SHBA-të kanë paraqitur një plan prej 21 pikash për t’i dhënë fund luftës në Gaza, i cili përfshin krijimin e një rruge drejt një shteti palestinez. Dokumenti, i ndarë me disa vende arabe gjatë Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, përmban klauzola që variojnë nga lirimi i pengjeve deri te largimi i Hamasit nga pushteti.
Plani parashikon që Gaza të bëhet një zonë e deradikalizuar dhe pa terrorizëm. Nëse të dyja palët e pranojnë armëpushimin, lufta do të ndalet menjëherë dhe forcat izraelite do të tërhiqen gradualisht nga enklava. Brenda 48 orëve nga pranimi i marrëveshjes nga Izraeli, të gjithë pengjet, të gjallë e të vdekur, do të kthehen.
Më pas, Izraeli do të lirojë qindra palestinezë të dënuar me burgim të përjetshëm dhe mbi 1,000 banorë të Gazës të arrestuar që nga fillimi i luftës. Anëtarët e Hamasit që angazhohen për paqe do të amnistohen, ndërsa të tjerë që dëshirojnë të largohen do të kenë mundësi të kalojnë të sigurt drejt vendeve pritëse.
Plani parashikon që Gaza të qeveriset nga një qeveri e përkohshme teknokratësh palestinezë, pa përfshirjen e Hamasit. Qeverisja do të mbikëqyret nga një organ i ri ndërkombëtar, i krijuar nga SHBA-të në bashkëpunim me partnerë arabë dhe evropianë. Banorët nuk do të detyrohen të largohen, por ata që zgjedhin të largohen do t’u garantohet kthimi. Banorët do të inkurajohen të qëndrojnë dhe të ndërtojnë një të ardhme më të mirë.
"Askush nuk do të detyrohet të largohet nga Gaza, por ata që zgjedhin të largohen do të lejohen të kthehen. Për më tepër, banorët e Gazës do të inkurajohen të qëndrojnë në Rrip dhe do t'u ofrohet mundësia për të ndërtuar një të ardhme më të mirë atje.", thuhet në planin e SHBA-së.
Në plan përcaktohet gjithashtu se infrastruktura ushtarake sulmuese, përfshirë tunelet, do të shkatërrohet , ndërsa liderët e rinj do të angazhohen për bashkëjetesë paqësore. Partnerët rajonalë gjithashtu, thuhet në dokument, do të ofrojnë garanci sigurie që Gaza të mos paraqesë më kërcënim për Izraelin.
SHBA-të do të udhëheqin krijimin e një force të përkohshme ndërkombëtare stabilizimi që do të mbikëqyrë sigurinë në Gaza dhe do të trajnojë një forcë policore palestineze, e cila do të shërbejë si një organ afatgjatë i sigurisë së brendshme. Plani parashikon gjithashtu ndalimin e Izraelit që të pushtojë apo aneksojë Gazën dhe do të tërhiqet gradualisht. Këto hapa, nëse garantohen, do të krijojnë kushtet për shtetin palestinez.
"Kur rindërtimi i Gazës të ketë përparuar dhe programi i reformës së AP-së të jetë zbatuar, kushtet mund të jenë në vend për një rrugë të besueshme drejt shtetësisë palestineze, e cila njihet si aspiratë e popullit palestinez.", theksohet në dokument.
21 pikat e planit të SHBA:
1. Gaza do të jetë një zonë e deradikalizuar, pa terrorizëm që nuk përbën kërcënim për fqinjët e saj.
2. Gaza do të rindërtohet për të mirën e popullit të saj.
3. Nëse të dyja palët bien dakord me propozimin, lufta do të përfundojë menjëherë, me forcat izraelite që do të ndalojnë të gjitha operacionet dhe do të tërhiqen gradualisht nga Rripi.
4. Brenda 48 orëve nga pranimi publik i marrëveshjes nga Izraeli, të gjithë pengjet e gjallë dhe të vdekur do të kthehen.
5. Pasi të kthehen pengjet, Izraeli do të lirojë disa qindra të burgosur palestinezë të sigurisë që vuajnë dënime me burgim të përjetshëm dhe mbi 1,000 banorë të Gazës të arrestuar që nga fillimi i luftës, së bashku me trupat e disa qindra palestinezëve.
6. Pasi të kthehen pengjet, anëtarët e Hamasit që angazhohen për bashkëjetesë paqësore do të amnistohen, ndërsa anëtarët që dëshirojnë të largohen nga Rripi do të kenë mundësi të kalojnë të sigurt drejt vendeve pritëse.
