Evropa po përpiqet të ngrejë një “mur dronësh” kundër Rusisë. Dje vendet e BE-së që kufizohen ose janë më pranë Ariut të Moskës u mblodhën për të studiuar një parë-fazë të fizibilitetit të operacionit. Një projekt që do të kërkojë kohë dhe shumë para. Të paktën një vit dhe — sipas llogaritjeve të para — jo më pak se 200 miliardë euro në total.
Në takim, bashkë me komisionerin për Mbrojtjen, Andrius Kubilius, morën pjesë ministrat e Mbrojtjes së Bullgarisë, Estonisë, Finlandës, Letonisë, Lituanisë, Polonisë, Rumanisë, Hungarisë dhe Sllovakisë. Atyre iu bashkua edhe ministri ukrainas dhe një përfaqësues i NATO-s (prania e të cilit bëri që mbledhja të konsiderohej “e klasifikuar” dhe pra e fshehtë).
"Shkeljet e përsëritura të hapësirës sonë ajrore — tha Kubilius — janë të papranueshme. Mesazhi është i qartë: Rusia po vë në provë BE-në dhe NATO-n. Dhe përgjigjja jonë duhet të jetë e vendosur, e bashkuar dhe e menjëhershme". Agresiviteti i Kremlinit po e kthen përsëri frontin lindor të Kontinentit të Vjetër në një "prioritet". Operacioni po quhet “Mbikëqyrja e krahut lindor", dhe do të ketë tre përbërës: “muri anti-dron”, një tjetër “tokësor” (me armë konvencionale) dhe një “detar”, i kërkuar nga Rumania dhe Bullgaria, të cilat kufizohen me Detin e Zi.
Sidomos për dronët, përvoja ukrainase është vendimtare. Teknologjia dhe kapaciteti prodhues i Kievit në këtë sektor është tashmë shumë i avancuar. Ndërkohë që Evropa është dukshëm prapa. Por incidentet e fundit, në Poloni dhe Danimarkë, tregojnë se kjo është sfida e vërtetë. Është gjithashtu e qartë se kjo është një angazhim i madhe politik, ushtarak dhe ekonomik. Dhe një që është e vështirë për shtetet "kufitare" ta përballojnë vetë. Në të vërtetë, ata po kërkojnë "solidaritet" nga vendet jugore dhe perëndimore. Çështja do të trajtohet më pas në Këshillin Evropian në fund të tetorit. Përpjekjet duhet të përqendrohen, tha Kubilius, në zbulimin, gjurmimin dhe kapjen e dronëve. Sistemet e vjetra nuk janë të mjaftueshme dhe, më e rëndësishmja, ato janë shumë të shtrenjta. Rrëzimi i një droni me një raketë do të thotë përdorimi i një arme "që kushton një milion euro për të goditur një që kushton dhjetë mijë euro".
Në çdo rast do të bëhet fjalë për një investim shumë të rëndë. Duhet pasur parasysh se për të ndërtuar një “mur” përgjatë gjithë kufirit me Rusinë dhe Bjellorusinë do të duhen të paktën 20 milionë dronë. Dhe, përtej vështirësive të prodhimit, arritja e këtyre shifrave do të thotë të angazhosh — sipas vlerësimeve të para — jo më pak se 200 miliardë euro. Dhe pikërisht për këtë, vetë Komisioneri i Mbrojtjes bëri të qartë se do të duhet ideuar një instrument financiar ad hoc, përveç buxhetit shumëvjeçar. Në studim janë disa zgjidhje, përfshirë krijimin e një fondi të posaçëm dhe paradhënien e financimeve të parashikuara në buxhetin europian. Mundësia e përdorimit të borxhit të përbashkët është gjithashtu në lojë, duke qenë se të ashtuquajturit vende “kursimtare”, tradicionalisht kundër, janë mes atyre që ndodhen në vijën e parë me Rusinë. Por për këtë është e domosdoshme që të jenë dakord të gjithë — ose pothuajse — 27 shtetet anëtare. Vështirë se një operacion i tillë mund të vihet në jetë pa Francën, Gjermaninë dhe Italinë. Dhe pa kompani si “Leonardo”-ja jonë.
"Mendojmë se, ashtu si Europa e Veriut ishte mjaft solidare me Europën e Jugut gjatë pandemisë — vuri në dukje ministri finlandez i Mbrojtjes, Antti Hakkanen — tani është radha jonë. Domethënë, vendet e veriut dhe të krahut lindor të Europës të kenë solidaritetin e Europës perëndimore dhe jugore". "E gjithë Bashkimi — i bëri jehonë kolegu polak, Władysław Marcin Kosiniak-Kamysz — duhet të jetë dakord, përfshirë edhe vendet më të largëta. Të gjitha kombet e BE-së do të kërcënohen nga Rusia". Fjalët kyçe edhe në Evropë po ndryshojnë./La Repubblica
Komente
