Dy anije të marinës së Filipineve u përplasën me manovra ushtarake nga Roja Bregdetare e Kinës, duke rikthyer tensionet gjeopolitike mes dy vendeve, që kanë për shkak pikërisht pronësinë e hapësirës detare në detin jugor.
Incidenti pati vetëm dëme të konsiderueshme materiale, por jo viktima, teksa nuk munguan kërcënimet. Roja bregdetare kineze akuzoi një anije filipinase, e cila injoroi paralajmërimet e përsëritura, për "përplasje të qëllimshme" me një nga njësitë e saj në një mënyrë "joprofesionale dhe të rrezikshme".
E njëjta anije, sipas deklaratës, më pas hyri në ujërat pranë “Second Thomas Shoals”, pasi u pengua të hynte në ujërat e Sabina Shoal.
“Dy anije të Rojës Bregdetare të Filipineve ndërhynë ilegalisht pranë Sabina Shoal pa leje sot" (19 Gusht), tha zëdhënësi i rojes bregdetare kineze, Gan Yu, duke dhënë një llogari të tensioneve të fundit midis palëve në ujërat e diskutueshme.
"Filipinet kanë provokuar dhe shkaktuar vazhdimisht telashe, duke shkelur marrëveshjet e përkohshme midis Kinës dhe Filipineve", shtoi Gan, duke iu referuar misioneve të furnizimit të Manilës, në anijen e bllokuar në vitin 1999 në cekëtinat e Thomas Shoal.
Kina paralajmëroi menjëherë Filipines që të "ndërprisnin menjëherë shkeljen dhe provokimin" ose, nëse jo, do të "vuante të gjitha pasojat relative", raporton “La Repubblica”.
Qeveria e Filipineve, nga ana e saj, raportoi se veprimet kineze të përcaktuara si të paligjshme dhe agresive "shkaktuan dëme strukturore në të dy anijet e Rojës Bregdetare Filipine", tha në një deklaratë Task-Forca Kombëtare me bazë në Manila në Detin e Filipineve Perëndimore.
Pekini pretendon pjesën më të madhe të Detit të Kinës Jugore, duke përfshirë Sabina Shoals, vetëm 140 kilometra në perëndim të ishullit Filipine Palawan. Manila dhe Pekini kanë pozicionuar anije të rojes bregdetare rreth bregut në muajt e fundit, me Filipinet që kanë frikë se Pekini do të ndërtojë një ishull të ri artificial.
Jonathan Malaya, zëvendës drejtor i Këshillit të Sigurisë Kombëtare në Manila, tha se BRP Cape Engano pësoi një vrimë prej 13 centimetrash nga "manovrat agresive" të një anijeje të rojes bregdetare kineze dhe përplasja e saj 43 kilometra në juglindje të Sabina.
Një anije e dytë e Rojës Bregdetare të Filipineve, BRP Bagacay, u përplas dy herë në të dyja anët nga një njësi kineze dhe pësoi "dëmtime të vogla strukturore". Ekuipazhi i Filipineve mbeti i padëmtuar dhe vazhdoi misionin e tyre për të furnizuar ishujt e mbajtur nga Filipinet në grupin Spratly, tha Malaya.
Pekini është kritikuar mbi të gjitha nga SHBA-ja dhe aleatët për qëndrimin e tij agresiv në bllokimin e përpjekjeve të Filipineve, për të furnizuar trupat e saj në bordin e anijes së marinës të rrëzuar 25 vjet më parë.
Pekini pretendon pothuajse të gjithë Detin e Kinës Jugore, duke hedhur poshtë vendimin e vitit 2016 nga Gjykata e Përhershme e Arbitrazhit në Hagë, se pretendimet e mëdha të “Dragoit” nuk kishin bazë sipas ligjit ndërkombëtar.
