212 nga mbi 2400 afganë të strehuar në Shëngjin të Lezhës, që i ikën luftës nga vendi i tyre për të gjetur shpëtim në Shqipëri, tashmë janë nisur drejt destinacionit final Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Përmes një ceremonie të posaçme ata u përshëndetën nga ministrja për Evropën dhe Punët e Jashtme, Olta Xhaçka, si dhe ambasadorja e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në vendin tonë, Yuri Kim!
Në fjalën e saj ministrja Xhaçka tha se ndihet e lumturt dhe e trishtuar në të njëjtën kohë, e para sepse afganët po realizojnë ëndrrën e tyre dhe e dyta pasi ky është është fundi i një operacioni për shumë, "për të cilin padyshim ne dhamë gjithçka, dhamë zemrën dhe mendjen tonë, ne ju pamë dhe pritëm si të ftuar, por ju u bëtë edhe miqtë tanë"
Ndërsa ambasadorja Kim tha se populli shqiptar e merr shumë seriozisht mundësinë, përgjegjësinë për t'i hapur derën një të huaji në nevojë dhe për t'ju bërë të ndiheni se jeni vërtet një mysafir. Ajo tregoi edhe një herë historisë se si vendi ynë shpëtoi hebrenjtë në Luftën e Dytë Botërore.Kujtojmë se Shqipëria ishte ndër vendet e para dhe të vetme që u angazhua për të strehuar qytetarët afganë të cilët u larguan verën e kaluar nga vendi i tyre, pasi u kërcënohej jeta nga talebanët që morën pushtetin. Për herë të parë, avioni me 121 refugjatë afganë do të ulej zyrtarisht në Shqipëri në orët e para të mëngjesit të 27 gushtit. Mes tyre, 11 foshnja.
Fjala e ministres Xhaçka
Mirëmbrëma të dashur miq. U emocionova shumë kur erdha këtu për t'ju dhënë lamtumirën dhe takuar me disa prej jush. Më kujtohet sikur të ishte vetëm pak ditë më parë kur erdhët dhe ju pritëm për herë të parë në këtë vend. Më duhet të them, se sot kam ndjenja vërtet të përziera, nga njëra anë, jam shumë e lumtur për secilin prej jush, e di se kjo është ajo që ju keni dashur, që kjo është ajo që keni ëndërruar dhe jam shumë e lumtur që kjo ëndërr u realizua dhe në një farë mase, ajo u realizua edhe më shpejt nga sa guxuam të shpresonim.
E di që shumica prej jush kanë qenë njerëz të suksesshmëm në atdhe, në të gjitha kapacitetet e jetës, njerëz që bënë ndryshimin në Afganistan, qoftë në media, qoftë në të drejtat e njeriut dhe të drejtat e grave e në botën akademi. E di që sot duhet të keni shumë emocione, njëfarë shqetësimi, por më lejoni t'ju them këtë, si dikush që ka qenë emigrant në Shtetet e Bashkuara, që ka studiuar atje, që ka jetuar atje, që njeh Shtetet e Bashkuara, ky është vendi më i mirë dhe vendi i mundësive, dhe nëse ia dolët në Afganistan, pavarësisht rrezikut, vështirësive, jam e sigurt se do të keni një të ardhme fantastike në Shtetet e Bashkuara dhe do të keni sukses atje për shumë kohë.
Por krahas lumturisë duhet të them se ndihem edhe e trishtuar. Ky është fundi i një operacioni për shumë prej jush dhe për shumë prej nesh, për të cilin padyshim ne dhamë gjithçka, dhamë zemrën dhe mendjen tonë, ne ju pamë dhe pritëm si të ftuar, por ju u bëtë edhe miqtë tanë. Sot miqtë tanë po ikin. Shpresoj që ju të keni gjithmonë një kujtim të mirë për këtë vend, për Shqipërinë, për njerëzit e saj dhe që në të ardhmen do të ktheheni të na vizitoni dhe ne me të vërtetë e presim atë ditë, por gjithashtu besoj shumë se ky operacion, evakuimet dhe strehimi juaj, nuk ju ndihmoi vetëm ju, besoj fort se na ka ndihmuar edhe neve. E kam pasur këtë bisedë me shumë nga njerëzit që u përfshinë dhe që e bënë të mundur këtë, që nga ambasada amerikane, apo njerëz që kanë ardhur këtu për t'ju asistuar, ndihmuar, se ky operacion na ka bërë të gjithëve njerëz më të mirë dhe ne nuk do ta harrojmë kurrë këtë përvojë, për më tepër na ka bërë miq dhe e ka bërë edhe më të fortë lidhjen tonë me miqtë e vjetër. Kam takuar disa njerëz të jashtëzakonshëm gjatë këtij operacioni, që jam krenare t'i quaj miq, nuk dua t'i rendis të gjitha, por dua të përmend Arzon se e shoh sot të përlotur nga trishtimi, por edhe nga gëzimi tek lëvizni drejt një të ardhmeje shumë më të mirë, ka qenë kaq mahnitëse në pasionin dhe përkushtimin e saj. Faleminderit shumë për gjithçka që keni bërë Arzo.
