UKRAINË- Një telefonatë mes Presidentit të SHBA-ve Joe Biden dhe presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky e zhvilluar në qershor duket se nuk ka shkuar mirë, ku Biden madje i ka ngritur zërin liderit ukrainas.
Zbulimi i realizuar nga “NBC news” thotë se Biden u 'irritua' dhe ngriti duke i kujtuar Zelenskyt bujarinë e popullit amerikan, duke theksuar se administrata e tij dhe ushtria amerikane po bënin gjithçka që mundeshin për të ndihmuar Ukrainën në lufta e saj me Rusinë. Marrëdhënia midis Biden dhe Zelensky u përmirësua pas telefonatës, me udhëheqësin ukrainas duke bërë një deklaratë pajtuese duke falënderuar SHBA-në për kontributin e saj në përpjekjet e luftës.
Mobilizimi i pjesshëm ushtarak në Rusi ka përfunduar, dhe kjo u bë e ditur nga Presidenti rus Vladimir Putin gjatë një konference për shtyp.
Në lidhje me pezullimin e marrëveshjes për eksportin e grurit ukrainas, Ai tha po ashtu se Rusia nuk ka vendosur të dalë përfundimisht nga marrëveshja, e cila u nënshkrua më 22 korrik në Stamboll, por Moska ka vendosur vetëm ta pezullojë atë.
Sipas Putin, një pjesë e madhe e grurit nuk ka vajtur te vendet e varfra, por në vendet e BE-së. Kievi dhe disa rajone tjera ukrainase janë përballur sërish me sulme ruse, kanë thënë të hënën zyrtarët ukrainas. Dëshmitarët në teren kanë raportuar për tym në disa ndërtesa, pas një serie sulmesh.
Oleksiy Kuleba, guvernator i rajonit të Kievit, ka thënë se mbrojtja ajrore ukrainase është aktive në kryeqytet dhe ka rrëzuar 46 nga 50 raketa të lëshuara nga rusët. Në javët e fundit, Rusia ka kryer një valë sulmesh me dronë dhe bombardime me artileri, duke shënjestruar infrastrukturën civile. Për pasojë, kanë vdekur njerëz dhe është shkatërruar më shumë se 40 për qind e infrastrukturës ukrainase të energjisë. Nga ana tjetër, sulmet e reja raketore ruse të nisura në mëngjes lanë pa ujë 80% të përdoruesve në Kiev dhe ndërprenë furnizimin me energji elektrike për 350 mijë shtëpi.
Vala e re e sulmeve vjen pasi Rusia ka akuzuar Ukrainën për sulme në Flotën e saj në Detin e Zi, me 16 dronë, më 29 tetor. Ukraina, në anën tjetër, ka hedhur poshtë akuzat. Rusia është tërhequr nga marrëveshja më 29 tetor, duke pretenduar se nuk mund të ofrojë më garanci për anijet civile.
Pavarësisht kësaj, 12 anije tregtare të ngarkuara me grurë u nisën nga portet e Ukrainës, me destinacion brigjet e Turqisë, por Moska paralajmëron se kjo është e rrezikshme. Kur mbarë bota po përballet me frikën e një dimri të egër dhe pamundësinë oër ta përballuar, Irani nënshkroi me Moskën një marrëveshje me vlerë 6.5 milionë dollarë, për të tregtuar 10 milionë tonë naftë në vit.
Drejtori i Përgjithshëm i IAEA (Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike) Rafael Mariano Grossi shprehu "shqetësim të madh për kushtet e punës së personelit ukrainas në centralin Zaporizhzhia", termocentrali më i madh bërthamor në Evropë në juglindje të Ukrainës.
"Rusia ka kërkuar të nënshkruajë kontrata të reja punësimi me entitetin e sa dhe kjo mund të ndikojë në disponueshmërinë e stafit kyç dhe vendimmarrjen operacionale, duke rritur rrezikun e aksidenteve," tha Grossi në Twitter.
Presidenti rus Vladimir Putin e quajti "të plotë" mobilizimin e pjesshëm që shpalli për të shtuar personelin që do të dërgohej për të luftuar në Ukrainë. Putin ka thënë po ashtu se do të diskutojë me avokatët për nevojën ose jo për të nxjerrë një dekret që deklaron mobilizimin e përfunduar.
Rusia nuk ka vendosur të dalë përfundimisht nga marrëveshja e eksportit të grurit e cila u nënshkrua më 22 korrik në Stamboll, por Moska ka vendosur vetëm ta pezullojë atë. Kjo u bë e ditur nga presidenti rus Vladimir Putin gjatë një konference për shtyp, raporton agjencia e lajmeve Ria Novosti.
