Në fund të ditës, në kancelaritë e kontinentit përhapet një shqetësim: se Kremlini ka arritur sërish një avantazh strategjik. Me fjalë të tjera: të fitojë kohë. “Nëse Putin, pas telefonatës me Trump, thotë se gjithçka shkoi mirë, me shumë gjasa nuk ka ndodhur asgjë”, komenton një diplomat evropian. Fronti kontinental pret me ankth raportimin telefonik të Trump-it për të deshifruar rezultatin e bisedës së tij me liderin rus. Por panorama që del në pah duket e brishtë, e paqartë, jo përfundimtare.
Gjatë telefonatës me aleatët – von der Leyen, Meloni, Macron, Merz dhe Stubb – presidenti amerikan shfaqet entuziast. Por mes partnerëve mbetet një pyetje: çfarë të negociohet, dhe për sa kohë? Përpjekjet e fundit për dialog në Stamboll duken si parathënie e një dinamike tashmë të njohur: takime që shpallen vendimtare dhe përfundojnë në rrugë pa krye.
Telefonata Trump-Putin, e paraqitur si një dritare e mundshme për paqen, në Europë prodhon më shumë pyetje sesa përgjigje. Ndërsa Kremlini flet për një “bisedë konstruktive” dhe Trump shpreh përgëzime, kryeqytetet mbeten të kujdesshme, në mos hapur mosbesuese. Asnjë hap konkret, përkundrazi: kërkesa evropiane për një armëpushim “të pakushtëzuar” zhvendoset sërish në një fazë të mëvonshme, e varur nga negociata të tjera. Me Putinin që përsërit një vijë tashmë të konsoliduar: “Përpara se të flasim për një armëpushim, duhet të zgjidhen shkaqet e thella të konfliktit”. Një formulim që fsheh kërkesa të papranueshme për europianët: përfundimi i qeverisë Zelensky, e ashtuquajtura “denazifikim” i Ukrainës, përjashtimi i përhershëm i trupave perëndimore nga territori i saj.
Plani evropian – një armëpushim 30-ditor për të lehtësuar një hapje diplomatike – duket se është fshirë nga kontakti mes Trump dhe Putin, së bashku me ultimatumin dhe kërcënimin për sanksione. Nga frika për të humbur mbështetjen amerikane, Evropa përmbahet nga kritikat e hapura. Von der Leyen falënderon Trump për faktin që i “ka informuar”. Elize shpërndan një komunikatë të thatë, pa komente. Por zhgënjimi, pas kuintave, është i prekshëm.
I takon Gjermanisë të mbajë të qëndrueshme pozicionin e Koalicionit të Vullnetshmëve që prej muajsh i jep mbështetje Kievit në përpjekjen për të frenuar një devijim të Trump-it në drejtim të Putinit. Zëdhënësi i kancelarit Merz shpjegon se partnerët evropianë, gjatë telefonatës me liderin amerikan, kanë “shpallur se do të rrisin presionin mbi Rusinë përmes sanksioneve“. Një vijë që, sipas Berlinit, mbetet pjesë e një rruge të përbashkët me Uashingtonin. “Presidenti i Shteteve të Bashkuara dhe partnerët evropianë kanë rënë dakord për hapat e ardhshëm, mes të cilëve një takim teknik i ri për të koordinuar procesin negociator“, konfirmon Stefan Kornelius, këshilltar i Merz-it.
Dy janë, pra, pikat e pandryshueshme: të mos lihet në hije kërkesa për armëpushim si parakusht dhe të mos pranohet që negociatat të zhvillohen ekskluzivisht mes Moskës dhe Kievit, duke përjashtuar përfaqësuesit e BE-së. Hipoteza, e përmendur nga Trump, që “ukrainasit dhe rusët të negociojnë vetë“ tingëllon si një paralajmërim. Nëse dialogu ngec, Uashingtoni mund të tërhiqet. Një tërheqje që, në mes të një lufte të hapur, do të kishte pasoja shkatërruese. Evropianët duan të mbajnë lart presionin mbi Kremlinin, por e dinë se nuk mund të përballojnë një përçarje me Trump-in. Pa mbështetjen e Uashingtonit, edhe sanksionet e reja rrezikojnë të bëhen një armë e fortë. /La Repubblica
Komente
