Tirane- Censi i 2023 zbuloi se popullsia banuese në Republikën e Shqipërisë më (18 shtator 2023) rezultoi 2.402.113, me rënie prej 420 mijë persona, krahasuar me Censin e 2011.
“Kjo rënie përshtatet me trendin e vërejtur gjatë tre dekadave të fundit, që prej Censit të vitit 1989” thuhet në raportin e INSTAT duke evidentuar se faktorët ndikues të lindjeve, vdekjeve dhe migracionit ndërkombëtar/brëndshëm sollën ndryshimin e strukturës së popullsisë, në Censusin e 2023.
Si ka ndodhur ndryshimi i popullisë ndër vite
Nga grafika e publikuar në dokumentin e Censit, Shqipëria sa vjen e tkurret duke kaluar dhe shifrat e 1979. Kështu në 1979 Shqipëria ka pasur 2.6 milionë banorë, pra 200 mijë më shumë se në 2023. Rritjen më të madhe të popullsisë e kemi pasur në 1989 me 3,2 milionë banorë.
Me rrëzimin e komunizmit, ardhjen e demokracisë dhe mundësisë së emigrimit Shqipëria vijon trendin e pandalshëm të rënies.
- Në 1979 Shqipëria numëronte 2.6 milionë banorë
- Në 1989 Shqipëria numëronte 3,2 milionë banorë
- Në 2001 Shqipëria numëronte 3.1 milionë banorë
- Në 2011 Shqipëria numëronte 2.8 milionë banorë
- Në 2023 Shqipëria numëronte 2.4 milionë banorë
Foto: Marre nga raporti i INSTAT, Censi 2023, publikuar në 28 qershor 2024
Mesatarisht 50 mijë individë emigrojnë
Para vitit 1990, vendi përjetoi një rritje të qëndrueshme të popullsisë e cila nisi të zvogëlohej pas 1990, me rrëzimine komunizmit i cili shënoi një fazë të re në zhvillimin politik, ekonomik dhe demografik të Shqipërisë.
“Gjatë periudhës pasuese, normat e ulëta të lindshmërisë dhe emigracioni ishin faktorët kryesorë që kontribuan në zvogëlimin e popullsisë. Gjatë periudhës midis censeve 2001-2011, vlerësohet se rreth 500 mijë individë emigruan nga Shqipëria, një mesatare prej rreth 50 mijë individë në vit. Ky trend emigracioni qëndron pothuajse i njëjtë me mesatarisht 50 mijë emigrant në vit” thuhet në faqen 16 të dokumentit të censit
Po rikthehemi në shtesën natyrore pozitive
Po kështu dhe numri i lindjeve ka ardhur në rënie, nga 53 mijë në vitin 2001 në 34 mijë në vitin 2011, ndërsa, numri i vdekjeve në këtë periudhë mbeti në nivele të qëndrueshme, rreth 20 mijë vdekje në vit, duke rezultuar me një shtesë natyrore pozitive.
Gjithashtu, referuar periudhës 2011-2023, popullsia e Shqipërisë karakterizohej nga një shtesë natyrore pozitive deri në vitin 2020, dhe në 2021 mbas pandemisë COVID-19, numri i vdekjeve tejkaloi numrin e lindjeve. Për vitin 2023, nga të dhënat administrative rezultuan rreth 24 mijë lindje dhe 22 mijë vdekje, duke shënuar rikthim në shtesën natyrore pozitive
Shqiperia drejt plakjes
Në piramidën e popullsisë bazuar në Censin e 2023, së bashku me atë të Censit 2011 vihet re dhe një trend drejt plakjes.
Duke analizuar grupmoshën 50-69 vjeç në piramidën e popullsisë, vërehet një zgjerim që përputhet me një periudhë lindjesh midis mesit të viteve 1950-1970 kur Shqipëria gjatë kësaj periudhe është karakterizuar nga një rritje e normave të lindshmërisë, njohur si “baby boom”.
“Lindshmëria nën nivelin e zëvendësimit prej vitit 2001, rritja e jetëgjatësisë, si dhe migracioni mbeten faktorët kryesorë të plakjes së popullsisë. Të dhënat e Cens 2023 tregojnë se një në pesë individë (19,7 përqind) janë 65 vjeç e lart, krahasuar me një në nëntë individë (11,3 përqind) në Censin e vitit 2011 dhe 7,5 përqind në Censin e 2001’ thuhet në raportin e Censit
Foto: Marre nga raporti i INSTAT, Censi 2023, publikuar në 28 qershor 2024
Në Shqipëri ka 100 mijë emigrantë dhe popullsi imigrante
Popullsia imigrante i referohet individëve të cilët kanë ndryshuar vendbanimin e tyre të zakonshëm nga një shtet tjetër në Shqipëri. Nga të dhënat e Censit2023 u vlerësuan 108.503 imigrant, 62,2 përqind meshkuj dhe 37,8 përqind femra. Për të dyja gjinitë, pjesa më e madhe e popullsisë imigrante i përket moshës 15-64 vjeç, (77,1 përqind), ndërsa 14,6 përqind janë mbi 65 vjeç. Rreth 8,3 përqind i përkasin grupmoshës 0-14 vjeç. Analizuar sipas grupmoshave, vihet re një përqindje më e madhe e burrave përkundrejt grave, vecanërisht midis grupmoshës 20-65 vjeç.
