Futbolli italian pësoi një humbje të madhe të mërkurën e 18 shtatorit, me ndarjen nga jeta të legjendës Salvatore “Toto” Schillaci, i cili humbi betejën me kancerin në moshën 59-vjeçare.
Por kush ishte “Toto” Schillaci, ish-sulmuesi që shkëlqeu në Botërorin e vitit 1990, duke fituar zemrat e shumë tifozëve anë e mbanë botës, përfshirë dhe atyre shqiptarë?
I lindur në Palermo, nga një familje e varfër, Schillaci filloi të luante për një ekip amator të qytetit të tij të lindjes, Amat Palermo, ekipi i kompanisë lokale të autobusëve me të njëjtin emër. Më pas ai nënshkroi në vitin 1982 për klubin sicilian Messina, ku luajti deri në 1989 dhe tregoi aftësitë e tij për të shënuar gola, më së shumti duke fituar çmimin e golashënuesit më të mirë të Serisë B gjatë sezonit 1988–89, me 23 realizime.
Kjo ra menjëherë në sytë e klubeve të mëdha italiane, me Juventusin që përparoi për ta transferuar në verën e '89-ës. Ai u shfaq dukshëm për klubin torinez atë sezon, duke shënuar 15 gola në kampionat dhe 21 në të gjitha kompeticionet në një vit shumë pozitiv, i cili përfundoi me Juventusin duke fituar të dy titujt e Kupës së Italisë 1989–90 dhe titullin e Kupës UEFA. Për shkak të stilit të tij sulmues të zgjuar, shpikës dhe agresiv, ai u zgjodh më pas nga trajneri i Italisë, Azeglio Vicini, për të luajtur në Kupën e Botës FIFA 1990, që do të pritej nga vetë Italia, pavarësisht se ishte një fillestar në arenën kombëtare.
Këtu erdhi momenti që Schillaci fitoi zemrat e mijërave tifozëve, përfshirë dhe ata shqiptarë të cilët mbështesnin Italinë ato vite.
Salvatore “Toto” Schillaci
Në Kupën e Botës 1990, Schillaci zëvendësoi Andrea Carnevale gjatë ndeshjes së parë të Italisë kundër Austrisë. Ai shënoi golin vendimtar ndërsa ndeshja përfundoi me një fitore 1-0 për Italinë. Kundër Çekosllovakisë, përkrah Roberto Baggio, Italia fitoi 2-0, me Baggio dhe Schillaci që shënuan të dy. Schillaci filloi së bashku me Baggion në dy ndeshjet e ardhshme të Italisë në fazat e eliminimit direkt, duke hapur gjithashtu rezultatin në raundin e 16-të dhe çerekfinalet, kundër Uruguait dhe Republikës së Irlandës.
Për ndeshjen gjysmëfinale kundër kampionëve në fuqi, Argjentinës, Gianluca Vialli zëvendësoi Baggion në formacionin titullar, ndërsa Schillaci ruajti vendin e tij në ekip. Ndeshja përfundoi 1-1, me Schillaci që shënoi golin e tij të pestë në kompeticion, por Italia u eliminua pas penalltive.
Schillaci shënoi golin e fitores së Italisë 2-1 në ndeshjen e vendit të tretë kundër Anglisë nga një penallti dhe fitoi Këpucën e Artë me gjashtë gola, si dhe Çmimi i Topit të Artë për lojtarin më të mirë të turneut. Në përgjithësi, ai shënoi shtatë gola në 16 paraqitje për Italinë midis viteve 1990 dhe 1991, duke shënuar golin e tij të vetëm për Italinë në një humbje 2-1 kundër Norvegjisë, në 1991, në një ndeshje kualifikuese të UEFA Euro 1992.
Pas përfundimit të Kupës së Botës 1990, Schillaci luajti dy vite të tjera për Juventusin, së bashku me shokun e tij të skuadrës te Italia, Roberto Baggio, përpara se të bashkohej me Interin. Schillaci përfundimisht nuk i përmbushi pritshmëritë e tifozëve të Interit, si dhe atyre të Juventusit, kryesisht për shkak të problemeve fizike që ai pësoi pas fushatës 1990-ës.
Salvatore “Toto” Schillaci me fanellën e Juventusit
Në vitin 1994, ai iu bashkua klubit japonez Júbilo Iuata, duke u bërë lojtari i parë italian që luajti në J League dhe fitoi titullin kampion në 1997. Ai u tërhoq nga futbolli i luajtur në 1999, ku u kthye në vendlindjen e tij Palermo, ku zotëronte një akademi të të rinjve të futbollit.
Schillaci u diagnostikua me kancer të zorrës së trashë në vitin 2022. Në datën 8 shtator 2024, ai u shtrua në spital me një aritmi atriale, teksa vdiq mëngjesin e 18 shtatorit në moshën 59 vjeçare.
Klubet italiane mbajtën homazhe dhe shprehën ngushëllimet e tyre për ndarjen e parakohshme nga jeta të “Totos”, për të cilin u shprehën se bëri kombin italian të ëndërronte.
