Lufta e nisur nga Izraeli kundër Iranit mund të hyjë në një fazë edhe më kritike, me një rrezik të madh për zgjerim të konfliktit. Shteti hebre ka nisur një fushatë ushtarake që mbështetet ekskluzivisht në aviacion për të detyruar Teheranin të tërhiqet. I vetmi precedent është ofensiva e NATO-s që detyroi Serbinë të tërhiqej nga Kosova në vitin 1999: Aleancës i nevojiten 78 ditë bombardimesh, ndonëse kishte trefishin e avionëve dhe baza shumë më afër. Izraeli, ndërkohë, ndodhet mbi 1500 kilometra larg Republikës Islamike, një vend shumë më i madh dhe më i armatosur se Serbia. Lodhja e avionëve dhe ekuipazheve në një operacion të tillë është e jashtëzakonshme – çdo mision zgjat mesatarisht pesë orë dhe kërkon disa furnizime në ajër – çka ndikon drejtpërdrejt në operacionin “Lion Rising”, i cili nuk mund të vazhdojë me të njëjtin ritëm për shumë kohë. Ky kufizim mund të kapërcehet vetëm me ndërhyrjen amerikane, qoftë përmes mbështetjes logjistike me cisterna dhe radarë ajrorë, qoftë me pjesëmarrje direkte në sulme – një skenar që, sipas burimeve si Axios, është bërë tashmë i mundshëm.
Këto të dhëna mund të jenë një mënyrë për të ushtruar presion mbi hierarkinë e teokracisë shiite, ashtu siç bënë dje në mënyrë shumë më të dhunshme avionët F-35 izraelitë, të cilët shkrumbuan tre rafineritë më të rëndësishme të naftës, duke konkretizuar kërcënimin për të shkatërruar burimin e vetëm ekonomik të Iranit. Po këtë mesazh e përcollën edhe me shkatërrimin e banesave të bashkëpunëtorëve të ngushtë të Udhëheqësit Suprem Ali Khamenei dhe me përpjekjet për të çuar përpara “dekapitimin” e regjimit, që nisi në agimin e dy ditëve më parë me eliminimin e trembëdhjetë figurave kyçe: një ndjekje në rritje, por gjithnjë e më e vështirë.
A do të mjaftojnë këto iniciativa për t’i dhënë goditjen përfundimtare ajatollahëve? Për momentin duket se jo. Gjatë 36 orëve të para, forcat izraelite (IDF) bombarduan 400 objektiva në 150 pika të ndryshme të vendit dhe dhjetëra të tjera janë goditur pas perëndimit të diellit dje: arsenale, baza dhe infrastrukturë të forcave të armatosura, Gardës së Revolucionit dhe programit bërthamor – të gjitha janë kthyer në hi. Është një plagë e madhe për sistemin e pushtetit të ajatollahëve, por deri më tani nuk ka ndaluar kundërpërgjigjen ndaj Tel Avivit, e cila është zhvilluar me rreth 250 raketa balistike. Irani me siguri ka edhe më shumë, por ka vështirësi për t’i koordinuar lëshimet: oficerët e Pasdaran të ngarkuar me këtë përgjegjësi janë vrarë gjatë shkatërrimit të një qendre nëntokësore dhe dronët izraelitë patrullojnë pa pushim rrugët për të lokalizuar kamionët që transportojnë raketat. Për këtë arsye, iranianët kanë arritur të lëshojnë maksimumi 100 raketa për çdo valë sulmi – pak, sepse sa më i madh numri i raketave, aq më i madh shansi për të depërtuar në kupolën mbrojtëse të shtetit hebre.
Faza e ardhshme e konfliktit do të karakterizohet nga përpjekjet për të neutralizuar këto raketa përpara se bateritë e pakta Arrow 3 – të vetmet që mund t’i rrëzojnë që në distancë të largët nga qytetet izraelite – të shterojnë municionin. Amerikanët po zhvendosin anije të tjera të pajisura me armë që mund të ndërpresin raketat, për të përforcuar mburojën mbi Tel Avivin. Askush nuk e di me saktësi se sa raketa të tjera do të arrijnë të lëshojnë iranianët; por dihet me siguri që ata disponojnë edhe koka lufte kimike: përdorimi i tyre deri tani ka qenë i përjashtuar, por sot ajatollahët luftojnë për mbijetesën e regjimit dhe mund të reagojnë në mënyrë shkatërrimtare, përndryshe rrezikojnë të humbasin çdo kredibilitet të brendshëm dhe të hapin rrugën për një kryengritje popullore.
Gardianët e Revolucionit kanë ende karta të tjera për të luajtur. Deri tani kanë përdorur shumë pak dronë dhe asnjë raketë cruise: armë më pak të sakta, por vdekjeprurëse, të cilat i kanë shpërndarë edhe tek milicitë shiite irakiane. Autoritetet në Bagdad po përpiqen me çdo kusht të frenojnë përfshirjen e këtyre grupeve në konflikt, por për Teheranin është e rëndësishme të hapë një front të ri, që do ta detyronte Izraelin të largojë avionët nga territori i vet.
Ajatollahët mund të lëvizin gjithashtu flotën e anijeve sulmuese dhe dronëve detarë për të bllokuar lundrimin në Ngushticën e Hormuzit: një veprim që do të shkaktonte rritje të çmimit të naftës, por që mund të nxiste edhe ndërhyrjen amerikane dhe evropiane për mbrojtjen e trafikut tregtar. Një tjetër opsion është goditja e anijeve transportuese që furnizojnë Izraelin me mallra përmes porteve të Emirateve – rrugë e krijuar pas bllokimit të Detit të Kuq nga Houthit jemenas: nxënësit e Pasdaran që sot po japin mësim vetë mësuesve./La Repubblica
Komente
