Rruga drejt dialogut është hapur në Shën Pjetër, por djalli fshihet në detaje — të cilat kanë vënë në pikëpyetje deri në fund një hap themelor në rrugën drejt paqes: marrëveshjen me Shtetet e Bashkuara mbi shfrytëzimin e mineraleve të rralla ukrainase. Një nga kushtet e vendosura nga Donald Trump është konsolidimi i marrëdhënieve midis dy vendeve dhe mbrojtja, të paktën përmes interesave të përbashkëta ekonomike, e Ukrainës nga kërcënimet e ardhshme ruse. Nënshkrimi u njoftua dje në mëngjes nga Kievi dhe ceremonia ishte planifikuar në Uashington disa orë më vonë, por më pas lindën probleme — siç deklaroi Sekretari i Thesarit Scott Bessent — “sepse ukrainasit bënë disa ndryshime të minutës së fundit”. "Jemi të sigurt se ata do ta rishqyrtojnë." Dhe kështu ndodhi, dhe deklarata zyrtare mbërriti gjatë natës, e cila mund të përcaktojë një pikë kthese në kuadrin e përgjithshëm të negociatave, ndoshta mjaftueshëm për të lehtësuar fillimin e negociatave të drejtpërdrejta me Moskën.
Sipas një drafti të qarkulluar në Ukrainë — dhe të shqyrtuar nga Reuters — traktati tani i plotëson shumë nga kërkesat e Kievit dhe mund të bëhet gurthemeli i garancive të sigurisë që Ukraina po kërkon për të arritur një “paqe të drejtë”. Pika kyçe është përdorimi i të ardhurave nga koncesionet dhe mineralet: fillimisht Uashingtoni donte që ato të përdoreshin për të rimbursuar vlerën e furnizimeve ushtarake të dhëna që nga viti 2022, të vlerësuara nga Shtëpia e Bardhë në treqind miliardë dollarë. Një pjesë e të ardhurave — e përcaktuar në draft si pesëdhjetë përqind — pritet tani të shkojë në një fond të përbashkët SHBA-Ukrainë, ku pjesa e SHBA-së mund të rritet si pagesë për dërgesa shtesë të ndihmës ushtarake: një formulim që e zgjeron angazhimin përkrah Ukrainës në të ardhmen. Prandaj, nuk është një garanci ushtarake për mbrojtjen e sigurisë, por i lidh të dy vendet ekonomikisht, si dhe i ofron Kievit burime për të financuar rindërtimin dhe për të forcuar mbrojtjen e tij. Në kohën e nënshkrimit, ukrainasit folën shprehimisht për "ndihmë të re, për shembull në sistemet kundërajrore".
Të gjitha investimet e fondit duhet të mbeten në Ukrainë. Depozitat e njëzet mineraleve kritike — përfshirë titanin për industrinë e avionëve; litiumi, mangani dhe grafiti për bateritë dhe motorët elektrikë, dhe së fundmi uraniumi — të gjitha kërkojnë operacione të kushtueshme për ta bërë nxjerrjen realitet. Megjithatë, Shtetet e Bashkuara do të kenë refuzimin e parë për çdo lëshim të ri, duke marrë një furnizim jetësor për sistemin e tyre ekonomik. Kohëzgjatja do të jetë dhjetë vjet dhe klauzolat që mund të pengonin procedurën për hyrje në Bashkimin Evropian do të ishin eliminuar. Ndryshe nga drafti ukrainas, njoftimi përfundimtar i paraqitur nga Bloomberg përfshin gjithashtu hidrokarburet dhe gazin: nuk përjashtohet që ato të kenë qenë pika e diskutueshme në fund, mbi të cilën Zelensky do të dorëzohej më vonë.
"Kjo është një marrëveshje strategjike," tha kryeministri Denys Shmyhal, "një marrëveshje e mirë dhe e drejtë midis dy vendeve për investime të përbashkëta në zhvillimin dhe rindërtimin e Ukrainës." Ishte vetë kryeministri ai që e përcaktoi paktin me Sekretarin e Thesarit Bessent, duke ia besuar zëvendëses së tij dhe Ministres së Ekonomisë, Yulia Svyrydenko, hartimin e tekstit. Pastaj të shtunën e kaluar, gjatë takimit ballë për ballë në Romë, Zelensky thuhet se i tha Trump se ishte gati ta nënshkruante atë, duke përcaktuar nxitimin përfundimtar.
Draftet që qarkullonin në Kiev përmbanin një element tjetër simbolikisht të rëndësishëm: njohjen e kontributit të Ukrainës në stabilitetin ndërkombëtar. Kjo është një referencë për dorëzimin vullnetar të arsenalit bërthamor sovjetik te Rusia, i cili u zhvillua në vitin 1994 nën ombrellën e Memorandumit të Budapestit, në të cilin Uashingtoni dhe Moska u zotuan të mbronin sigurinë e Ukrainës. Ajo garanci që sot mbetet pika themelore përpara se të ulesh në tryezë dhe të diskutosh paqen./La Repubblica
Foto: Donald Trump
Presidenti amerikan, Donald Trump në lidhje me marrëveshjen e SHBA dhe Ukrainës për mineralet e rralla ka deklaruar se i ka thënë liderit ukrainas që ta nënshkruante marrëveshjen, sepse do të ishte në të mirë të vendit të tyre, pasi Rusia është me fortë se ta.
“I thashë se do të ishte një gjë e shkëlqyer nëse do të arrinim një marrëveshje” për mineralet “dhe ai e nënshkroi atë, sepse Rusia është shumë më e fortë”, tha Trump gjatë një interviste për Newsnation.
I pyetur nëse marrëveshja për mineralet do ta “pengonte” udhëheqësin rus Vladimir Putin, Trump tha: “Epo, mund të jetë kështu”.
Komente
Pra tani duhet te pregaditemi per nji lufte ma te ashper pse Rusis i mbetet e vetmja mbrojtje armet berthamore ose kapitullim ,Ose dote ndodhe zhdukja e njerezimit pse fitues nuk dote kete por le te plas edhe sot ne kete bote te krimineleve, nuk kemi cka te humbasim.
Përgjigju