Menjëherë pas ngritjes nga aeroporti i Ahmedabad, motorët e Boeing 787 të Air India — i rrëzuar më 12 qershor — janë fikur, nuk janë ndalur për shkak të ndonjë defekti. Dhe kur kjo ndodhi, njëri nga pilotët i tha tjetrit: “Pse i ndale?”. Duke marrë përgjigjen: “Nuk e bëra unë”. Detaji gjendet në faqen 14 të raportit paraprak të hetimit që autoritetet indiane e publikuan në mbrëmjen e vonë të 11 korrikut. Një dokument që ngre shumë pikëpyetje, por që për herë të parë përqendron shkakun kryesor në atë që ka ndodhur në kabinën e pilotëve.
Paralajmërimet
Siç ka raportuar Corriere, dy burime perëndimore që kanë dijeni për hetimet shpjegojnë se fikja është kryer nga “dikush brenda kabinës”. Raporti paraprak nuk shprehet në lidhje me këtë aspekt. Sipas hetuesve vendas, sapo avioni u shkëput nga pista, regjistruesi i të dhënave të fluturimit, një nga dy kutitë e zeza, regjistroi se dy ndërprerësit që kontrollojnë rrjedhën e karburantit drejt motorëve u zhvendosën nga “Run” në “Cutoff” “me një interval prej një sekonde”, duke ndalur kështu rrjedhën e vajgurit dhe fikur motorët.
Alarmi
Në atë moment një nga dy pilotët bëri atë pyetje, edhe pse raporti nuk specifikon se cila nga frazat u shqiptua nga komandanti dhe cila nga zëvendëskomandanti, as se cili prej tyre dha sinjalin e emergjencës «Mayday, Mayday, Mayday». Dokumenti nuk shkon më tej dhe për momentin përjashton përgjegjësinë e avionit. Aq sa thuhet se “nuk ka asnjë veprim të rekomanduar për operatorët ose prodhuesit e Boeing 787-8 dhe/ose motorit GE GEnx-1B”.
Fluturimi
Fluturimi AI171 i Air India u rrëzua në periferi të Ahmedabad rreth tridhjetë sekonda pas ngritjes. Avioni — i destinuar për Londër Gatwick — kishte në bord 242 persona dhe pati menjëherë probleme me fuqinë e motorëve. Nga përplasja humbën jetën 270 veta: 241 nga pasagjerët (vetëm një mbijetoi) dhe anëtarët e ekuipazhit, si dhe 29 të tjerë që ndodheshin në mensën universitare ku avioni u përplas. Komandanti, Sumeet Sabharwal, kishte grumbulluar 15 mijë orë fluturimi. Zëvendëskomandanti, Clive Kunder, kishte më shumë se 3.400 orë.
Dyshimet
Rikonstruksioni i raportit paraprak pritet me skepticizëm nga ekspertët e industrisë, të cilët e konsiderojnë “pothuajse të pabesueshme” që dy levat të jenë zhvendosur vetë. Ato përdoren në tre momente: për të ndezur motorët para ngritjes, për t’i fikur pas uljes dhe gjatë fluturimit për të “izoluar” një motor që mund të jetë në zjarr ose për ta rinisur. Dy komandantë të konsultuar theksojnë se është e vështirë që ndërprerësit të jenë zhvendosur aksidentalisht. Për t’i kaluar nga “Run” në “Cutoff” duhet më parë të ngrihen, pra edhe nëse preken gabimisht, nuk mund të ndalen aq lehtë.
Rindezja e motorëve
Raporti paraprak konfirmon më tej një tjetër parashikim të Corriere: në një moment është bërë një përpjekje për të rikuperuar situatën. Dhjetë sekonda pas fikjes së motorëve, kutia e zezë regjistroi zhvendosjen e levave për të rihapur rrjedhën e vajgurit në orën 13:38 dhe 52 sekonda (me orën lokale) për motorin 1 (atë në të majtë), dhe katër sekonda më vonë për motorin 2. Por nuk pati asnjë efekt: në orën 13:39 dhe 11 sekonda të dy kutitë e zeza ndaluan regjistrimin e të dhënave./Corriere della sera
Komente
