TAJVAN- Politika e jashtme moderne kurrë më parë nuk ka qenë në kolaps më të madh sesa kaq. Duket se përpos luftës në dyert e Evropës, në Ukrainë, një tjetër luftë me mentalitet territorial duket se po ‘zien’. Tensionet sa vijnë e shtohen sa herë që ishulli i Tajvanit, të cilin Kina e pretendon si pjesë të territorit të saj, kryen vizita apo takime me përfaqësues të SHBA-ve.
Një ditë pasi kreu për tri ditë sulme të përbashkëta precize në Tajvan, Ministri i Jashtëm i Tajvanit i dënoi veprimet e Pekinit, në një intervistë ekskluzive me CNN, madje shtoi se janë gati për të pushtuar Tajvanin.
"Shikoni stërvitjet ushtarake dhe gjithashtu retorikën e tyre, ata duket se po përpiqen të përgatiten për të nisur një luftë kundër Tajvanit. Qeveria Tajvaneze e shikon kërcënimin ushtarak kinez si diçka që nuk mund të pranohet dhe ne e dënojmë atë.”- u shpreh ai.
I pyetur nëse Tajvani ka ndonjë kuptim për kohën e veprimit të mundshëm ushtarak kinez, duke pasur parasysh vlerësimet e inteligjencës amerikane se Xi Jinping ka udhëzuar ushtrinë e tij të përgatitet deri në vitin 2027, Wu shprehu besimin në përgatitjet tajvaneze.
“Udhëheqësit kinezë do të mendojnë dy herë përpara se të vendosin të përdorin forcën kundër Tajvanit. Dhe pavarësisht nëse është 2025 apo 2027 apo edhe më tej, Tajvani thjesht duhet të përgatitet”, tha ai.
Stërvitjet duket se shënojnë herën e parë që marina kineze ka simuluar sulme nga avionët luftarakë me bazë në aeroplanmbajtëse në Tajvan.
Fotot e publikuara nga Shefat e Përbashkët të Japonisë duket se tregojnë aeroplanmbajtësen e marinës kineze Shandong duke lëshuar avionë në Oqeanin Paqësor në lindje të Tajvanit gjatë raundit aktual të stërvitjeve rreth ishullit., në atë që do të ishte hera e parë që Kina simulon sulme nga aeroplanmbajtës- avionë luftarakë të bazuar në Tajvan.
Pekini nisi stërvitjet të shtunën, një ditë pasi presidentja e Tajvanit Tsai Ing-wen u kthye nga një vizitë 10-ditore në Amerikën Qendrore dhe Shtetet e Bashkuara, ku u takua me kryetarin e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA Kevin McCarthy dhe ligjvënës të tjerë amerikanë.
Pekini i përshkroi ato si "një paralajmërim serioz kundër marrëveshjes së fshehtë të forcave separatiste të Tajvanit me forcat e jashtme dhe një lëvizje e nevojshme për të mbrojtur sovranitetin kombëtar dhe integritetin territorial".
I pyetur nëse kostot e një vizite të tillë ishin shumë të larta, Wu tha për CNN, “Kina nuk mund të diktojë se si Tajvani bën miq. Dhe Kina nuk mund të diktojë se si miqtë tanë duan të tregojnë mbështetje për Tajvanin.”
Pekini kreu stërvitje të ngjashme ushtarake në shkallë të gjerë rreth Tajvanit gushtin e kaluar, pasi kryetarja e atëhershme e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA, Nancy Pelosi vizitoi ishullin. Këto stërvitje përfshinin lëshimet e raketave kineze mbi ishull, diçka që nuk është parë deri më tani në stërvitjet aktuale.
Tajvani dhe Kina janë qeverisur veçmas që nga përfundimi i një lufte civile më shumë se shtatë dekada më parë, në të cilën nacionalistët e mundur u larguan në Taipei. Tajvani kaloi nga sundimi autoritar në një demokraci në vitet 1990 dhe tani renditet një nga juridiksionet më të lira në Azi nga Freedom House, një organizatë jofitimprurëse me bazë në SHBA.
Megjithatë, Partia Komuniste në pushtet e Kinës pretendon ishullin vetëqeverisës si territorin e saj dhe në vitet e fundit, ndërsa fuqia e tij është rritur, udhëheqësi kinez Xi Jinping i ka bërë të qarta ambiciet e tij për të "ribashkuar" me ishullin - me forcë nëse është e nevojshme.
Stërvitjet e Kinës përkoi gjithashtu me një vizitë shtetërore të presidentit francez, Emmanuel Macron, i cili u mirëprit në Pekin nga Xi Jinping.
Stërvitjet e Kinës në Tajvan, hartë.
