Një gjykatës federal në Teksas ka bllokuar përgjithmonë përpjekjen e administratës Trump për të përdorur një ligj të epokës së shekullit XVIII – të njohur si Alien Enemies Act – për të dëbuar emigrantë venezuelianë nga jugu i Teksasit. Gjykata vendosi se pretendimi i presidentit për një “pushtim” nga bandat kriminale nuk përmbush standardin ligjor të kërkuar nga ky statut lufte.
Vendimi prej 36 faqesh, i dhënë më 1 maj nga gjykatësi federal Fernando Rodriguez Jr., një emërim i vetë Presidentit Trump, shpall si “të paligjshëm” përdorimin e Ligjit të Armiqve të Huaj (AEA) për këtë rast dhe konkludon se ai e tejkalon qartësisht qëllimin e ligjit. Ky është rasti i parë ku një gjykatës federal vendos në mënyrë formale që ky ligj nuk mund të zbatohet ndaj personave që administrata i cilëson si anëtarë të bandave kriminale që “po pushtojnë” Shtetet e Bashkuara.
Në vendimin e tij, Rodriguez hedh poshtë argumentin e administratës se banda venezueliane Tren de Aragua përbën një “pushtim” sipas përkufizimit të AEA. Gjykatësi thekson se ligji kërkon një grup të armatosur, të organizuar dhe të udhëhequr nga një fuqi e huaj, që synon të pushtojë territor amerikan – një standard që nuk përmbushet nga rasti në fjalë.
Ai shton se, ndonëse pushteti ekzekutiv ka të drejtë të dëbojë shtetas të huaj të përfshirë në aktivitete kriminale, kjo duhet të bëhet përmes Ligjit për Imigracionin dhe Shtetësinë (Immigration and Nationality Act) dhe jo nëpërmjet kompetencave të kohës së luftës, të cilat historikisht janë përdorur vetëm gjatë luftrave të shpallura zyrtarisht, si Lufta e vitit 1812, Lufta e Parë Botërore dhe Lufta e Dytë Botërore.
Ky vendim përfaqëson një precedent të rëndësishëm ligjor, pasi kufizon fuqinë presidenciale për të përdorur ligje të kohës së luftës në çështje të zbatimit të ligjeve të imigracionit. Megjithëse vendimi vlen aktualisht vetëm për Distriktin Jugor të Teksasit, ai mund të hapë rrugën për një betejë të madhe ligjore që pritet të përfundojë në Gjykatën e Lartë të Shteteve të Bashkuara.
Gjykata thekson se, pavarësisht rrezikut të mundshëm nga aktivitetet e bandave, këto nuk përbëjnë një “pushtim” në kuptimin e AEA, i cili kërkon veprime të organizuara ushtarake të urdhëruara nga një shtet i huaj.
Pavarësisht kësaj pengese ligjore, administrata Trump mbetet e lirë të ndjekë procedurat për dëbimin e emigrantëve përmes kanaleve të rregullta ligjore. Gjykatësi Rodriguez sqaroi se zyrtarët federalë mund të vazhdojnë me procedurat e dëbimit përmes Ligjit për Imigracionin dhe Shtetësinë, i cili garanton mbrojtje procedurale dhe lejon dëbimin e individëve që shkelin ligjet e imigracionit.
Vendimi i gjykatësit Rodriguez paraqet një kthesë të rëndësishme në interpretimin e kufijve të pushtetit ekzekutiv në SHBA, veçanërisht në kohë tensioni politik dhe retorike anti-imigrante. Në aspektin juridik, ai thekson domosdoshmërinë e respektimit të ndarjes së kompetencave ndërmjet pushtetit legjislativ dhe atij ekzekutiv. Alien Enemies Act, një ligj i vitit 1798, është projektuar për situata të jashtëzakonshme kur vendi ndodhet në luftë të deklaruar me një fuqi të huaj. Interpretimi i zgjeruar i këtij ligji për të përfshirë bandat kriminale si “forca pushtuese” bie ndesh me frymën dhe tekstin e ligjit.
Ky vendim vendos një precedent të qartë: pushteti presidencial nuk mund të përdorë ligje të kohës së luftës për të anashkaluar procesin e rregullt ligjor të imigracionit. Ai bën një ndarje të fortë ndërmjet frikës publike të ngritur për arsye politike dhe realitetit juridik, i cili kërkon prova të qarta për të justifikuar masa ekstreme.
Në aspektin politik, kjo është një goditje për strategjinë e Presidentit Trump, i cili ka përdorur prej kohësh retorikën e “pushtimit” për të mbështetur masa të forta kundër emigracionit – veçanërisht nga Amerika Latine. Retorika që përshkruan emigrantët si kërcënim ushtarak i jashtëm ka pasur për qëllim të krijojë një ndjenjë urgjence dhe të legjitimojë veprime të jashtëzakonshme. Vendimi i gjykatës e rrëzon këtë qasje si të pajustifikueshme dhe juridikisht të papranueshme.
Nëse kjo çështje përfundon në Gjykatën e Lartë, ajo mund të bëhet një pikë referimi për balancimin e pushteteve dhe për mënyrën se si ligjet e vjetra mund të përdoren – apo abuzohen – në një kontekst modern. Për momentin, ky është një triumf për mbrojtësit e të drejtave të emigrantëve dhe një sinjal i fortë se gjykatat janë ende një mbrojtëse e rëndësishme e kufijve kushtetues të pushtetit presidencial.
Komente
