Çfarë ndodhi në Capitol, ishte e pafalshme që do regjistrohet si një gjë e tmerrshme në histori, si maja e katër viteve të tmerrshme. Problemi me presidencën e Trump, duhet të ishte jashtë normave. Dhe unë si amerikan e kuptoj këtë. Edhe si diplomat. Duam që të heqim gjërat e tepërta. Por ka një arsye përse punët bëhen në një mënyrë të caktuar, procedurë të caktuar, ligj të caktuar, që janë rregulluar me kalimin e kohës bile me shekuj. Quhet traditë. S’ka rëndësi çfarë je politikisht, si gjini apo racë, je pjesë e asaj trashëgimie. Por ne nuk kemi nevojë për revolucion si ai i Trump, kemi nevojë për praktika innovative dhe krijuese. Në këto katër vite s'ka asgjë të mirë për të kujtuar, përveçse mësuam ca gjëra për veten. Se i morëm ca gjëra si të mirëqena dhe se tani na duhet të rindërtojmë vendin tonë.
Ajo që Trump na tregoi është se shumë prej nesh, unë psh u rrita në kolorado por mbarova universitetin në Ëashington. Ju bashkova shërbimit diplomatik. Kurrë nuk e kam cilësuar veten si elitist, por miqtë dhe përvojat si në shqipëri e vende të tjera, pata shans të provoja gjëra që shumë amerikanë nuk mundën. Për shkak të këtyre përvojave, ndihem patriot dhe të vlerësoj se çfarë quhet amerikan. Por nëse ti jeton në Amerikë, por nuk ke një pasaportë dhe nuk ke udhëtuar kurrë dhe rri me njerëz që janë të ngjashëm me ty, atëherë fillon të mendosh se këta diplomatët kujdesen më shumë për vendet e tjera, sesa për Shtetet e Bashkuara. Por në fakt është e kundërta. Por zgjimi me të cilin përballemi, është se ne që kemi shkollimin, përvojat për ekonominë, biznesin dhe besimin tek globalizmi dhe rolin unik që ka amerika në drejtimin e botës, na duhet të mendojmë se ka miliona amerikanë që nuk ndajnë këndvështrimin tonë dhe arsyet përse. Duhet të mendojmë se nëse edhe këta amerikanë do të dinin gjërat që ne dimë, do kishin një pikëpamje tjetër për Amerikën dhe për botën. Ne duhet t’i përshtatemi këtij fakti. Të gjithë kemi të drejtë të kemi opinionet tona, por nëse pikëpamja e tyre është e ndryshme për Amerikën tonë të përbashkët, na duhet të mendojmë shumë për këtë.
Donald Trump bëri dy gjëra të mira në politikën e jashtme. Amerika eshtë e përfshirë në këto që po quhen luftëra pa fund, por besoj se një nga kritikat e mia është mbi konfliktet ushtarake, industrial dhe humanitare. Ka shumë kaos dhe rrëmujë në botë dhe djemtë më të mirë amerikanë në ushtri, u duhet të merret me gjithë terroristët e diktatorët e botës, terroristë dhe më pas, na duhet edhe ti rindërtojmë këto shoqëri dhe këto vende. E kuptoj dëshirën për të bërë mirë, po ka një tendencë në Amerikë se ne duhet ta riformatojmë botën dhe ti japim asaj, formën tonë. Këtë mendojnë dhe shumë veta në Departamentin e Shtetit. Dhe unë sot mendoj se kjo gjë duhet të ndryshojë. Unë mendoj se Amerika mund të vazhdojë të mbetet një symbol shprese edhe në të ardhmen, por duhet t’i ikim kompleksin të Mesias. E dyta: duhet të mendojmë më shumë për Kinën pa harruar sigurisht Rusinë që mbetet një kundërshtar i joni. Për shkak të ekonomisë së Kinës dhe ndërlidhjes e rolit të saj të madh në ekonominë globale, shumë mendojnë se ne duhet të bëjmë lojën e saj, për shkak se ajo është shumë e madhe. Ndërsa unë mendoj se duhet të mbajmë një qëndrim më të fortë.
Trump gjënë më të keqe që bëri, është se vuri amerikanët kundër njëri tjetrit dhe mbolli farën e dyshimit tek mendjet e gjithë amerikanëve, pro dhe kundër tij, për ëndrrën amerikane, mënyrën sesi shohim njëri tjetrin. Trump arriti të na hutojë.
Gjithcka që do sjellë marëdhenie më të mira mes Kosovës dhe Serbisë, të gjithë e duam këtë. Unë personalisht kam dyshime mbi axhendën personale te Richard Grenell dhe mund t’ju them juve se nuk ka qënë përparësi fare e administratës Trump, ndaj kam dyshuar se ka një histori të fshehtë nga pas. Është di[ka që duhet të mbështetet nga vetë popujt në Ballkanin Perëndimor. Unë kam pak përvojë në Shqipëri dhe e di se disa njerëz që janë ekspertë, ishin kritikë ndaj kësaj marrëveshjeje. Ndaj megjithëse nuk kam dot një opinionin timin pasi nuk jam ekspert, i besoj këtyre ekspertëve dhe shqetësimeve që ata kanë.
Sigurisht pritshmëritë ndaj administratës Biden janë të larta dhe ka shumë gjëra që kjo administratë duhet të ribëjë për Amerikën por duhet të jem i hapur dhe i ndershëm: Joe Biden është nje person shumë i mirë dhe shumë i ndershëm si dhe një politikan I talentuar. Ndroja ime është se ai është i thyer në moshë dhe shumë tradicional në mënyrën e tij të të menduarit. Joe Biden nuk e kam takuar kurrë, por ndihem sikur e njoh nga afër. Mendoj se ai menjëherë do të hidhet tek historitë e viteve 80, kur ai bashkëpunonte me republikanët për arritjen e marrëveshjeve të rëndësishme dhe ok, kjo është fantastike. Por jemi në vitin 2021 dhe peizazhi është shumë shumë i ndryshëm. Lidershipi republikan duhet të ndajë përgjegjësi për shumë nga gjërat që ndodhën në periudhën e Donald Trump. Mitch McConnell tani lider i pakicës kanë një detyrë për të bërë tani.
Ne nuk nuk i shohim më gjërat njësoj. Republikanët nuk janë armiqtë tanë dhe sigurisht që duhet të gjejmë një mënyrë të punojmë me njëri tjetrin, por Joe Biden duhet të jetë i fortë dhe kam frikë se kjo nuk është në natyrën e tij. Më pëlqen roli i tij pajtues, por ne na duhet tani një lidership i fortë. Por tani baza demokrate amerikane ka pritshmëri të tjera. Po ashtu dhe qytetarët amerikanë. Por ka shpresë dhe kjo është një gjë e mirë.
Donald Trump duhet të hetohet dhe gjykohet dhe s’duhet lejuar të kandidojë më. Por ne jemi vend i ligjeve ndaj për këtë duhen prova të forta, juri dhe proces ligjor./ RealStory
*Alexandër Arvizu ka qenë ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë
