TIRANË- Ditën e nesërme do të bëhet publik drafti i fjalorit të madh i Gjuhës Shqipe, i cili do të hidhet për një konsultim të gjerë publik. Lajmi u bë me dije nga kryeministri Edi Rama në Kuvendin Kombëtar për Gjuhën Shqipe, ku u diskutua për sfidat e gjuhës shqipe në epokën moderne.
Moment historik për gjuhën shqipe e quan Rama Fjalorin e Madh të Gjuhës Shqipe, i cili po përfundon pas një pune gati 4 vjeçare dhe do të përmbajë rreth 120 mijë fjalë, gati trefishi i fjalorit aktual.
Në Kuvendin Kombëtar për Gjuhën Shqipe Rama tha se edhe ky fjalor është pjesë e rezistencës për të mbrojtur gjuhën shqipe nga gjithfarë barbarësh dhe injorantësh që gjejnë hapësirë në rrjetet sociale.
“Sot më vjen mirë se si pjesë e kësaj rezistence mund të themi që jemi në momentin historik sa i përket gjuhës së prezantimit të fjalorit të madh të gjuhës shqipe që më në fund përditësohet falë punës monumentale të bërë nën kujdesin e Akademisë së Shkencave. Nesër do prezantohet publikisht edhe drafti i këtij fjalori. Do hidhet në konsultim të gjerë publik dhe do merren opinionet dhe sugjerimet, vërejtjet, kontribute që me gjasë mund ta pasurojnë, por me siguri do ta konsolidojnë si produktet të përbashkëta të një rezistence të domosdoshme dhe një përpjekje që ne nuk e kemi të mundur të jemi në sulm se jemi nën agresionin e barbarisë dhe gjithfarë lloj injorantësh që gjejnë hapësirë falë botës së re të rrjeteve sociale. Por e kemi detyrim, të jemi në mbrojtje dhe të mos lejojmë që gjuha të degradojë në pikën e moskthimit”, tha Rama.
Kuvendi Kombëtar për Gjuhën Shqipe hapi siparin sot me një ceremoni të veçantë në Pallatin e Brigadave në Tiranë, duke shënuar fillimin e një forumi dyditor, ku do të diskutohet për sfidat dhe mundësitë e gjuhës shqipe në epokën moderne. Ky Kuvend i pari për gjuhën ka bashkuar përfaqësues të institucioneve arsimore figura të shquara nga arsimi, gjuhësia, letërsia, kërkimi shkencor dhe komunikimi publik, si dhe të rinj, nxënës dhe gjimnazistë.
Këtë të enjte u mbajt Kuvendi Kombëtar për Gjuhën Shqipe, kur pjesëmarrës ishte edhe kryeministri Edi Rama.
Gjatë fjalë së tij, kreu i qeverisë u shpreh se Gjuha Shqipe nuk duhet lejuar që të degradojë deri në pikën që s’ka kthim pas.
Rama kujtoi edhe shkrimtarin e ndjerë Ismail Kadare me vargjet e tij, duke thënë se ishte një lëvrues i Gjuhës Shqipe. Kreu i qeverisë tregoi bisedat që ka pasur me Kadarenë, duke thënë se sa ankth kishte për sulmet që i bëhen Gjuhës Shqipe.
“Iu them se mendova që ka ende shpresë, që gjuha shqipe ti mbijetojë barbarisë së këtij shekulli e cila kërcënon gjerësisht gjuhët në tërësi dhe kërcënon rrënjët e njerëzimit në përgjithësi. Në vitin 1972 dhe për ta lidhur me nxënësit, unë asokohe ishte në klasën e dytë, Çabej ka publikuar një ese mbi origjinën e fjalës Shqipëri dhe për ata që e njohin është një ese e gjatë që nis nga hartat antike e të Aleksandrisë, vendosin albanoin në hartë dhe përfundon me manastir. Çabej shkruan se Shqipëria ka pasur shumë emra, por gjuha ka qenë gjithnjë një. Sa o takon emri shqip, shqiptarë, ky emër mbetet me gur të dyshimtë, mendime ka që të këtë dalë nga emri i shqipes, duke e pasur shqiptarët emrin e tyre prej këtij shpendi.
Ne nuk kemi munguar asnjëherë që të kontestojmë deri edhe Çabejin e madh në kërkim të nxjerrjes prej të shkuarës të një lavide që në fakt për hir të vërtetës do na mjaftonte ta kërkonim dhe ta mbanin fort tek e vërteta dhe jo fantazitë dhe deliret e të sotmes. Sot, ky Kuvend Kombëtar i Gjuhës shqipe, mund të duket modest por është përmbajtësor për disa arsye në përvjetorin e 116 të ditës së miratimit të alfabetit të shqipes, lidhet edhe me një moment që është një moment ku shqipja bëhet faktikisht edhe përmes kësaj date të veçantë një përkatësi e përbashkët e gjithëve ne. Një përkatësi që është e jona, që askush nuk na e heq dot dhe nga askush tjetër nuk na vjen kërcënimi përveçse nga vetvetja. Shumë shpejt do jetë edhe një gjuhë zyrtare e BE, ku në mos gjuha më e lashtë e familjes së BE, shqipja do të rreshtohet ndër më të rrallat dhe më të veçantat e gjuhëve të BE. Dua të them se ky Kuvend vjen edhe si një produkt i samitet të tretë të diasporës që u mbajt në Tiranë në nëntor vjet, ku shqipja ishte një nga temat.
