Zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA, Ned Price kritikoi Rusinë për kryerjen e një testi rakete "të rrezikshëm dhe të papërgjegjshëm" që shpërtheu satelitin e saj, duke krijuar një re mbeturinash që detyroi ekuipazhin e Stacionit Ndërkombëtar të Hapësirës të ndërmarrë veprime evazive.
“Më parë sot, Federata Ruse kreu në mënyrë të pamatur një test satelitor shkatërrues të një rakete të drejtpërdrejtë anti-satelitore kundër një prej satelitëve të saj”, tha Price në një konferencë.
“Testi deri më tani ka gjeneruar mbi 1,500 pjesë të mbeturinave orbitale të gjurmueshme dhe qindra mijëra copë mbeturinash orbitale më të vogla që tani kërcënojnë interesat e të gjitha kombeve”.
Mbeturinat hapësinore kërcënuan shtatë astronautët në bordin e Stacionit Ndërkombëtar të Hapësirës të hënën, duke i detyruar ata të kërkonin strehim në kapsulat e tyre të ankoruara dhe duke ndërprerë punën e tyre.
Komanda Hapësinore e SHBA tha se po gjurmonte një fushë të mbeturinave në orbitë, rezultat i dukshëm i një ndarjeje satelitore. Situata kishte që mbeturinat të afroheshin në mënyrë të pakëndshme pranë stacionit hapësinor në orbitat e mëpasshme, dhe kërkoi që astronautët të mbylleshin dhe më pas të rihapnin disa ndarje, duke përfshirë laboratorin evropian, çdo 1 1/2 orë deri në kohën e gjumit.
Misioni Control tha se kërcënimi i shtuar mund të vazhdojë edhe për disa ditë të tjera dhe të vazhdojë të ndërpresë kërkimin shkencor dhe punën e tjera të astronautëve. Katër nga shtatë anëtarët e ekuipazhit mbërritën në postin orbital të enjten mbrëma.
Astronauti i NASA-s, Mark Vande Hei, i cili është në mes të një misioni njëvjeçar, e quajti atë "një ditë të çmendur por të mirëkoordinuar" teksa i tha Misionit Control natën e mirë.
"Kjo ishte sigurisht një mënyrë e shkëlqyer për t'u lidhur si ekuipazh, duke filluar me ditën tonë të parë të punës në hapësirë," tha ai.
Komanda e Hapësirës tha se po punonte me NASA-n dhe Departamentin e Shtetit. NASA nuk kishte bërë asnjë koment deri në orët e hershme të pasdites.
Më herët gjatë ditës, Roscosmos, agjencia ruse e hapësirës tha përmes Twitter se astronautët u urdhëruan në kapsulat e tyre të ankoruara, në rast se duhej të bënin një largim të shpejtë. Më vonë, ekuipazhi "po kryente operacione rutinore", vuri në dukje agjencia.
“Miq, gjithçka është e rregullt me ne!”, shkroi në Twitter komandanti i stacionit hapësinor, rus Anton Shkaplerov.
Por reja e mbeturinave dukej se përbënte një kërcënim në çdo orbitë që kalonte – ose çdo 1 1/2 orë. Astronautit gjerman Matthias Maurer iu tha të lëvizte nga laboratori evropian në një vend më të sigurt për natën.
Rreth 20,000 pjesë të mbeturinave hapësinore po gjurmohen, duke përfshirë satelitët e vjetër dhe të prishur. Javën e kaluar, një fragment nga një satelit i vjetër kinez – objektivi i një testi të sulmit me raketa në 2007 – kërcënoi të afrohej në mënyrë të pakëndshme. Ndërsa më vonë u hodh poshtë si rrezik, NASA kishte vendosur që stacioni hapësinor të lëvizte gjithsesi.
Stacioni hapësinor aktualisht është shtëpia e katër amerikanëve, një gjerman dhe dy rusë.
G.MO/ReportTv.al