Të paktën 100 persona humbën jetën për shkak të zjarrit në Maui të ishujve Hawaii, ndërsa bilanci pritet të rritet tragjikisht pas 1 mijë persona rezultojnë të zhdukur. Përveç rrafshimit të 2000 ndërtesave historike është shkatërruar edhe ekosistemi.
Njerëzit në qytetin turistik Hawaii të shkatërruar nga një ferr i tmerrshëm kanë shprehur zemërimin pasi numri i të vdekurve nga zjarret rritet cdo ditë, duke shënuar si zjarrin më vdekjeprurës në SHBA në më shumë se 100 vjet.
Qyteti turistik me më shumë se 12,000 banorë Lahaina është kthyer në gërmadha, hotelet dhe restorantet e tij plot gjallëri janë kthyer në hi.
“Do të vazhdojë të rritet. Ne duam t'i përgatisim njerëzit për këtë," u tha gazetarëve të shtunën guvernatori Josh Green.
"Kjo do të jetë sigurisht fatkeqësia më e keqe natyrore që Haëaii është përballur ndonjëherë," tha Green teksa vizitonte shkatërrimin në Front Street.
Ai shtoi se qentë e trajnuar për të zbuluar trupat kanë mbuluar vetëm 3 për qind të zonës së kërkimit. “Eshtrat që po gjejmë janë nga një zjarr që shkriu metalin,” tha ai. “Ne duhet të bëjmë ADN-në e shpejtë për të identifikuar secilën prej tyre.
Kostoja për rindërtimin e Lahaina u vlerësua në 5.5 miliardë dollarë, sipas Agjencisë Federale të Menaxhimit të Emergjencave (FEMA), me më shumë se 2,200 struktura të dëmtuara ose të shkatërruara dhe më shumë se 2,100 hektarë (850 hektarë) të djegur. Autoritetet Havai kanë filluar një hetim për trajtimin e zjarrit, me banorët që thonë se nuk ka pasur asnjë paralajmërim.
“Mali pas nesh mori flakë”, tha Vilma Reed për AFP. “E dini kur zbuluam se kishte një zjarr? Kur ishte përballë nesh.” Reed, shtëpia e së cilës u shkatërrua nga flakët, tha se ajo tani ishte e varur nga dhuratat dhe mirësia e të huajve.
"Kjo është shtëpia ime tani," tha 63-vjeçarja, duke i treguar makinës në të cilën ka fjetur me vajzën, nipin dhe dy macet e saj.
Menaxherët e urgjencës në Maui po kërkonin vende për të strehuar njerëzit e zhvendosur nga shtëpitë e tyre. Rreth 4,500 njerëz kanë nevojë për strehim, thanë zyrtarët e qarkut në Facebook. Policia e Maui tha se njerëzit nuk do të lejohen në Lahaina derisa zona e prekur të deklarohet e sigurt.
“Kushdo që hyn në zonën e fatkeqësisë … i nënshtrohet një krimi kundërvajtës të dënueshëm deri në një vit burg dhe një gjobë prej 2,000 dollarësh”, tha policia.
Zyrtarët premtuan të ekzaminonin sistemet e njoftimit të urgjencës të shtetit pasi disa banorë pyetën nëse mund të ishte bërë më shumë për t'i paralajmëruar ata përpara se zjarri t'i pushtonte shtëpitë e tyre. Disa u detyruan të futeshin në Oqeanin Paqësor për të shpëtuar. Sirenat e vendosura rreth ishullit – që synonin të paralajmëronin për fatkeqësitë natyrore të afërt – nuk u dëgjuan kurrë, dhe ndërprerjet e përhapura të energjisë dhe shërbimeve celulare penguan format e tjera të alarmit. Kongresmenja nga Haëaii Jill Tokuda tha për CNN se zyrtarët ishin befasuar nga tragjedia.
"Ne e nënvlerësuam vdekjen, shpejtësinë e zjarrit," tha ajo.
Zjarri në ishullin Maui të Hawaiit, është shënuar si më vdekjeprurësi në SHBA që nga viti 1918. Gjatë këtyre ditëve 100 persona kanë humbur jetën si pasojë e zjarreve
Numri i të vdekurve në ka tejkaluar atë të zjarrit të Camp Fire, zjarrit të vitit 2018 në Kaliforni që fshiu qytetin e vogël të Paradise nga harta nga ku humbën jetën 86 persona. Megjithatë sipas autoriteteve venndase nummri përfundimtar I jetëve të humbura pritet të jetë shumë më I lartë, teksa raportojnë se janë ende një mijë të zhdukur dhe vetëm 3% e zonës së shkatërruar nga flakët është kërkuar deri më tani.
Zjarret në ishullin Maui të Havait kanë detyruar mijëra banorë dhe turistë të evakuohen dhe kanë shkatërruar qytetin historik të Lahainas.
Zjarret janë fatkeqësia natyrore më vdekjeprurëse e shtetit që nga një cunami në vitin 1946, që shkaktoi vdekjen e më shumë se 150 njerëzve në ‘Big Island’, që nxiti zhvillimin e sistemit të emergjencës në të gjithë territorin që përfshin sirenat, të cilat bien çdo muaj për të testuar gatishmërinë e tyre.
Tre ditë pas katastrofës, mbetet e paqartë nëse banorët kishin marrë ndonjë paralajmërim përpara se zjarri të përpinte shtëpitë e tyre.
Skena të tilla shkatërrimi janë bërë shumë të njohura edhe në vende të tjera të botës gjatë kësaj vere. Zjarret, shpesh të shkaktuara nga i nxehti rekord, detyruan evakuimin e dhjetëra mijëra njerëzve në Greqi, Spanjë, Portugali dhe pjesë të tjera të Evropës. Në Kanadanë perëndimore, një seri zjarresh jashtëzakonisht të rënda dërguan re tymi mbi sipërfaqe të gjera të SHBA-së, duke ndotur ajrin.