Por ky operacion na ka afruar edhe më shumë ne dhe miqtë tanë amerikanë, partnerët tanë amerikanë. Njerëz si Ambasadorja Yuri Kim, Keith dhe bashkëpunëtorët e tyre që kanë punuar pa u lodhur për të realizuar pikërisht këtë moment këtu. Ka qenë një nder për ne që të ndihmojmë partnerët tanë në kohën e tyre të nevojës dhe jam e sigurt se aleanca dhe miqësia jonë vetëm sa do të forcohet dhe ka hyrë në një fazë të re ose në një fazë të re për shkak të këtij operacioni. Kështu që nuk dua të marr shumë nga koha juaj. E di që jeni të paduruar për t’u nisur dhe se keni një udhëtim të gjatë përpara. Dua vetëm t'ju uroj më të mirat në jetën tuaj të re. Ka qenë kënaqësi dhe nder t'ju prisja, t'ju njihja dhe me të vërtetë ju uroj një udhëtim të sigurt drejt një jete dhe të ardhme shumë më të mirë për ju dhe familjet tuaja.
Ambasadorja Yuri Kim
Është një nder dhe një gëzim i vërtetë të jem këtu me ju në këtë çast. Ju keni bërë një rrugë të gjatë. Ju keni bërë një rrugë të gjatë dhe e di që ndoshta ka pasur momente kur keni dashur të hiqni dorë. Dhe ne jemi të lumtur që askush nga ne nuk u dorëzua. As mikpritësit tuaj shqiptarë, as miqtë tuaj amerikanë, as ju, as familjet tuaja. Nuk do ta harroj kurrë natën kur ju mbërritët këtu dhe erdhët gjatë disa netëve njëra pas tjetrës, dhe të shihja se arritët në këtë vend të mrekullueshëm si Shqipëria ishte një moment i ndritshëm në ato ditë të errëta. Dhe e di që flas në emër të të gjithëve në Ambasadën Amerikane këtu, kur them se ishim vërtet të nderuar që ishim në gjendje t'ju ndihmonim në një mënyrë, sado të vogël, për ta kaluar këtë periudhë shumë të vështirë. Dua t'ju them se ka dy arsye që nuk do ta harroj kurrë ardhjen tuaj. Njëra është guximi juaj. Edhe përpara se të kalonit kohët e vështira gjatë muajit gusht në Afganistan, ju ishit njerëz të cilët rrezikuan veten për të punuar për një Afganistan më të fortë, më të mirë dhe më të lirë. Dhe ju punuat për një botë më të mirë për brezin e ardhshëm. Arsyeja e dytë që nuk do ta harroj kurrë atë që ka ndodhur gjatë muajve të fundit është për shkak të popullit shqiptar dhe mënyrës se si ata hapin krahët dhe hapin zemrat e tyre për të gjithë ne.
Të gjithë ju. Shqipëria, siç e dini, ishte vendi i parë që u ngrit dhe tha: Ne do të ndihmojmë. Dyert tona janë të hapura. Ejani tek ne. Dhe ajo që kam mësuar në dy vitet e mia këtu në Shqipëri është se populli shqiptar e merr shumë seriozisht mundësinë, përgjegjësinë për t'i hapur derën një të huaji në nevojë dhe për t'ju bërë të ndiheni se jeni vërtet një mysafir. Këtu në Shqipëri ekziston një shprehje: “bukë, kripë dhe zemër të hapur”. Dhe ajo që kam ndjerë këtu është se, nëse shkoni tek një shqiptar në momentin tuaj më të vështirë, kur keni ftohtë, kur jeni të uritur, apo jeni të etur, një shqiptar do ta hapë derën gjerësisht dhe shqiptari do t'ju japë deri thërrimet e fundit të bukës, kokrrat e fundit të kripës dhe gjithçka që mbajnë në zemrën e tyre. Është çështje nderi. Ndaj faleminderit mikpritësve tanë shqiptarë, miqve tanë, zyrtarëve të qeverisë. Faleminderit për gjithçka që keni bërë. Ju jeni siguruar që të gjithë ata që vijnë këtu të ndihen si mysafirë dhe të qëndrojnë këtu me dinjitet dhe mirësi.
