Donald Trump i bën një lëshim të rëndësishëm Kinës, në dëm të Tajvanit. Xi Jinping përgjigjet duke u treguar më i gatshëm për kompromis në çështjen e TikTok-ut. Këto janë disa nga lëvizjet që të dy mund të ndërmarrin sot, në orën 15:00, ora e përcaktuar për një bisedë telefonike mes presidentëve të dy superfuqive. Në këtë telefonatë, përveç të tjerash, Xi mund të konfirmojë ftesën zyrtare për presidentin amerikan për një vizitë shtetërore në Pekin.
Tregtia dhe Tajvani
Mbi të gjitha, të dy do të bëjnë bilancin e ecurisë së negociatave tregtare dypalëshe. Në manovrat paraprake para telefonatës së sotme, janë dërguar disa sinjale të rëndësishme. Në armëpushimin e brishtë mes Uashingtonit dhe Pekinit, secili prej liderëve duket se ka treguar ndonjë lëshim. Sipas Washington Post, Trump ka refuzuar të miratojë mbi 400 milionë dollarë ndihma ushtarake për Tajvanin. Vendimi, që mund të tërhiqet ende, përbën një kthesë në politikën amerikane ndaj ishullit autonom që Kina e pretendon si territorin e saj (edhe pse është në linjë me qëndrimin e Trump në Ukrainë: mjaft me ndihmat, furnizimet ushtarake duhen paguar).
Burimet anonime të cituara nga Washington Post kanë shtuar se paketa e armëve do të ishte "më vdekjeprurëse" se ndihmat e mëparshme për Tajvanin, duke përfshirë municione dhe dronë autonomë. Nëse konfirmohet, është një gjest qetësues i llojit që Pekini e ka pritur. (Në drejtim të kundërt, megjithatë, është përpjekja amerikane për të rikuperuar nga talebanët qasjen në bazën ajrore të Bagramit në Afganistan. Trump e përmendi në Londër në konferencën e shtypit me kryeministrin Starmer. Ndër avantazhet e asaj baze ajrore, tha ai, është fakti se "ndodhet një orë fluturim larg vendit ku Kina prodhon armët e saj bërthamore").
TikTok dhe kompromisi i mundshëm
Sa i përket TikTok-ut, pas muajsh kërcënimesh, dekretash dhe apelimesh, Shtëpia e Bardhë duket se ka gjetur një zgjidhje. Aplikacioni, i përdorur nga mbi 170 milionë amerikanë, nuk do të mbyllet. Do të mbetet i aksesueshëm, por me kushte të reja: me aksionarë amerikanë në pozicion kontrollues dhe me garanci më të forta për sigurinë e të dhënave. Trump e ka thënë qartë: jemi "afër finalizimit" të marrëveshjes.
Nga Pekini ka ardhur një sinjal i ri: qeveria kineze flet për një marrëveshje "fitore për të dyja palët". Nuk është pak, duke pasur parasysh se algoritmi i TikTok-ut – zemra teknologjike që përcakton suksesin e tij global – është trajtuar gjithmonë nga Pekini si një pasuri strategjike, e mbrojtur nga kontrollet e eksportit si të ishte teknologji ushtarake. Kompromisi do të parashikonte hyrjen e një konsorciumi investitorësh të mëdhenj amerikanë, mes të cilëve përmenden Oracle, Silver Lake dhe Andreessen Horowitz. Ata do të marrin nën kontroll aktivitetet amerikane të TikTok-ut, ndërsa grupi kinez ByteDance do të mbajë një kuotë por me fuqi të reduktuara.
Për të qetësuar Uashingtonin, do të krijohen barriera më të forta mes të dhënave të përdoruesve amerikanë dhe kompanisë mëmë kineze, me serverë të lokalizuar në territorin amerikan dhe auditime të pavarura. Janë masa tashmë të testuara në "Project Texas", planin e sigurisë të përpunuar vitet e fundit.
Kjo nuk është hera e parë që një president amerikan ka shënjestruar TikTok-un. Trump, gjatë mandatit të tij të parë, kishte tentuar tashmë të detyronte një shitje; Biden vazhdoi në atë rrugë; Kongresi miratoi ligjin që e detyronte ByteDance të dorëzohej. Dallimi sot është se ndoshta Kina, pas vitesh të tëra ngritjeje muresh, do të kishte dhënë një dritë jeshile me kusht. Një pikë thelbësore mbetet: algoritmi. Pekini nuk dëshiron të heqë dorë nga kontrolli, ose në rastin më të mirë ta licencojë atë. Kjo është pika e vërtetë e ngërçit që mund të prishë gjithçka. Për momentin, ndalimi federal është i ngrirë deri më 16 dhjetor. Kjo është dritarja që Trump i dha vetes për të mbyllur marrëveshjen "në mënyrë të favorshme". Në lojë nuk është vetëm fati i një aplikacioni argëtimi. Në lojë është edhe parimi i sovranitetit dixhital: kush kontrollon të dhënat, kush menaxhon algoritmet që ndikojnë në debatin publik, kush vendos se cilat platforma kanë të drejtë të njihen në Perëndim.
Nëse arrihet një marrëveshje, ka të ngjarë të jetë një armëpushim. Përdoruesit do të vazhdojnë të shfletojnë videot e tyre, kryesisht të pavetëdijshëm për betejat gjeopolitike që zhvillohen pas ekranit. Por ato valle të shkurtra që janë specialiteti i TikTok janë bërë tashmë një kapitull në luftën e re të ftohtë teknologjike.
Çështja e TikTok ka marrë një peshë të madhe sepse simbolizon konfliktin më të gjerë midis Shteteve të Bashkuara dhe Kinës: kush kontrollon teknologjitë e së ardhmes, kush vendos rregullat e hapësirës kibernetike, kush ushtron ndikim kulturor përmes platformave dixhitale.
Për Uashingtonin, rreziqet janë të dyfishta: mbrojtja e të dhënave të qytetarëve të saj dhe parandalimi i Pekinit nga të paturit e një kanali të drejtpërdrejtë për të ndikuar në opinionin publik amerikan. Megjithatë, për Kinën, mbrojtja e ByteDance do të thotë të pohojë se kompanitë e saj nuk mund të trajtohen si të përjashtuara globalisht vetëm sepse janë kineze.
Në këtë mosmarrëveshje, algoritmi është në zemër të betejës. Nuk është vetëm kodi kompjuterik: është mekanizmi që vendos se çfarë shohim, çfarë bëhet virale, cilat narrativa amplifikohen dhe cilat mbeten të fshehura. Këtu qëndron fuqia e TikTok-ut dhe kjo është arsyeja pse Pekini nuk dëshiron ta heqë dorë prej tij: kontrollimi i algoritmit është ekuivalent me kontrollin e një infrastrukture të padukshme, por jashtëzakonisht të fuqishme të ndikimit kulturor dhe politik. Për Shtetet e Bashkuara, lënia e atij algoritmi në duart e kinezëve do të thoshte pranimi i një rreziku të përhershëm. E ardhmja e marrëveshjes varet nga kjo e panjohur./Corriere della sera
Komente
