BRAZIL- Policia rrethoi kampet e protestës në Brazil pasi mbështetësit e ish-presidentit të ekstremit të djathtë Jair Bolsonaro sulmuan ndërtesat qeveritare në kryeqytet. Mijëra demonstrues plaçkitën ndërtesën e Kongresit, si dhe pallatin presidencial dhe Gjykatën e Lartë në Brasília të dielën Forcat e sigurisë kanë arrestuar 1200 persona pas trazirave dhe guvernatori i Brasília, Ibaneis Rocha është pezulluar me arsyetimin se ka dështuar në ruajtjen e sigurisë.
Ministri i Drejtësisë Flávio Dino tha se për shkak të situatës së ndodhur, qeveria e Brazilit do të miratojë më shumë masa që synojnë forcimin e kryeqytetit të Brasilia.
Shumë i ashpër ka qenë komenti i parë i presidentit Luiz Inacio Lula da Silva, i cili në një ndërhyrje televizive drejtuar kombit denoncoi “fanatikët fashistë”, duke u shprehur se “të gjithë përgjegjësit e akteve terroriste do të identifikohen dhe ndëshkohen”.
Presidenti akuzoi policinë ushtarake për "paaftësi ose keqbesim". Më pas, në Twitter, ai shkroi se vandalët ishin "inkurajuar nga fjalimet" e Bolsonaro.
Nga ana tjetër, ish-presidenti brazilian Jair Bolsonaro denoncoi "pushtimet” e ndërtesave publike" në Brasilia, pasi mbështetësit e tij sulmuan ndërtesat kryesore qeveritare të dielën, por që u larguan më pas nga policia.
Bolsonaro, disa orë pas sulmi, reagoi përmes mediave sociale dhe hedh poshtë akuzat se në një farë mënyre ka orkestruar ose nxitur dhunën.
“Unë hedh poshtë akuzat, pa prova, që më atribuohen nga kreu aktual i shtetit të Brazilit . Gjatë gjithë mandatit tim, kam respektuar gjithmonë Kushtetutën, duke respektuar dhe mbrojtur ligjet, demokracinë, transparencën dhe lirinë tonë të shenjtë", tha Bolsonaro.
Udhëheqësit botërorë, përfshirë presidentin amerikan Joe Biden, i kanë dënuar trazirat dhe i kanë cilësuar si një sulm ndaj demokracisë
Sulme të dhunshme nga rreth 3000 protestues, mbështetës së Jair Bolsonaros, ndaj tre institucioneve kryesore të Brazilit, Kongresit, Pallatit Planalto (selia e qeverisë) dhe Gjykatës së Lartë pasi nuk pranojnë humbjen në zgjedhje të ish-presidentit dhe kanë pretendime mbi pa rregullsinë në mënyrën se si u realizuan zgjedhjet e tetorit.
Brenda Pallatit të Planaltos, një kryevepër moderniste e arkitektit Oscar Niemeyer, demonstruesit shkatërruan tavolina dhe karrige, duke hyrë gjithashtu në zyrën e Presidentit Lula, i cili ishte dje në shtetin e Sao Paulo, ku organizoi një takim urgjent me ministrat përpara se të kthehej në kryeqytet. Po aq i madh ka qenë edhe dëmtimi i Kongresit, godinës ku janë vendosur deputetë dhe senatorë.
Gjatë sulmit të Bolsonaristëve në Gjykatën e Lartë, u vodh një kopje e Kushtetutës së vitit 1988. Kopja u vendos në ndërtesën e gjykatës dhe u hoq dhe u dërgua në Praca dos Tres Poderes. Edicioni origjinal i Magna Carta-s, i mbajtur në muzeun e Gjykatës së Lartë, mbetet i pa prekur.
Në Brasilia, agjentët e Policisë Ushtarake të Qarkut Federal dhe të Forcave të Sigurisë Kombëtare larguan praktikisht të gjithë demonstruesit Bolsonarista që ndodheshin në kampin e ngritur përpara selisë së ushtrisë. 1200 persona u arrestuan në vend dhe të paktën 40 autobusë me protestues u larguan nga zona e qytetit të tendës, një kolonë e cila më pas kaloi rrugët e Brasilias. Tani për tani, shkruan O Globo, ka ende pak demonstrues që po largohen nga vendi, ndërkohë që policia dhe ushtria kanë rrethuar selinë e forcave të armatosura braziliane.
Udhëheqësit politikë në mbarë botën kanë dënuar ngjarjet e së dielës në Brasilia, duke mbështetur presidentin e ri të Brazilit, Lula.
Presidenti i SHBA Joe Biden tha: "Unë dënoj sulmin ndaj demokracisë dhe transferimit paqësor të pushtetit në Brazil. Institucionet demokratike të Brazilit kanë mbështetjen tonë të plotë dhe vullneti i popullit brazilian nuk duhet të minohet."
Presidenti francez Emmanuel Macron tha se vullneti i qytetarëve brazilianë dhe udhëzimet demokratike të vendit duhet të respektohen, duke shtuar se qeveria e tij ofron mbështetjen e pakushtëzuar të Presidentit Lula France.