Disa prej jush mund ta dinë tashmë se gjatë Luftës së Dytë Botërore, ne pamë sërish nga afër se çfarë bënë shqiptarët. Dhe siç e përmenda, është çështje nderi. Dhe në ato kohë, kur hebrenjtë vinin sepse e gjithë bota ishte kundër tyre, ishin shqiptarët ata që hapën derën. Siç dhe mund ta dini, ata filluan me strehimin e 200 hebrenjve në këtë vend. Shqipëria është i vetmi vend në të gjithë Europën që përfundoi me më shumë hebrenj sesa në fillim. Dhe në fakt, ata kishin pothuajse 4000 hebrenj në kohën kur mbaroi Lufta e Dytë Botërore. E di që, si shumë hebrenj, edhe ju do të keni një vend të veçantë në zemrën tuaj për Shqipërinë dhe për popullin shqiptar, dhe duhet ta dini se edhe ju lini diçka nga pas këtu, një kujtim shumë të veçantë edhe për ta. Shpresoj ta dini se është një nder i madh për ne që jemi këtu me ju. Ne u përpoqëm të punonim sa më shumë që mundëm duke e ditur që ju po punonit edhe më shumë, dhe jemi të kënaqur që ishim në gjendje të bënim atë pak që kishim mundësi. Do të doja të falënderoja veçanërisht Keith Ëest, një nga pjesëtarët e stafit tonë. A mund të ngrihesh, Keith? Faleminderit që na ndihmove për t’ia arritur këtij çasti. Faleminderit, Keith, që drejtove me kaq vendosmëri, dinjitet, dhembshuri dhe profesionalizëm. Do të doja të falënderoja gjithashtu Holly Holter, e cila është këtu nga Uashingtoni në emër të zyrtarëve amerikanë, të cilët ende punojnë çdo ditë e natë në përpjekje për të mbështetur afganët që kërkojnë të zhvendosen jashtë Afganistanit. Holly, a je këtu? Ku je? Faleminderit ty Holly dhe të gjithë kolegëve tanë të kujdesit, të cilët vazhdojnë të ndihmojnë miqtë tanë afganë. Dhe të gjithëve ju, familjeve afgane. Sonte, ju po filloni një kapitull tjetër, kapitullin e jetëve tuaja të reja në Amerikë. Ju do t'i bashkoheni një kombi emigrantësh dhe paraardhësve të emigrantëve nga e gjithë bota, pasardhësve të emigrantëve nga e gjithë bota, duke u bashkuar me të tjerë nga Afganistani dhe Shqipëria dhe qindra të tjerëve. Unë jam vetë emigrante, emigrante e gjeneratës së parë. Dhe ajo që dua t'ju them është se keni bërë një rrugë të gjatë, siç them unë, por edhe rruga përpara do të jetë e gjatë. Do të ketë sërish çaste kur do doni të hiqni dorë. Mos u dorëzoni. Mos hiqni dorë. Unë mendoj se nëse ju mbani shpresën në zemrat tuaja, do të vijë një ditë kur trishtimi i asaj që keni humbur do të tejkalohet nga gëzimi dhe premtimi i asaj që do të vijë. Dhe unë mendoj se të gjithë ju keni treguar me këmbënguljen dhe mirësinë tuaj këtu se do të bëheni amerikanë të shkëlqyer. Dhe pres me padurim që të mund t'ju thërras kështu. Në emër të të gjithë amerikanëve, dëshiroj t'ju uroj një udhëtim të sigurt në shtëpinë tuaj të re dhe në të ardhmen tuaj të re. Dhe ju uroj gjithë të mirat, teksa filloni sërish nga e para. Shumë faleminderit.
Falenderimi i ministres Xhaçka për sekretarin Blinken
Ministrja e Jashtme, Olta Xhaçka gjithashtu ka falenderuar sekretarin amerikan Blinken dhe shkruan në "Twitter" se Shqipëria është krenare për bashkëpunimin e saj me SHBA-të në këtë operacion për të shpëtuar aleatët afganë.
"Faleminderit @SecBlinken që e bëtë këtë të mundur. Shqipëria është krenare për bashkëpunimin e saj me SHBA-të në këtë operacion për të shpëtuar aleatët tanë afganë kur pjesa më e madhe e botës thjesht i qëndroi larg. Një falenderim i madh për të gjithë burrat dhe gratë e mahnitshme që bënë të mundur që kaq shumë afganë të fillojnë një jetë të re. ", shkruan ministrja Xhaçka.
