Erdogani e kishte pritur këtë ftesë për në Shtëpinë e Bardhë për vite me radhë, që nga viti 2019, viti i vizitës së tij të fundit në Amerikë, dhe aq më tepër tani që është i angazhuar në një fushatë të gjithanshme represioni për të heshtur opozitën në vend. Dhe Trump ia dha. Para se presidenti turk të mbërrinte në Shtetet e Bashkuara, Tom Barrak, ambasadori amerikan në Turqi, i cili po bie në sy për mënyrën e drejtpërdrejtë të tij, përmblodhi kështu kuptimin e vizitës: "Turqia është një demokraci, por edhe pak autoritare, dhe Trump do t’i japë Erdogan-it atë që i duhet më shumë: legjitimitetin".
Mes Trump dhe Erdogan ekziston një kimi e mirë personale, presidenti amerikan i do liderët e fortë dhe autokrati turk është një njeri shumë pragmatik. Por ai nuk arriti t’i shpëtonte shpërthimeve të manjatit, i cili deshi t’i kujtonte afërsinë e tij duke i sjellë ndër mend periudhën kur ishte jashtë lojës politike: “Jemi miq prej shumë kohësh, në fakt edhe prej katër vitesh, kur isha në mërgim padrejtësisht, siç duket – tha Trump – Zgjedhje të manipuluara, e dini. Ai di për zgjedhjet e manipuluara më mirë se kushdo tjetër”.
Udhëheqësi turk mbeti i ftohtë edhe kur Trump u lëshua në lavdërime për mënyrën se si kishte “pushtuar Sirinë, janë 2000 vjet që përpiqeshin”, tha ai, duke iu referuar kontrollit që Turqia kishte ushtruar për vite mbi opozitën islamiste të Idlibit dhe ndikimit që ende ushtron mbi presidentin al Sharaa. Trump admirohet nga ndërmarrjet siriane të Erdogan dhe e konsideron atë një aleat të çmuar në garën midis fuqive të mëdha në "Euroazinë myslimane", ku soft power-i turk është në rritje, si dhe në Sahel dhe në Bririn e Afrikës.
Marrëveshja që ai i propozoi Presidentit dje varet nga kontratat e mbrojtjes në këmbim të ndalimit të blerjes së naftës ruse. Gjatë mandatit të parë të Trump, Shtetet e Bashkuara e hoqën Turqinë nga programi F-35 sepse Ankaraja kishte blerë sistemet ruse S-400. Por Erdogan ka nevojë për komponentë amerikanë për të çuar përpara programin e tij të prodhimit të avionëve luftarakë vendas dhe Trump e ka bërë të qartë se është i gatshëm të heqë sanksionet që pengojnë blerjet.
Në këmbim, megjithatë, ai do të donte që Turqia të blinte më shumë gaz të lëngshëm nga Shtetet e Bashkuara dhe të ndalonte blerjen e naftës nga Rusia, duke pasur parasysh se Ankaraja është një nga klientët kryesorë të Moskës. Presidenti amerikan mbështetet në marrëdhëniet e mira të Erdoganit me Putinin e Rusisë dhe Zelenskin e Ukrainës. "Mendoj se ai mund të kishte shumë ndikim nëse do të donte", tha ai. Ankaraja aktualisht është e bllokuar në mes, midis furnizimeve ruse me energji dhe kontratave amerikane të mbrojtjes, sepse, pavarësisht përpjekjeve për të diversifikuar, ajo ende varet nga Moska për energji dhe nga Uashingtoni për të ndërtuar autonominë e saj strategjike./La Repubblica
Komente
