Izolimi gjithnjë e më i madh ndërkombëtar i Izraelit shtoi dje një kapitull që do të hyjë në histori. Kancelari gjerman Friedrich Merz njoftoi se do të bllokojë pjesërisht furnizimet me armë për shtetin hebre. Kontributori i dytë më i madh i huaj për mbrojtjen e Izraelit, vendi që në kohën e Merkel-it e kishte shpallur sigurinë e tij “arsye shtetërore”, reagoi me ashpërsi ndaj vendimit të Netanyahut për të pushtuar Gazën.
Dënime të qarta kundër planit të Izraelit erdhën nga një mori vendesh, mes tyre Italia, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca, nga Komisioni i BE-së dhe OKB-ja, si dhe nga aktorë vendimtarë për ekuilibrat ndërkombëtarë si Turqia, Egjipti dhe Kina. Italia reagoi në mbrëmje: "Nuk jemi absolutisht dakord me nismën e qeverisë izraelite për të pushtuar Gazën", tha ministri i Jashtëm Antonio Tajani.
Dje qarkullonte fjala për një notë të mundshme të përbashkët kundër pushtimit, nga Franca, Mbretëria e Bashkuar, Gjermania dhe Italia. Por nuk pati një marrëveshje përfundimtare mbi tekstin mes ministrave të Jashtëm, për shkak të qëndrimeve të ndryshme të katër vendeve – më të ashpra të Londrës dhe Parisit, më të zbutura të Romës dhe Berlinit – dhe për shkak të vëmendjes më të madhe të Italisë ndaj pozicionit amerikan. Megjithatë, edhe një herë, pajtimi mes Berlinit dhe Romës vihet re nga një telefonatë e ministrit të Jashtëm Wadephul me homologun italian Tajani.
Kryeministri izraelit iu përgjigj ashpër Berlinit, duke e cilësuar – pas një telefonate të tensionuar me Merz – bllokimin gjerman të furnizimeve me armë "një shpërblim për Hamasin".
Sipas burimeve diplomatike, nuk përjashtohet që Merz të lehtësojë qëndrimin edhe mbi veprime të tjera të kërkuara me ngulm nga SPD-ja, por edhe nga shumica dërrmuese e partnerëve evropianë. Deri tani, Gjermania i është kundërvënë gjithmonë çdo sanksioni apo veprimi të përbashkët të BE-së për të shtuar presionin ndaj Netanyahut. Gjërat mund të ndryshojnë.
Sekretari i përgjithshëm i OKB-së António Guterres iu bashkua korit të reagimeve të indinjuara: pushtimi ushtarak i Rripit duhet të jetë "rreptësisht i shmangur"; për sot ishte thirrur në mënyrë të jashtëzakonshme Këshilli i Sigurimit të OKB-së, i shtyrë për nesër (në orën 10 të Nju Jorkut).
Kryeministri britanik Keir Starmer i bëri thirrje Netanyahut "të rishqyrtojë menjëherë" pushtimin e Gazës: "Do të sjellë vetëm masakra të mëtejshme". Në të njëjtën linjë, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, kërkoi "të rishqyrtohet" plani. Operacioni nuk mund të mbetet "pa pasoja" në marrëdhëniet me Evropën, paralajmëroi presidenti i Këshillit Evropian, António Costa.
Franca e dënoi, përmes ministrit të Jashtëm Jean-Noel Barrot, "me termat më të vendosur" planin e qeverisë izraelite, i cili rrezikon vetëm të çojë në "një ngërç". Të ashpër ishin gjithashtu Kanadaja, Belgjika, Spanja dhe Norvegjia – e cila do të rishqyrtojë investimet në Izrael – ndërsa Kina shprehu "shqetësim të madh", duke i bërë thirrje Netanyahut të "ndalojë menjëherë veprimet e tij të rrezikshme". Ministria e Jashtme turke "i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar të marrë përgjegjësitë e veta për të penguar zbatimin" e planit izraelit.
Ky ndryshim kursi, për Berlinin, është epokal. Që në fillim të viteve ’60 – kur Gjermania Perëndimore ende nuk e kishte njohur Izraelin – Hannah Arendt përmendte në kronikat e gjyqit të Eichmann-it mbështetjen thelbësore të Bonit për mbrojtjen e Izraelit. Një pjesë e rëndësishme e flotës së saj të nëndetëseve prodhohet historikisht nga Thyssenkrupp dhe Berlini furnizon municione të rëndësishme dhe komponentë për tanket dhe mbrojtjen ajrore. Pas një udhëtimi zhgënjyes javën e kaluar në Izrael, Wadephul ende ishte shmangur nga një pyetje mbi një ndalim të mundshëm. Çështja diskutohej prej ditësh, me dyer të mbyllura, në Këshillin e Sigurisë gjerman.
Shurdhëria e Netanyahut ndaj kërkesave gjithnjë e më ngulmuese të Merz për një de-përshkallëzim dhe pushtimin e Gazës e ka shtyrë kancelarin të thotë se është "gjithnjë e më e vështirë të shihet se si këto objektiva mund të arrihen", pra shkatërrimi i Hamasit, lirimi i pengjeve dhe një armëpushim. Këto mbeten prioritete absolute: pikërisht për këtë, Berlini "nuk do të autorizojë asnjë dërgesë armësh që mund të përdoren në Rrip". Në fakt, pas një piku furnizimesh pas 7 tetorit, flukset e armëve drejt Izraelit kishin rënë ndjeshëm nën presionin e të Gjelbërve. Megjithatë, midis fundit të vitit 2023 dhe majit 2025, Berlini ka autorizuar 500 milionë euro për mbrojtjen e Izraelit./La Repubblica
Komente
