Dy anije luftarake të marinës amerikane lundruan nëpër ujërat ndërkombëtare në ngushticën e Tajvanit të dielën, operacioni i parë i tillë që nga një vizitë në Tajvan nga kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, Nancy Pelosi, zemëroi Kinën, e cila e konsideron ishullin si territorin e saj.
Marina amerikane, duke konfirmuar një raport të Reuters, tha se kryqëzorët Chancellorsville dhe Antietam po kryenin operacionin në vazhdim. Operacione të tilla zakonisht zgjasin tetë deri në 12 orë për të përfunduar dhe monitorohen nga afër nga ushtria e Kinës. Vitet e fundit, luftanijet amerikane, dhe me raste ato nga vendet aleate si Britania dhe Kanadaja, kanë lundruar në mënyrë rutinore përmes ngushticës, duke tërhequr zemërimin e Kinës, e cila pretendon Tajvanin kundër kundërshtimeve të qeverisë së saj të zgjedhur në mënyrë demokratike.
Udhëtimi i Pelosit në Tajvan në fillim të gushtit zemëroi Kinën, e cila e pa atë si një përpjekje të SHBA-së për të ndërhyrë në punët e saj të brendshme. Kina më pas nisi stërvitjet ushtarake pranë ishullit, të cilat kanë vazhduar që atëherë.
"Këto anije (SHBA) kaluan tranzit përmes një korridori në ngushticën që është përtej detit territorial të çdo shteti bregdetar," tha Marina e SHBA.
Operacioni demonstron angazhimin e Shteteve të Bashkuara për një Indo-Paqësor të lirë dhe të hapur, dhe ushtria amerikane fluturon, lundron dhe vepron kudo ku e lejon ligji ndërkombëtar, tha Marina.
John Kirby, një zëdhënës i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, i bëri jehonë këtij qëndrimi në CNN, duke thënë se kalimi i anijeve ishte "shumë konsistent" me politikën amerikane "një Kinë" dhe për të kërkuar "një Indo-Paqësor të lirë dhe të hapur". Komanda e Teatrit Lindor të Ushtrisë Kineze tha se po i ndiqte anijet dhe po i paralajmëronte ato.
“Trupat në teatër mbeten në gatishmëri të lartë dhe janë të gatshme të pengojnë çdo provokim në çdo kohë”, shtohet në një deklaratë.
Ministria e Mbrojtjes e Tajvanit tha se anijet po lundronin në një drejtim jugor dhe se forcat e saj po vëzhgonin, por se "situata ishte si normale".
Ngushtica e ngushtë e Tajvanit ka qenë një burim i shpeshtë i tensioneve ushtarake që kur qeveria e mundur e Republikës së Kinës iku në Tajvan në vitin 1949 pas humbjes së një lufte civile me komunistët, të cilët themeluan Republikën Popullore të Kinës. Vizita e Pelosit në Tajvan u pasua rreth një javë më vonë nga një grup prej pesë ligjvënësish të tjerë amerikanë, me ushtrinë e Kinës që u përgjigj duke kryer më shumë stërvitje pranë ishullit. Senatorja Marsha Blackburn, një ligjvënëse amerikane në komitetet e Senatit për Tregti dhe Shërbime të Armatosura, mbërriti në Tajvan të enjten në vizitën e tretë të një personaliteti amerikan këtë muaj, duke sfiduar presionin nga Kina për të ndalur udhëtimet.
Administrata e presidentit amerikan Joe Biden ka kërkuar të mbajë që tensioni midis Uashingtonit dhe Pekinit të mos vlojë në konflikt, duke përsëritur se udhëtimet e Kongresit janë rutinë. Shtetet e Bashkuara nuk kanë marrëdhënie zyrtare diplomatike me Tajvanin, por janë të detyruara me ligj t'i ofrojnë ishullit mjetet për t'u mbrojtur.
Kina nuk e ka përjashtuar kurrë përdorimin e forcës për të vënë nën kontrollin e saj Tajvanin. Tajvani thotë se Republika Popullore e Kinës nuk e ka sunduar kurrë ishullin dhe kështu nuk ka asnjë pretendim për të dhe se vetëm 23 milionë banorët e Tajvanit mund të vendosin për të ardhmen e tyre./Përktheu dhe përshtati nga Reuters, Shqiptarja.com
