Bërja e drejtësisë për një masakër si ajo e Gërdecit 16 vite më parë që i mori jetën 26 personave dhe plagosi gati 200 të tjerë, një pjesë e madhe mbeten të gjymtuar, dhe rrafshoi qindra shtëpi, është një prej mëkateve më të mëdha të sistemit gjyqësor në vend në këto 33 vite postkomunizëm.
Në Gjykatën e Posaçme Kundër Krimit dhe Korrupsionit në Tiranë javët e fundit po zhvillohet një proces gjyqësor ndaj ish ministrit të Mbrojtjes Fatmir Mediu. SPAK e çoi në gjyq nën akuzën e shpërdorimit të detyrës të dyfishtë sipas Kodit Penal dhe Kodit Penal Ushtarak, duke mos formuluar asnjë akuzë të re apo bërë hetim të ri. Rikthyen një proces të cilës Mediu i kishte shpëtuar me procedurë shtatorin e vitit 2009, ditën kur ish ministri kishte marrë mandatin e deputetit dhe tashmë kishte imunitet.
Në proces deri më tani janë pyetur dhjetëra dëshmitarë por shumë të rëndësishëm kanë refuzuar të flasin. Është thirrur djali i ish kryeministrit Sali Berisha, Shkëlzen Berisha, emri më i përmendur në skandalin ndërkombëtar të demontimit të fishekëve. Ajo foli por pak tha të vërteta.
Vetë Mediu refuzoi të pyetej tani në seancë, ndërsa tha se do të fliste në fund. Ish-drejtori i fabrikës së demontimit të municioneve në Gërdec, Dritan Minxolli, ka refuzuar të flasë gjithashtu, duke shfrytëzuar të drejtën për të mos dëshmuar, njëlloj siç bënë edhe ish ushtarakë si Sokol Ngjeçi, Besnik Dauti, Dashnor Çaushi ndërsa të gjithë janë në kërkim të Anjola Agollit, ish-sekretare e Ministrit të Drejtësisë që ta pyesin për faksin për ‘Shkëlzen Berishën’ dërguar nga Ministria e Drejtësisë tek ajo e Mbrojtjes. Ndërkohë që ende nuk kanë folur dhe është e paqartë se si do të procedohet me ish gjeneralin Luan Hoxha dhe amerikanët e SAC që dinë shumë për atë aferë kriminale.
16 vite nga Gërdeci, askush nuk është sot në qeli dhe askush nuk është i dënuar për vrasje nga 28 të pandehurit që morën dënime pranverën e 2012-s, 4 vite pas masakrës. Dënimin më të rëndë me 18 vjet burg e mori Ylli Pinari, ish-drejtori i “Meico”-s, ndërmarrjes shtetërore të import-eksportit të armëve dhe drejtori i Fabrikës së Gërdecit, Dritan Minxolli, ndërsa pronari i fabrikës, Mihal Delijorgji u dënua me 10 vjet. Për të tre këta ishte kërkuar burgim i përjetshëm. Për ish-shefin e Shtabit, Luan Hoxha, i cili është larguar nga vendi, dënimi ishte 6 vjet burg, ndërsa disa ish-gjeneralë të tjerë u shpallën të pafajshëm.
Po ashtu, 10 vjet u dhanë dhe për Sokol Ngjecin, zyrtar i “Meico”-s. Për ish-kupolën e ushtrisë shqiptare, dënimi më i madh u dha për ish-shefin e Shtabit Luan Hoxha, me 6 vjet nga 8 të kërkuar nga Prokuroria, dy ishgjeneralë u shpallën të pafajshëm, ndërsa dy të tjerë u dënuan njëri, Dashnor Caushi me tre vjet, ndërsa tjetri Shpëtim Spahiu me katër vjet, por me kusht. Për të tjerët, funksionarë të Ministrisë së Mbrojtjes u dhanë dënime nga 1 deri tre vjet burgim. Në total, Gjykata dha 94 vite burgim, gjoba dhe 9 të pandehur morën pafajësinë. Një vendim, i cili që në sallën e gjyqit provokoi acarimin e familjarëve të viktimave, të cilët e quajtën të turpshëm atë. Një pjesë e mirë të dënuarve përfituan nga shkurtimi i dënimit në Apel, përllogaritja e ditëve të paraburgimit dhe ulja më vonë e dënimit për “sjellje të mirë”.
Paralelisht me procesin gjyqësor në GJKKO ndaj Mediut në godinën e drejtësisë së re SPAK ka hapur edhe një tjetër çështje, teksa vijon hetimet për “Korrupsion i zyrtarëve të lartë” dhe “pastrim parash” duke dhënë shpresë se përgjegjësit kryesorë do të dënohen, një hetim që do të çojë te përgjegjësia e Sali Berishës dhe djalit të tij, Shkëlzenit, emra të cilat dalin në shumë prova. Edhe sot pas 16 vitesh, afera kriminale dhe masakra më e madhe që ka prodhuar korrupsioni i nivelit të lartë në historinë e pluralizmit shqiptar pret të zbardhet.
- 1. Ylli Pinari 18 vite burg, u kërkua i përjetshëm
- 2. Dritan Minxholli 18 vite burg, u kërkua i përjetshëm
- 3. Mihal Delijorgji 10 vite burg, u kërkua i përjetshëm
- 4. Sokol Ngjeçi 10 vite, u kërkuan 23 vite
- 5. Luan Hoxha 6 vjet burgim
- 6. Shpëtim Spahiu 4 vjet burg
- 7.Shkëlzen Madani 3 vite, 300 mijë lekë gjobë
- 8. Dashnor Çaushi 3 vite burg
- 9. Hilmi Laçaj 3 vjet burg
- 10. Gëzim Oshafi 3 vjet burg
- 11. Jorgo Mino 3 vjet burg
- 12.Fari Toska 3 vjet burg
- 13. Zenun Fero 3 vjet burg
- 14. Hysni Çoçka 3 vjet burg
- 15. Armand Tartari 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
- 16. Ndue Marku 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
- 17. Fatbardh kuçi 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
- 18. Denis Hajdari 1 vit burg, 300 mijë lekë gjobë
- 19.”ALBADEMIL SH.P.K. 25 MILIONË LEKË GJOBË
TË PAFAJSHËM
- 1. Ardian Mullahi I pafajshëm
- 2. Agim Lala I pafajshëm
- 3. Zija Bahja I pafajshëm
- 4. Agim Babameto I pafajshëm
- 5. Rezart Tërshana I pafajshëm
- 6. Besnik Dauti I pafajshëm
- 7. Adriatik Mema I pafajshëm
- 8. Juliana Margariti E pafajshme
- 9. Fiqiret Mato E pafajshëm