7. Pasi të arrihet kjo marrëveshje, ndihma do të vërshojë në Rrip me ritme jo më të ulëta se standardet e përcaktuara në marrëveshjen e pengjeve të janarit 2025, e cila përfshinte 600 kamionë me ndihmë në ditë, së bashku me rehabilitimin e infrastrukturës kritike dhe hyrjen e pajisjeve për heqjen e rrënojave.
8. Ndihma do të shpërndahet — pa ndërhyrje nga asnjëra palë — nga Kombet e Bashkuara dhe Gjysmëhëna e Kuqe, së bashku me organizata të tjera ndërkombëtare që nuk janë të lidhura as me Izraelin dhe as me Hamasin.
9. Gaza do të qeveriset nga një qeveri e përkohshme dhe kalimtare e teknokratëve palestinezë, të cilët do të jenë përgjegjës për ofrimin e shërbimeve të përditshme për njerëzit e Rripit. Komiteti do të mbikëqyret nga një organ i ri ndërkombëtar i krijuar nga SHBA-të në konsultim me partnerët arabë dhe evropianë. Ai do të krijojë një kornizë për financimin e rindërtimit të Gazës derisa Autoriteti Palestinez të ketë përfunduar programin e tij të reformës.
10. Do të krijohet një plan ekonomik për rindërtimin e Gazës nëpërmjet mbledhjes së ekspertëve me përvojë në ndërtimin e qyteteve moderne të Lindjes së Mesme dhe nëpërmjet shqyrtimit të planeve ekzistuese që synojnë tërheqjen e investimeve dhe krijimin e vendeve të punës.
11. Do të krijohet një zonë ekonomike, me tarifa dhe tarifa aksesi të reduktuara që do të negociohen nga vendet pjesëmarrëse.
12. Askush nuk do të detyrohet të largohet nga Gaza, por ata që zgjedhin të largohen do të lejohen të kthehen. Për më tepër, banorët e Gazës do të inkurajohen të qëndrojnë në Rrip dhe do t'u ofrohet mundësia për të ndërtuar një të ardhme më të mirë atje.
13. Hamasi nuk do të ketë asnjë rol në qeverisjen e Gazës. Do të ketë një angazhim për të shkatërruar dhe ndaluar ndërtimin e çdo infrastrukture ushtarake sulmuese, përfshirë tunelet. Udhëheqësit e rinj të Gazës do të angazhohen për bashkëjetesë paqësore me fqinjët e tyre.
14. Partnerët rajonalë do të ofrojnë një garanci sigurie për të siguruar që Hamasi dhe fraksionet e tjera të Gazës të përmbushin detyrimet e tyre dhe që Gaza të mos paraqesë më kërcënim për Izraelin ose popullin e tij.
15. SHBA-të do të punojnë me partnerë arabë dhe të tjerë ndërkombëtarë për të zhvilluar një forcë të përkohshme ndërkombëtare stabilizimi që do të vendoset menjëherë në Gaza për të mbikëqyrur sigurinë në Rrip. Forca do të zhvillojë dhe trajnojë një forcë policore palestineze, e cila do të shërbejë si një organ afatgjatë i sigurisë së brendshme.
16. Izraeli nuk do ta pushtojë ose aneksojë Gazën, dhe IDF do ta dorëzojë gradualisht territorin që aktualisht e ka të pushtuar, ndërsa forcat zëvendësuese të sigurisë do të vendosin kontrollin dhe stabilitetin në Rrip.
17. Nëse Hamasi e vonon ose e refuzon këtë propozim, pikat e mësipërme do të vazhdojnë në zonat pa terror, të cilat IDF do t'ia dorëzojë gradualisht forcës ndërkombëtare të stabilizimit.
18. Izraeli pranon të mos kryejë sulme në të ardhmen në Katar. SHBA-të dhe bashkësia ndërkombëtare e pranojnë rolin e rëndësishëm ndërmjetësues të Dohas në konfliktin e Gazës.
19. Do të vendoset një proces për deradikalizimin e popullsisë. Kjo do të përfshijë një dialog ndërfetar që synon ndryshimin e mentalitetit dhe narrativave në Izrael dhe Gaza.
20. Kur rindërtimi i Gazës të ketë përparuar dhe programi i reformës së AP-së të jetë zbatuar, kushtet mund të jenë në vend për një rrugë të besueshme drejt shtetësisë palestineze, e cila njihet si aspiratë e popullit palestinez.
21. SHBA-të do të krijojnë një dialog midis Izraelit dhe palestinezëve për të rënë dakord mbi një horizont politik për bashkëjetesë paqësore.
Komente