Foto: Marre nga raporti i INSTAT, Censi 2023, publikuar në 28 qershor 2024
Si bëhet matja e popullsisë
Dinamikat e popullsisë përcaktohen nga katër faktorë: lindjet, vdekjet, emigrimi dhe imigrimi. Efekti i secilit prej tyre në numrin e popullsisë jepet në ekuacionin e bilancit të popullsisë: P2023 = P2011 + L – V + I – E, ku P2023 dhe P2011 janë përkatësisht numri i popullsisë sipas Censit 2023 dhe 2011.
Sipas statistikave të Censit 2023, mosha mesatare e popullsisë është 42,5 vite, nga 35,3 vite që ishte në Censin 2011.
Në moshat e vogla deri në 10 vjeç, numri i meshkujve tejkalon atë të femrave. Ky raport përmbyset në moshat 40 dhe pas të 80-ve, me një rënie të madhe për shkak të jetëgjatësisë së lartë të femrave krahasuar me meshkujt.
Raporti gjinor në popullsinë mbi 80 vjeç është 82,1,. Kemi 364 100 vjeçarë, nga këta 361 janë femra
Censi 2023 ka evidentuar se në cilat qarqe dhe bashki është përqëndruar popullsia më e madhe. Përafërsisht, një e treta e popullsisë shqiptare (31,6 përqind) banon në qarkun e Tiranës, konkretisht 758 513 banorë.
Këtu është përqëndruar dhe mosha më aktive. 403 022 banorë janë të moshës 15 – 64 vjeç. Ndërkohë nga 598 176 banorë që janë në total në këtë bashki vihet re një prezencë e madhe e femrave. Janë 287 992 meshkuj nga të cilët 191 499 janë forcë pune, ( të moshës 15 – 64 vjeç). Ndërsa për femrat shifra është 310 184, dhe nga këta 211 523 të moshës 15 – 64 vjeç.
Qarqet nga ku po ikin më shumë
Në të gjithë qarqet, me përjashtim atë të Tiranës, popullsia ka ardhur në rënie përgjatë periudhës 2011-2023, në një rang ndryshimesh prej 28,3 përqind në qarkun e Shkodrës dhe 27,3 përqind në qarkun Kukës, deri në 0,7 përqind në qarkun e Beratit. Shprehur në vlerë absolute, Elbasani dhe Shkodra kanë pësuar rënien më të lartë të popullsisë.
Në anën tjetër, popullsia e qarkut Tiranë është rritur me 1,2 përqind, më së shumti prej migracionit të brendshëm. Rritja e popullsisë në Tiranë dhe rënia në qarqet e tjera rezulton në rritjen e përqindjes së popullsisë banuese në Tiranë, nga 26,8 përqind në 2011 në 31,6 përqind në 2023
Sipas Censit të vitit 2023, 98,3 përqind e popullsisë në Shqipëri janë vendas, dhe 1,7 përqind janë individë të lindur jashtë vendit. Mes popullsisë të lindur jashtë, afërsisht gjysma e tyre (46,2 përqind) kanë lindur në Greqi, dhe 16,6 përqind në Itali.
Duke analizuar përbërjen e popullsisë vendase dhe të lindur jashtë sipas qarkut, vihet re se qarku i Gjirokastrës ka përqindjen më të lartë të popullsisë të lindur jashtë, me 2,8 përqind. Në tre qarqe të tjera Vlorë, Tiranë dhe Durrës ka një përqindje të popullsisë së lindur jashtë mbi mesataren
Gjithashtu ne raportin e Censit 2023 është dhe shpërndarja e popullsisë në Shqipëri
Foto: Marre nga raporti i INSTAT, Censi 2023, publikuar në 28 qershor 2024
Komente
Ore populli Shqiptar po ēshtē komplet normale kjo qē ndodh. Po sa Italjan, Kroatien, Grek, Turq jan nēpēr Bot. Jan me qindra mijra Italjan nēpēr Bot e kjo do tē thot qē Italia ēshtē shtet i mbaruar. Po jo mor zot sekush e mendon vet se ku e gjen veten mē mir. LĒVIZJA E LIR BOT E LIR.
PërgjigjuLavdi PPSH
PërgjigjuShkodra dikur ishte qarku dyte me i madh mbas Tiranes me numer popullsie. Varferia, krimi politikat e qeverive ndaj Shkodres i kan detyruar njerzit te largohen. Shkodrant e vertet jetojn Tirane.!
Përgjigju