"Rusia bëri një marrëveshje drithërash për të ndihmuar vendet më të varfra, por 35 për qind e atyre drithërave shkojnë në vendet e BE-së dhe vetëm 3-5 për qind për ata që kanë vërtet nevojë", shtoi Putin.
Të gjitha operacionet në lidhje me mobilizimin e pjesshëm të rezervistëve rusë për t'u dërguar në Ukrainë kanë përfunduar. Këtë e ka bërë të ditur Ministria e Mbrojtjes e Moskës, raporton agjencia e lajmeve Ria Novosti .
“Më pas pikat e grumbullimit të rezervistëve do të mbyllen dhe stacionet do të kthehen në përdorimin e tyre të mëparshëm”, njofton ministria.
“Oficerët ushtarakë të cilëve u është besuar detyra e menaxhimit të operacioneve të mobilizimit të pjesshëm do të duhet të kthehen në detyrat e tyre të zakonshme, vijon shënimi”, thuhet po ashtu në njoftim.
Gjatë bombardimeve masive të Ukrainës ushtria ruse ka dëmtuar 18 struktura, shumica e të cilave janë termocentrale. Këtë e ka bërë të ditur kryeministri i Kievit, Denys Shmyhal , përmes kanalit të tij Telegram.
"Raketat dhe dronët goditën 10 rajone, pasojat mund të kishin qenë shumë më të këqija, por falë punës heroike dhe profesionale të forcave të Mbrojtjes Ajrore, 44 nga më shumë se 50 raketat e lëshuara u kapën", u shpreh Shmyhal.
Presidenti SHBA-ve Joe Biden e humbi durimin dhe ngriti zërin në telefon me Volodymyr Zelensky kur presidenti ukrainas vazhdoi të ushtronte presion për më shumë ndihmë edhe pasi Biden nënshkroi një ndihmë ushtarake me vlerë 1 miliard dollarë në fillim të këtij viti. Kjo është bërë e ditur nga mediat amerikane, referuar një raporti.
Telefonata e zhvilluar gjatë qershorit, u pasua me ngritje të zërit të presidentit amerikan kur Zelensky filloi të listonte se për çfarë tjetër kishte nevojë Kievi.
Biden thuhet se u 'irritua' dhe ngriti duke i kujtuar Zelenskyt bujarinë e popullit amerikan, duke theksuar se administrata e tij dhe ushtria amerikane po bënin gjithçka që mundeshin për të ndihmuar Ukrainën në lufta e saj me Rusinë.
Biden i tha gjithashtu Zelenskyt se ai duhet të jetë më mirënjohës për ndihmën, sipas NBC News, i cili citoi katër persona të njohur me bisedën.
Një burim tjetër kundërshtoi se telefonata ishte e "ashpër", duke thënë se Biden ishte i drejtpërdrejtë me Zelensky dhe tha se udhëheqësi ukrainas duhet t'i drejtonte shqetësimet e tij përmes rrugës së duhur.
Marrëdhënia midis Biden dhe Zelensky u përmirësua pas telefonatës, me udhëheqësin ukrainas duke bërë një deklaratë pajtuese duke falënderuar SHBA-në për kontributin e saj në përpjekjet e luftës, thuhet në raport. Ndërsa, një zëdhënës i Këshillit të Sigurisë Kombëtare nuk pranoi të komentonte pasi u kontaktua nga NBC News.
Frustrimet e presidentit thuhet se ishin rritur për javë të tëra përpara thirrjes së 15 qershorit, me Biden që u besoi ndihmësve se ai besonte se administrata e tij po tërhiqte të gjitha ndalesat për të ndihmuar Ukrainën, por se Zelensky vazhdoi të përqendrohej në atë që nuk po bëhej.
Megjithatë, raporti vuri në dukje se disa qeveri të Evropës Lindore dhe politikanë të SHBA-së ishin të mërzitur për kohën që iu desh Shtëpisë së Bardhë për të miratuar kërkesat për armë.
Këshilltarët e Zelenskyt punuan për të zgjidhur çdo tension të zgjatur pas telefonatës së qershorit, duke vendosur se nuk do të ishte e dobishme të ishte në kundërshtim me Biden.
“Kam pasur një bisedë të rëndësishme me presidentin amerikan Biden sot”, tha Zelensky në fjalimet e regjistruara në video ditën e bisedës.