Kryeministri kanadez Justin Trudeau tha se "respektimi i vullnetit demokratik të popullit është parësor në çdo demokraci", ndërsa kancelari gjerman Olaf Scholz e përshkroi shkatërrimin si një "sulm ndaj demokracisë që nuk mund të tolerohet".
"Kina ndjek nga afër dhe kundërshton me vendosmëri sulmin e dhunshëm", tha zëdhënësi i ministrisë së jashtme kineze, Wang Wenbin , duke shprehur mbështetjen e Pekinit pas "masave të marra nga qeveria braziliane për të qetësuar situatën, rivendosjen e rendit shoqëror dhe ruajtjen e stabilitetit kombëtar".
Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Rishi Sunak ka dënuar "çdo përpjekje për të minuar transferimin paqësor të pushtetit dhe vullnetin demokratik të popullit të Brazilit".
Duke shkruar në Twitter, thotë Sunak Presidenti i Brazilit Lula ka "mbështetjen e plotë" të Mbretërisë së Bashkuar, duke shtuar se ai pret të "ndërtojë lidhjet e ngushta të vendeve tona në vitet në vijim".
Presidenti i Brazilit Luiz Inacio Lula da Silva, i njohur si Lula, udhëtoi për në Brasilia dhe ka vizituar Kongresin për të vlerësuar dëmet pasi mbështetësit e Bolosaros arritën të futen në Kongres pas protestave ditën e djeshme. Lula është zotuar të ndëshkojë ata që janë përgjegjës për sulmet ndaj Kongresit të Brazilit dhe ndërtesave të tjera kryesore federale.
Duke folur para se të mbërrinte në Brasilia, Lula tha se nuk kishte "asnjë precedent në historinë e vendit" për skenat në kryeqytet dhe e quajti dhunën "akte vandalësh dhe fashistësh".
Lula foli edhe për forcat e sigurisë të cilat i akuzoi për "paaftësi, keqbesim" për dështimin në ndalimin e demonstruesve.
Kompania Meta ka njoftuar se do të bllokojë të gjitha postimet në rrjetet sociale që mbrojnë sulmet në Brazil të mbështetësve të ish-presidentit Bolosaro.
Një zëdhënës i kompanisë, platformat e së cilës përfshijnë Facebook, Instagram dhe WhatsApp, i tha BBC-së se do të hiqte menjëherë postimet "që u bënin thirrje njerëzve të marrin armët ose të pushtojnë me forcë Kongresin, pallatin presidencial dhe ndërtesa të tjera federale".
“Ne po e përcaktojmë gjithashtu këtë si një ngjarje shkelëse, që do të thotë se do të heqim përmbajtjen që mbështet ose vlerëson këto veprime”, shtoi zëdhënësi. "Ne po ndjekim në mënyrë aktive situatën dhe do të vazhdojmë të heqim përmbajtjen që shkel politikat tona."
Të dielën, mijëra mbështetës të ish-presidentit Bolsonaro sulmuan ndërtesat zyrtare në Brazil. Kjo video tregon momentin kur policia iu është përgjigjur protestuesve me gaz lotsjellës në përpjekje për t’i zmbrapsur ata.
Presidenti brazilian Luiz Inácio Lula da Silva tha të dielën se ishte në Pallatin Presidencial Planalto dhe në Gjykatën e Lartë në Brasilia pasi mbështetësit e rivalit të tij Jair Bolsonaro sulmuan ndërtesat qeveritare.
“Puçistët që promovuan shkatërrimin e pronës publike në Brasilia po identifikohen dhe do të ndëshkohen. Nesër rifillojmë punën në Pallatin Planalto. Gjithmonë Demokraci. Natën e mirë”, shkroi Lula da Silva në Facebook.
Më herët, Lula i përshkroi ngjarjet në kryeqytet si "barbare" dhe tha se "mungesa e sigurisë" i kishte lejuar mbështetësit "fashistë" të Bolsonaros të shkelnin barrierat e vendosura nga Forcat e Armatosura jashtë tre degëve të qeverisë.
"Këta njerëz janë gjithçka që është e neveritshme në politikë," tha ai në një konferencë për shtyp.
Të paktën 400 persona janë arrestuar pas trazirave, sipas autoriteteve braziliane.
Joe Biden dënoi të dielën sulmet e mbështetësve të ish-presidentit të Brazilit Jair Bolsonaro në Kongresin e vendit, Gjykatën e Lartë dhe pallatin presidencial.
“Unë dënoj sulmin ndaj demokracisë dhe transferimit paqësor të pushtetit në Brazil. Institucionet demokratike të Brazilit kanë mbështetjen tonë të plotë dhe vullneti i popullit brazilian nuk duhet të minohet.”, shkroi presidenti Joe Biden në Twitter të dielën në mbrëmje pas një vizite në El Paso, Teksas.
Presidenti i SHBA Joe Biden shkroi në Twitter se trazirat ishin një "sulm ndaj demokracisë dhe ndaj transferimit paqësor të pushtetit në Brazil" dhe se ai mezi priste të vazhdonte të punonte me Lulën.
