Tarifat doganore të vendosura nga Shtetet e Bashkuara kërcënojnë të ridizajnojnë tërësisht zinxhirët globalë të furnizimit. Qëllimi i Donald Trump është të rikthejë prodhimin brenda territorit amerikan. Por mozaiku i marrëveshjeve tregtare të nënshkruara nga SHBA mund të përfundojë duke favorizuar, në sytë e konsumatorëve amerikanë, produktet e prodhuara në vende që kanë arritur të negociojnë tarifa më të ulëta në krahasim me të tjerët. Si pozicionohen kompanitë europiane në këtë peizazh të ndërlikuar tarifash përballë konkurrentëve globalë?
Mbretëria e Bashkuar, përfitime teorike
Mbretëria e Bashkuar ishte vendi i parë që arriti një marrëveshje tregtare me SHBA, duke pranuar një tarifë doganore shtesë prej 10% për 100 mijë automjetet e para të eksportuara në tregun amerikan. Në teori, kjo marrëveshje është më e favorshme se ajo e Bashkimit Europian. Megjithatë, në praktikë, tarifa doganore britanike prej 10% shtohet mbi tarifat ekzistuese, ndërsa ajo europiane prej 15% pritet të jetë gjithëpërfshirëse dhe zëvendësuese. Për më tepër, kuota prej 100 mijë automjetesh përputhet me volumin aktual të eksporteve britanike në SHBA – çdo rritje përtej këtij limiti do t’i nënshtrohet një tarife doganore prej 25%, më e lartë se ajo europiane. Ndërkohë, çeliku britanik përfiton nga një lehtësim tarifor, pasi i aplikohet një tarifë doganore prej 25%, e cila është gjysma e asaj të aplikuar për pjesën tjetër të botës. Megjithatë, eksportet britanike të çelikut drejt SHBA mbeten të ulëta, rreth 500 milionë dollarë.
Japonia, shqetësime në Detroit
Japonia ka rënë dakord me Shtëpinë e Bardhë për një tarifë doganore të përgjithshme prej 15%. Tokio është një nga partnerët kryesorë tregtarë të SHBA-së, me eksporte që kalojnë shifrën e 140 miliardë dollarëve, një e katërta e të cilave vjen nga sektori i automobilave. Ky pakt nuk i ka kënaqur prodhuesit amerikanë të makinave – të njohur si “Tre Motrat” e Detroit-it – të cilët frikësohen se automjetet japoneze të importuara do të përballen me tarifa doganore më të ulëta krahasuar me makinat e prodhuara në SHBA, të cilat goditen nga tarifat mbi çelikun dhe pjesët e këmbimit.
Meksika, Kanadaja dhe industria e automobilave
Donald Trump ka vendosur barriera doganore prej 30% për Meksikën (ende të negociueshme) dhe 35% për Kanadanë. Këto tarifa doganore rëndojnë mbi një sektor kyç si industria automobilistike dhe ngrejnë krahasime të forta me tarifën doganore 15% të aplikuar ndaj Europës. Në pamje të parë duket si një avantazh për prodhuesit europianë, vëren Matteo Villa nga ISPI. “Por në realitet, prodhuesit amerikanë si Stellantis, Ford dhe General Motors, të cilët kalojnë automjete ose pjesë të tyre përmes Meksikës dhe Kanadasë, janë të përjashtuar nga tarifat falë respektimit të marrëveshjes së vjetër NAFTA (Marrëveshja e Tregtisë së Lirë e Amerikës së Veriut)”. ISPI ka përllogaritur në prill një tarifë efektive prej vetëm 10% për Meksikën dhe 4% për Kanadanë.
Vietnami, pengesë për Kinën
Fillimisht i kërcënuar me një tarifë doganore prej 46%, Vietnami në fund pranoi një tarifë doganore prej 20%. Ky vend aziatik është kthyer në qendër prodhimi për shumë marka amerikane si Apple, Nike, Gap dhe Lululemon. Ai është gjithashtu një nyje logjistike për shumë kompani kineze që dërgojnë mallra në tregun amerikan përmes Vietnamit, për të shmangur tarifat doganore. Marrëveshja me SHBA përfshin edhe një tarifë doganore 40% për të frenuar këtë praktikë të njohur si “trans-shipping” (rikalimi i mallrave), edhe pse zbatimi i saj praktik paraqet vështirësi.
India dhe produktet bujqësore
Trump njoftoi dje se SHBA do të vendosë një tarifë prej 25% për produktet indiane, duke përmendur tarifat doganore të larta të Indisë dhe barrierat jo-monetare të saj në tregti. Sipas një dokumenti informues të Shtëpisë së Bardhë, India aplikon një tarifë mesatare MFN (Klausola e Kombit Më të Favorizuar) prej 39% për produktet bujqësore të importuara, krahasuar me vetëm 5% në SHBA. Disa tarifa doganore në Indi arrijnë deri në 50%. Kryeministri Narendra Modi dëshiron të mbrojë bujqësinë vendase nga konkurrenca e subvencionuar amerikane. Po ashtu, edhe prodhuesit vendas të makinave, kompanitë farmaceutike dhe bizneset e vogla kanë kërkuar nga qeveria që të ndjekë një strategji hapjeje graduale.
Tajvani
Mallrat tajvaneze të eksportuara drejt SHBA-së do të përballen me një tarifë doganore shtesë prej 10%. Tajvani është prodhuesi më i madh në botë i çipeve, paneleve LCD, memories kompjuterike dhe pajisjeve elektronike të konsumit. Atje ndodhet gjiganti prodhues TSMC. Çfarë mund të ndodhë, për shembull, me kampionin italo-francez të mikroçipave, STMicroelectronics? Zyrtarisht nuk janë të përfshirë nga këto tarifa doganore, por Trump synon të vendosë ndaj tyre tarifa progresive në të ardhmen.
Marrëveshjet e tjera në Azi
Filipinet dhe Indonezia kanë arritur një marrëveshje me SHBA për një tarifë doganore të përgjithshme prej 19% mbi mallrat e tyre.
Kush rrezikon tarifat më të larta
Afati i 1 gushtit po afron dhe shumë vende nuk kanë arritur ende marrëveshje me Shtetet e Bashkuara. Disa as nuk po e kërkojnë një të tillë; të tjerë janë të gatshëm të negociojnë deri në minutën e fundit. Koreja e Jugut rrezikon një tarifë doganore prej 25% dhe po kërkon një marrëveshje emergjente. Brazili, i kërcënuar me tarifa doganore deri në 50%, nuk ka shfaqur ende vullnet për të negociuar. Ka gjithashtu një listë të gjatë vendesh që nuk janë përfshirë në këtë ciklon tarifash doganore. Turqia dhe Egjipti, për shembull, janë përballur që në fillim me një tarifë doganore reciproke prej 10% dhe mund të bëhen tërheqës për kompanitë europiane apo të tjera që kërkojnë të përfitojnë nga hendeku tarifor./Corriere Della Sera
Komente