“Jam mirënjohës për këtë mbështetje. Është veçanërisht e rëndësishme për mbrojtjen tonë në Donbas.”
Forcat Ajrore të Ukrainës thanë se kishin rrëzuar 44 nga më shumë se 50 raketa të lëshuara nga Deti Kaspik dhe rajoni Rostov në Rusinë perëndimore.
Një raketë ruse u rrëzua nga një sistem ukrainas i mbrojtjes ajrore ra në Moldavi, raporton “Glavkom” duke cituar Ministrinë e Punëve të Brendshme të Moldavisë.
“Sot në mëngjes është rrëzuar një raketë nga sistemi ukrainas kundërajror në pjesën veriore të qytetit Naslavc në Republikën e Moldavisë, i cili ndodhet në kufirin me Ukrainën. Aktualisht nuk ka të lënduar, por disa shtëpi në Naslavc janë dëmtuar”, njoftoi agjencia.
Sipas një deklarate nga qeveria moldave, pjesë të raketës ranë në fshatin Naslavcea, duke shkaktuar dëme të vogla. Sergiu Diaconu, zëvendësministri i brendshëm i Moldavisë, tha se nuk kishte të lënduar.
Një zyrtar në ndërmarrjen kombëtare të energjisë të Ukrainës, Ukrenergo, tha se u duk se termocentralet ishin sërish një objektiv kryesor pasi Moska vazhdon të përpiqet të gjymtojë rrjetin energjetik të Ukrainës. Nuk ishte menjëherë e qartë se sa raketa goditën objektivat e tyre.
Rusia ka lëshuar më shumë se 50 raketa që synojnë infrastrukturën kritike në të gjithë Ukrainën, duke përfshirë kryeqytetin Kiev, duke shkaktuar ndërprerje të energjisë dhe ujit, sipas raportimit zyrtar nga Ukraina. Të paktën dy shpërthime u raportuan në Kiev, një banor i tha BBC-së se qyteti i tij ishte pa energji elektrike. Në qytetin verilindor të Kharkiv gjithashtu u goditën edhe objektet energjetike. Sulmet vijnë pasi Rusia fajësoi Ukrainën për një sulm me dron në flotën e saj të Detit të Zi në Krimenë e aneksuar.
Të hënën në mëngjes, sulme me raketa u raportuan gjithashtu në rajonin qendror Vinnytsia, si dhe në Dnipropetrovsk dhe Zaporizhzhia në jug-lindje dhe Lviv në Ukrainën perëndimore, thuhet se edhe një objekt në hidrocentralin Dnipro në rajonin e Zaporizhzhia u godit nga Rusia. Në Kiev, një strukturë që furnizon 350 mijë apartamente u dëmtua, me inxhinierë të vendosur urgjentisht për të rivendosur furnizimin. Nuk është raportuar ende për viktima.
Mes frikës se mund të pasonin më shumë sulme banorëve në rajonet nën sulm iu kërkua të mos dinin nëpër qytet, por të qëndroni në strehën e tyre. Zëdhënësi i Forcave Ajrore të Ukrainës, Yuriy Ihnat, i tha një televizioni ukrainas se Rusia kishte përdorur bombarduesit e saj strategjikë për të kryer sulmet e saj "masive".
Ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba tha: "Në vend që të luftojë në fushën e betejës, Rusia lufton civilët".
Rusia ka kryer disa sulme vdekjeprurëse me raketa dhe dron në javët e fundit, duke shkatërruar pothuajse një të tretën e termocentraleve të Ukrainës dhe objekteve të tjera të prodhimit të energjisë përpara periudhës së ftohtë të dimrit.
Ukraina dhe aleatët e saj perëndimorë kanë thënë vazhdimisht se shënjestrimi i infrastrukturës civile përbënte krime lufte. Rusia deri më tani nuk ka bërë asnjë koment publik mbi sulmet e fundit të raportuara. Të shtunën, një luftanije ruse u dëmtua në qytetin port të Sevastopolit në një sulm me dron, deklaroi ministria ruse e mbrojtjes. Ai akuzoi gjithashtu specialistët britanikë se kishin trajnuar ushtarët ukrainas, të cilët më pas kryen sulmet në Krime. Moska nuk dha asnjë provë për të mbështetur pretendimet e saj. Ukraina nuk ka komentuar mbi këtë çështje, ndërsa ministria e mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar tha se Rusia "po shpërndante pretendime të rreme në një shkallë epike".
