Sulmet ajrore, zjarri artilerie dhe shpërthime tronditën kryeqytetin e Sudanit të shtunën, ndërsa luftimet midis gjeneralëve ndërluftues hynë në javën e tetë.
Dëshmitarët i thanë AFP-së për "bombat që binin dhe civilët u plagosën" në Khartoum-in jugor, ndërsa të tjerët në veri të qytetit raportuan zjarr artilerie, disa ditë pasi u rrëzua një armëpushim i ndërmjetësuar nga SHBA-ja dhe Arabia Saudite.
Banorët raportuan se avionët luftarakë të ushtrisë të udhëhequr nga gjenerali Abdel-Fattah Burhan synuan pozicionet e Forcave të Mbështetjes së Shpejtë paraushtarake të udhëhequra nga gjenerali Mohamed Hamdan Dagalo, i cili u përgjigj me zjarr kundërajror.
Që nga shpërthimi i luftimeve mes gjeneralëve ndërluftues të Sudanit më 15 prill, vullnetarët kanë varrosur 102 trupa të paidentifikuar në varrezat e kryeqytetit Al-Shegilab dhe 78 të tjerë në varrezat në Darfur, thuhet në një deklaratë të Gjysmëhënës së Kuqe sudaneze.
Si Burhan ashtu edhe zëvendësi i tij i kthyer në rival Dagalo janë zotuar vazhdimisht të mbrojnë civilët dhe të sigurojnë korridoret humanitare.
Por civilët raportuan përshkallëzimin e luftimeve pasi ushtria hoqi dorë nga bisedimet e armëpushimit të mërkurën, duke përfshirë një bombardim të ushtrisë që një komitet i avokatëve të të drejtave të njeriut tha se vrau 18 civilë në një treg në Khartoum.
Të dyja palët kanë akuzuar tjetrën për shkelje të armëpushimit, si dhe sulm ndaj civilëve dhe infrastrukturës.Uashingtoni sanksionoi palët ndërluftuese të enjten, duke i mbajtur të dyja përgjegjëse për provokimin e gjakderdhjes.
Në negociatat në Arabinë Saudite muajin e kaluar, të dyja palët kishin rënë dakord që "të mundësonin aktorë të përgjegjshëm humanitar, si Gjysmëhëna e Kuqe sudaneze dhe/ose Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq për të mbledhur, regjistruar dhe varrosur të ndjerin".
Por vullnetarët e kanë pasur të vështirë të lëvizin nëpër rrugë për të tërhequr të vdekurit për shkak të kufizimeve të sigurisë, tha Gjysmëhëna e Kuqe.Korridoret e ndihmës që ishin premtuar si pjesë e armëpushimit nuk u realizuan kurrë dhe agjencitë e ndihmës thonë se kanë arritur të japin vetëm një pjesë të asaj që nevojitet, ndërsa civilët mbeten të bllokuar.
Misioni i forcave të sigurisë është "të mbrojnë - jo të rrezikojnë - bashkëqytetarët e tyre", thuhet në një deklaratë të Ambasadës së SHBA të shtunën.Më shumë se 700,000 njerëz janë larguar nga Khartoum për në pjesë të tjera të Sudanit që janë kursyer nga luftimet, në kolona autobusësh që rregullisht dalin nga qyteti.
Por në kthimin e tyre, shoferët e autobusëve u tronditën kur zbuluan se "nuk u lejuan në kryeqytet", i tha një AFP të shtunën, me të tjerët që konfirmuan se autoritetet kishin bllokuar hyrjen që nga e premtja, duke urdhëruar shoferët të ktheheshin.
Të premten ushtria njoftoi se kishte sjellë përforcime nga pjesë të tjera të vendit për të marrë pjesë në "operacionet në zonën e Khartoum".Kjo shkaktoi frikën se po planifikonte "një ofensivë masive", tha analisti sudanez Kholood Khair.
Deri më tani asnjëra palë nuk ka fituar një avantazh vendimtar. Ushtria e rregullt ka fuqi ajrore dhe armatim të rëndë, por analistët thonë se paraushtarakët e Forcave të Mbështetjes së Shpejtë janë më të lëvizshëm dhe më të përshtatshëm për luftërat urbane.
RSF njoftoi të shtunën se këshilltari i tyre politik, Youssef Ezzat, ishte takuar me presidentin kenian William Ruto në Nairobi, si pjesë e vizitave të tij në disa "vende mike për të shpjeguar situatën në zhvillim në Sudan".
"Ne jemi të gatshëm të angazhojmë të gjitha palët dhe të ofrojmë çdo mbështetje drejt një zgjidhjeje të qëndrueshme," shkroi Ruto në Twitter.
Më shumë se 1,800 njerëz janë vrarë në luftime, sipas Projektit të të dhënave të vendndodhjes dhe ngjarjeve të konfliktit të armatosur.Rrethe të tëra të Khartoum nuk kanë më ujë të rrjedhshëm, energjia elektrike është e disponueshme vetëm për disa orë në javë dhe tre të katërtat e spitaleve në zonat e luftimit nuk funksionojnë.
Situata është veçanërisht e rëndë në rajonin perëndimor të Darfurit, i cili është shtëpia e rreth një të katërtës së popullsisë së Sudanit dhe nuk është rikuperuar kurrë nga një luftë shkatërruese dy dekadash që la qindra mijëra të vdekur dhe më shumë se 2 milionë të zhvendosur.
RSF rrjedh nga Janjaweed, një milici e armatosur në vitin 2003 për të shtypur rebelët e pakicave etnike në Darfur.Dëshmitarët raportuan përleshje të reja të shtunën në qytetin Kutum të Darfurit verior.
Mes asaj që aktivistët e kanë quajtur ndërprerje totale të komunikimeve në zona të mëdha të rajonit, qindra civilë janë vrarë, fshatra dhe tregje janë djegur dhe objektet e ndihmës janë plaçkitur, duke bërë që dhjetëra mijëra të kërkojnë strehim në Çadin fqinj.
Sipas grupit të ndihmës Mjekët pa Kufij, ata që kalojnë kufirin raportojnë skena të tmerrshme të "burrave të armatosur që qëllojnë mbi njerëzit që përpiqen të arratisen, fshatrat duke u grabitur dhe të plagosurit që vdesin" pa kujdes mjekësor.
OKB thotë se 1.2 milionë njerëz janë zhvendosur brenda Sudanit dhe më shumë se 425,000 janë larguar jashtë vendit, më shumë se 100,000 në perëndim në Çad dhe 170,000 në veri në Egjipt./VOA
