këtij qëndrimi i është përmbajtur edhe kancelarja Angela Merkel, e cila theksoi se kufijtë në Ballkan janë të pacenueshëm.
Më 15 shkurt 2018, ministri i Jashtëm gjerman, Sigmar Gabriel (i Partisë Socialdemokrate) vizitoi Mitrovicën e Veriut. Vizita u zhvillua një muaj pas vrasjes së politikanit serb Oliver Ivanoviç, i cili ishte kundërshtar politik i “Listës Serbe” të kontrolluar drejtpërdrejt nga lideri serb Aleksandar Vuçiq. Gjatë qëndrimit në këtë pjesë të Kosovës, Sigmar Gabriel tha se duhet luftuar dominimi i krimit të organizuar në veriun e Kosovës të kontrolluar nga serbët. Problemi i krimit të organizuar duhet të trajtohet përpara se të shqyrtohen çështje të tjera të hapura midis dy vendeve, tha ai. Këtu kemi një situatë në të cilën administrata publike nuk funksionon dhe krimi i organizuar mban levat e pushtetit, shtoi Gabriel. Ata (autorët e krimit të organizuar) nuk hezitojnë të vrasin njerëz dhe komuniteti ndërkombëtar nuk mund ta tolerojë më këtë, nënvizoi Gabriel.
Alternativa për Gjermaninë, ndërkaq, ka qëndrime shumë të ashpra ndaj Kosovës. Një nga deputetët e saj e ka quajtur Kosovën “shtet të dështuar” dhe ka kundërshtuar zgjatjen e mandatit të ushtarëve gjermanë në KFOR. Kreu i AfD-së Tino Chrupalla ka vizituar disa herë Beogradin dhe është takuar me politikanë nga regjimi i Aleksandër Vuçiqit. Për vizitën e Chrupalla-s, eksperti gjerman i sigurisë Peter R. Neumann, i afërt me CDU-në shkruan: “Ai nuk ka asnjë ide për politikën e jashtme. Por ai gjithmonë qëndron në anën e agresorit.” Një zëdhënës i AfD-së deklaroi disa vite më parë: “Nuk e kam kuptuar kurrë pse kriminelët e UÇK-së, të udhëhequr nga CIA, ishin njerëz më të ndershëm se kriminelët serbë të luftës”. Ky është fjalori i AfD-së ndaj Kosovës./Koha
Komente