Dymbëdhjetë anije të eksportit të grurit janë larguar nga portet e Ukrainës sot, pavarësisht se Rusia u tërhoq nga marrëveshja e drithërave e ndërmjetësuar nga Turqia-OKB, sipas ministrit të infrastrukturës së Ukrainës, Oleksandr Kubrakov.
Ministri i infrastrukturës së Ukrainës, Oleksandr Kubrakov ka shkruar në Twitter:
“Sot 12 anije u larguan nga portet e Ukrainës. Delegacionet e OKB-së dhe Turqisë ofrojnë dhjetë ekipe inspektimi për të inspektuar 40 anije që synojnë të përmbushin nismën e grurit të Detit të Zi. Ky plan inspektimi është pranuar nga delegacioni ukrainas. Delegacioni rus është informuar”.
Ekspertët kanë paralajmëruar se çmimet e drithërave do të rriten, ndërsa OKB, NATO e aleatë të tjerë perëndimor i kanë bërë thirrje Rusisë të rishikojë vendimin.
Një nga garantuesit e marrëveshjes së nënshkruar më 19 korrik në Stamboll, presidenti turk Recep Tayyip Erdoğan deklaroi se Turqia është "e vendosur të vazhdojë përpjekjet e saj" dhe të mbrojë marrëveshjen për eksportin e grurit ukrainas.
“Edhe pse Rusia është në mëdyshje sepse nuk i janë ofruar të njëjtat lehtësira, ne jemi të vendosur të vazhdojmë përpjekjet tona në shërbim të njerëzimit”, tha Erdogan.
Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken bisedoi me ministrin e Jashtëm të Kinës Wang Yi në një telefonatë të dielën dhe diskutoi luftën e Rusisë kundër Ukrainës dhe kërcënimet që ajo paraqet për sigurinë globale dhe stabilitetin ekonomik, tha Departamenti Amerikan i Shtetit në një deklaratë.
Blinken diskutoi gjithashtu me homologun e tij kinez mbi nevojën për të mbajtur linja të hapura komunikimi dhe për të menaxhuar me përgjegjësi marrëdhëniet SHBA-Kinë, thuhet në deklaratë.
Forcat ukrainase luftuan një "sulm të ashpër" nga trupat ruse në qytetin lindor të Donetsk të dielën, tha Presidenti Volodymyr Zelensky në konferencën e tij të përditshme televizive.
“Sot, ata ndaluan një sulm të ashpër nga armiku. Sulmi rus u zmbraps", tha Zelensky.
Trupat ruse kanë vazhduar një përpjekje mujore për të kapur pjesë të rëndësishme strategjike të lindjes së Ukrainës, duke përfshirë qytetin Bakhmut, i cili ka parë disa nga luftimet më të ashpra në rajon.
Pavlo Kyrylenko, kreu i administratës ushtarake të rajonit Donetsk, tha se pesë persona u vranë në Donetsk të dielën dhe dy të tjerë u plagosën, tha ai në Telegram të hënën.
Sulmet me raketa ruse goditën objektet kritike të infrastrukturës në rajonin juglindor të Zaporizhzhia të Ukrainës të hënën, thanë zyrtarët ukrainas.
"Sot, rreth orës 8:00 të mëngjesit, armiku nisi sulmet me raketa në Zaporizhzhia", shkroi në Telegram kreu i administratës ushtarake rajonale të Zaporizhzhia, Oleksandr Starukh.
Nuk është raportuar për viktima dhe shërbimet e urgjencës janë në vendin e sulmeve, shtoi ai.
Starukh tha se raketat besohej se ishin lëshuar nga avionët dhe ndërprerjet e energjisë elektrike dhe se më shumë sulme ishin të mundshme.
Alarmi kundërajror është ndezur në të gjithë territorin e Ukrainës, veçanërisht në rajonet Zhytomyr, Vinnitsa, Cherkasy, Chernivtsi, Kirovograd, Nikolaev dhe Odessa, si dhe në kryeqytetin Kiev ku mediat raportojnë lajmet për shpërthime.
“Mbrojtja ajrore ka hyrë në veprim në Kiev”, tha administrata e qytetit në Telegram.
Alarmi kundërajror është ndezur në të gjithë territorin e Ukrainës, veçanërisht në rajonet Zhytomyr, Vinnitsa, Cherkasy, Chernivtsi, Kirovograd, Nikolaev dhe Odessa, si dhe në kryeqytetin Kiev ku mediat raportojnë për shpërthime.
“Mbrojtja ajrore ka hyrë në veprim në Kiev”, tha administrata e qytetit në Telegram.
