Mikhail Gorbachev, ish-udhëheqësi sovjetik që solli përfundimin paqësor të Luftës së Ftohtë, ka vdekur në moshën 91-vjeçare. Gorbachev, i cili mori pushtetin në 1985, hapi Bashkimin Sovjetik ndaj botës dhe futi një sërë reformash në vend, ndërsa nuk arriti të parandalonte rënien e Bashkimit Sovjetik, nga i cili doli Rusia moderne.
Sipas BBC, Gorbachov ndërroi jetë në një spital në Moskë, ku sipas mjekëve ai ishte shtruar pasi vuante nga një sëmundje e rëndë në veshka. Shefi i OKB-së António Guterres u shpreh se bota humbi një njeri që ndryshoi rrjedhën e historisë. Presidenti rus Vladimir Putin ka shprehur ngushëllimet e tij më të thella pas vdekjes së Gorbaçovit, tha zëdhënësi i tij Dmitry Peskov.
Presidenti i SHBA Joe Biden e quajti atë një "udhëheqës të rrallë" dhe vlerësoi Gorbachev si një politikan unik që kishte "imagjinatën për të parë se një e ardhme ndryshe ishte e mundur" mes tensioneve të Luftës së Ftohtë.
"Mikhail Gorbachev ishte një njeri me vizion të jashtëzakonshëm... Si udhëheqës i BRSS, ai punoi me Presidentin Reagan për të reduktuar arsenalet bërthamore të dy vendeve tona... Pas dekadash shtypjeje brutale politike, ai përqafoi reformat demokratike. Rezultati ishte një botë më e sigurt dhe liri më e madhe për miliona njerëz.", tha presidenti i SHBA-ve Joe Biden.
"Gorbaçovi ishte një burrë shteti i veçantë që ndryshoi rrjedhën e historisë. Ai bëri më shumë se çdo individ tjetër për të sjellë fundin paqësor të Luftës së Ftohtë. Bota ka humbur një lider global të madh, një avokat të përkushtuar multilateral dhe të palodhur për paqen.", tha Sekretari Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterrres.
“Ne nuk do të harrojmë se perestrojka (ristrukturimi) kishte bërë të mundur që Rusia të ishte në gjendje të përpiqej të ndërmerrte vendosjen e një demokracie, se demokracia dhe liria ishin të mundshme në Evropë, që Gjermania mund të bashkohej, që perdja e hekurt u zhduk. Ai vdiq në një kohë kur jo vetëm demokracia në Rusi ka dështuar ... por edhe kur Rusia dhe presidenti rus Putin kanë hapur varre të reja në Evropë dhe kanë filluar një luftë të tmerrshme.", tha kancelari gjerman Olaf Scholz.
"Mikhail Gorbachev ishte një udhëheqës i besuar dhe i respektuar. Ai luajti një rol vendimtar për t'i dhënë fund Luftës së Ftohtë dhe rrëzimin e Perdes së Hekurt. Ajo hapi rrugën për një Evropë të lirë... Kjo trashëgimi është një trashëgimi që nuk do ta harrojmë.", tha Presidentja e Komisonit Evropian Ursula von der Leyen.
"Gorbaçovi ishte një njeri i paqes, zgjedhjet e të cilit hapën një rrugë lirie për rusët. Përkushtimi i tij për paqen në Evropë ndryshoi historinë tonë të përbashkët", tha presidenti francez Emmanuel Macron.
"Reformat historike të Mikhail Gorbaçovit çuan në shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik, ndihmuan në përfundimin e Luftës së Ftohtë dhe hapën mundësinë e një partneriteti midis Rusisë dhe NATO-s. Vizioni i tij për një botë më të mirë mbetet një shembull.", tha Sekretari i Përgjithshëm i Natos-s Jens Stoltenberg.
Por si e njeh bota Gorbachev? Gorbachev u bë Sekretar i Përgjithshëm i Partisë Komuniste Sovjetike dhe udhëheqës de fakto i vendit, në 1985. Në atë kohë, ai ishte 54 vjeç - anëtari më i ri i këshillit qeverisës i njohur si Byroja Politike, dhe shihej si një frymë e freskët pas disa liderëve të moshuar. Paraardhësi i tij, Konstantin Chernenko, kishte vdekur në moshën 73-vjeçare pas pak më shumë se një viti në detyrë. Pak liderë kanë pasur një ndikim kaq të thellë në rendin global. Gorbachev nuk erdhi në pushtet duke kërkuar t'i jepte fund kontrollit sovjetik mbi Evropën Lindore. Përkundrazi, ai shpresonte të rigjallëronte shoqërinë e saj. Ndërkombëtarisht ai arriti marrëveshje për kontrollin e armëve me SHBA-në, refuzoi të ndërhynte kur kombet e Evropës Lindore u ngritën kundër sundimtarëve të tyre komunistë dhe i dhanë fund luftës së përgjaksshme sovjetike në Afganistan që ishte ndezur që nga viti 1979.
Politika e tij e hapjes, i lejoi njerëzit të kritikonin qeverinë në një mënyrë që më parë kishte qenë e paimagjinueshme. Por gjithashtu shpërtheu ndjenjat nacionaliste në shumë rajone të vendit, të cilat përfundimisht minuan stabilitetin e vendit dhe çuan në kolapsin e tij. Në vitin 1991, pasi dështoi një grusht shteti i organizuar në mënyrë shambolike nga linjat e ashpra komuniste, zoti Gorbachev pranoi të shpërbënte Bashkimin Sovjetik dhe u largua nga detyra.
Burre i madh. Nga ata qe me shume se karriken duan lirine, vendin dhe popullin e vet.
Përgjigju