Ndoshta nuk jemi ende në prag të shkëputjes së “Republikës së Kalifornisë”, por shteti më i pasur dhe më i populluar i SHBA është bërë gjithashtu i pari që sfidon Trump-in mbi tarifat doganore. Guvernatori Gavin Newsom dhe Prokurori i Përgjithshëm Rob Bonta ngritën një padi dje në Gjykatën e Qarkut të SHBA për Distriktin Verior, duke argumentuar se shefit të Shtëpisë së Bardhë i mungonte autoriteti për të vendosur tarifat. Prandaj ata kërkuan nga gjyqtarët t’i bllokojnë menjëherë, sepse tashmë po shkaktojnë dëme të mëdha dhe të pariparueshme. Pra është një sulm i drejtpërdrejtë ndaj të gjithë strategjisë së tarifave, që nëse do të kishte sukses, do t’i ndalonte ato në të gjithë vendin, duke ndihmuar gjithashtu edhe vendet e ndryshme të prekura. Një sfidë brenda sfidës, sepse Kalifornia është shteti liberal më i fuqishëm, së bashku me Nju Jorkun, dhe Neësom nuk e fsheh ambicien për të synuar Shtëpinë e Bardhë në vitin 2028.
“Donald Trump - ka shkruar guvernatori në X - nuk ka autoritetin për të vendosur në mënyrë të njëanshme rritjen më të madhe të taksave të epokës sonë me tarifat e tij shkatërruese. Do ta çojmë në gjyq”. Pastaj shtoi: “Tarifat e paligjshme të Presidentit Trump po krijojnë kaos mes familjeve, bizneseve dhe ekonomisë sonë kaliforniane, duke rritur çmimet dhe duke vënë në rrezik vende pune. Po mbrojmë familjet amerikane që nuk mund të lejojnë që ky kaos të vazhdojë”. Prokurori i Përgjithshëm Bonta më pas e shpjegoi kështu veprimin: “Zbatimi kaotik dhe i rastësishëm i tarifave nga Presidenti nuk është vetëm thellësisht shqetësues, por edhe i paligjshëm. Si ekonomia e pestë më e madhe në botë, Kalifornia e kupton që politika tregtare globale nuk është vetëm një lojë”.
Padia argumenton se Trump nuk mund ta përdorë Ligjin për Fuqitë Ekonomike Emergjente të vitit 1977 për të vendosur tarifat, duke u mbështetur në pretendimin se trafiku i Fentanylit nga Kina ose deficiti tregtar përbëjnë kërcënim për sigurinë kombëtare. Kushtetuta ia jep në mënyrë të qartë Kongresit autoritetin për të vendosur tarifat, dhe sidoqoftë ligji i përdorur nga Shtëpia e Bardhë nuk i përfshin ato ndër masat që presidenti mund të marrë në rast emergjence. Prandaj praktika e ndjekur është e paligjshme dhe duhet ndalur menjëherë, sepse tashmë po shkakton dëme.
Shtëpia e Bardhë, përmes zëdhënësit Kush Desai, është përgjigjur kështu: “Në vend që të përqendrohet te kriminaliteti i përhapur, tek të pastrehët dhe te pamundësia ekonomike në Kaliforni, Gavin Neësom po e shpenzon kohën e tij duke u përpjekur të bllokojë përpjekjet historike të Presidentit Trump për të trajtuar më në fund emergjencën kombëtare që përfaqëson deficiti tregtar i vazhdueshëm i vendit tonë. E gjithë administrata mbetet e angazhuar për të trajtuar këtë emergjencë që po zhduk industritë amerikane dhe po i braktis punëtorët tanë, me çdo mjet në dispozicion, nga tarifat te negociatat”.
Kalifornia, nëse do të ishte e pavarur, do të ishte pjesë e G7. Kjo ndihmon për të kuptuar peshën e saj thelbësore për ekonominë amerikane, nga Silicon Valley te vera, nga bujqësia te kompanitë e sektorit të mbrojtjes dhe hapësirës, pa përmendur Teslën e Elon Musk-ut, që për inat politik i ka zhvendosur fabrikat në Texas, por është detyruar të lërë kërkimin atje ku ishte. Që nga koha e Haight-Ashbury dhe “Summer of Love”, është gjithashtu një nga shtetet më liberalë, ndoshta me Nju Jorkun dhe Massachusetts, dhe i prekur nga fenomene si ndryshimet klimatike. Prandaj është më shumë në mospërputhje kulturore dhe politike me Trump-in dhe pjesën e Amerikës që e mbështet atë.
Në planin praktik, Meksika, Kanadaja dhe Kina janë tre partnerët tregtarë kryesorë të Kalifornisë, që vitin e kaluar ka eksportuar mallra me vlerë 183 miliardë dollarë dhe ka importuar 491 miliardë. Në krahasim, edhe Italia duket e vogël. Tarifat tashmë po shkaktojnë dëme në ekonominë vendore dhe po e bëjnë më të ndërlikuar rindërtimin e Los Anxhelosit, pas zjarreve të janarit që shkatërruan lagje të tëra si Pacific Palisades apo Altadena, dhe që kanë kushtuar të paktën dy miliardë dollarë. Një katastrofë, pra, së cilës i shtohen edhe humbjet e shkaktuara në sektorë kyç si turizmi.
Neësom muajt e fundit ka tentuar të ripozicionohet me zgjedhje më të moderuara, për shembull për pjesëmarrjen e transgjinorëve në garat sportive për femra, dhe ka dialoguar edhe me ish-këshilltarin e Trump-it, Steve Bannon, sepse mendon se kështu do të bëhet më i preferuar në vitin 2028. Por për tarifat ka vendosur të mos dorëzohet, jo vetëm për dëmet që po i shkaktojnë Kalifornisë dhe gjithë Amerikës, por edhe sepse janë një gabim ekonomik që mund ta dobësojë shumë Trump-in mes votuesve. Prandaj Kalifornia ka vendosur të bëhet flamurtarja e rezistencës./La Repubblica
Komente