Është e hatashme të përjetosh se si delirantë dhe injorantë me damkë për të gjithë ata që vijnë nga betejat për gjuhën shqipe, ata që njohin rrënjët e gjuhës shqipe, ata që jetojnë me respektin e palëkundur për Çabejin dhe hapat e hedhur, sot proklamojnë gjithfarë lloj tezash, ndërkohë që borxhi ynë dhe i të gjithëve, institucioneve, bëhet gjithmonë dhe më i madh dhe i pashlyeshëm, sepse krahas këtyre zërave që do të ishin përndryshe për të qeshur nëse s’do të jetonim këtë kohë kur barbarizmat në fjalor dhe sintaksë s’do gjenin shesh për të bërë përshesh dhe hapësirat në rrjetet sociale, na bën që të jemi të alarmuar dhe të bëjmë çmos për të rezistuar. Është e pamundur të jemi në sulm sepse furia e gjithë kësaj barbarie dhe injorance është shumë e fortë dhe mbështetët në atë të vërtetën që populli e ka thënë me dy fjalë, kur gënjeshtra ka bërë xhiron e botës e vërteta akoma s’ka veshur pantallonat. Që të rezistojmë e kemi të domosdoshme dhe ky Kuvend është pjesë e kësaj rezistence.
Sot mungon një lëvrues i lartë i gjuhës shqipe, Ismail Kadare. E kujtoj në ato biseda me të, se sa ankth kishte nga sulmet që i bëheshin gjuhës shqipe. E kujtoj vazhdimisht në ato biseda që kam pasur me të, se sa ankth kishte nga sulmet që i bëhen gjuhës shqipe. Këtu kam sjellë një thënie të tij me vargjet e tij: “Kur panë se gjuhës s’i hodhën dot prangat, lëshuan drejt saj Gjithfarë merimangash. Parashtesa e pjesëza e lidhëza së prapthi, të bukurën gjuhë ta bënin lesharapi”.
Kuvendi Kombëtar për Gjuhën Shqipe hapi siparin sot me një ceremoni të veçantë në Pallatin e Brigadave në Tiranë, duke shënuar fillimin e një forumi dyditor, ku do të diskutohet për sfidat dhe mundësitë e gjuhës shqipe në epokën moderne.
Në ceremoninë e hapjes ishte i pranishëm dhe Kryeministri Edi Rama për të dhënë mesazhin e tij ne Kuvendin Kombëtar për Gjuhën Shqipe.
Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu u ndal te rëndësia e gjuhës shqipe si shtylla kryesore e identitetit kombëtar dhe e historisë sonë.
“Për ne, shqiptarët, gjuha përfaqëson shpirtin e kombit dhe rrugëtimin historik të qytetërimit tonë. Gjithçka që kemi jetuar si popull, sot mund ta shohim të dëshmuar përmes gjuhës. Ky Kuvend na bën bashkë për të mbrojtur, për të forcuar dhe për t’u krenuar me trashëgiminë tonë gjuhësore. Shpallja e datës 22 nëntor, Dita e Kongresit të Manastirit, e Alfabetit tonë, si festë kombëtare, si dhe viti 2024, Vit i Gjuhës Shqipe, pasqyron qartazi rëndësinë që i kemi dhënë çështjes së ruajtjes, promovimit dhe zhvillimit të gjuhës sonë kombëtare. Zhvillimet e vrullshme teknologjike, lëvizjet masive të popujve, përballja me kultura të tjera kërkojnë një përgatitje të mirë dhe të thelluar sidomos në gjuhë”, tha Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu.
Ministrja Manastirliu tha se në kuadër të Vitit të Gjuhës Shqipe Ministria e Arsimit është angazhuar për modernizimin e sistemit arsimor, duke nisur me përditësimin e Kornizës Kurrikulare.
“Gjatë Vitit të Gjuhës Shqipe nisëm procesin e Modernizimit të Kornizës Kurrikulare dhe që pasohet nga ndryshimet e kurrikulave bërthamë, përditësimin e programeve lëndore, një dokument që drejton vëmendjen drejt sfidave të mësimdhënies, përafron strukturën e programeve me kompetencat e reja që nxënësit duhet të përvetësojnë. Kemi nisur punën për kurrikulat e reja bërthame, programet e reja lëndore, duke filluar nga Gjuha Shqipe dhe Letërsia, për të hartuar e punuar tekste të përditësuara, për të siguruar mjete digjitale dhe burime multimediale për mësimin dhe ruajtjen e gjuhës sonë.”, tha Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu.
Një nga prioritetet e qeverisë shqiptare është dhe mbështetja për diasporën. Në fjalën e saj, Ministrja nënvizoi se në vitin e shpallur si Vit i Gjuhës Shqipe, mbështetja për gjuhën shqipe në diasporë merr një rëndësi të veçantë me financimin e Programit “Mësues për Greqinë,” i cili siguron mbështetje për mësuesit që japin mësim në diasporë.
“Për herë të parë qeveria shqiptare do të financojë, Programin e parë “Mësues për Greqinë” për mësimin e gjuhës shqipe në diasporë, duke shpërblyer financiarisht me dhjetra mësues që mësojnë shqip shqiptarve në diasporë. Kjo nismë e kthyer tashmë në një vendim të qeverisë, do të përbëjë dhe bazën për mundësinë e shtrirjes edhe në vende të tjera ku mësimi i shqipes vijon në mënyrë vullnetare, me një përkushtim për t’u admiruar nga shoqatat atdhetare në mërgatë.”, deklaroi Ministrja Manastirliu.
Në fund Ministrja e Arsimit dhe Sportit Ogerta Manastirliu vuri theksin te rëndësia e bashkëpunimit mes profesorëve, akademikëve dhe mësuesve për të ruajtur dhe pasuruar fjalën shqipe.
“Profesorët dhe akademikët s’e kanë të lehtë të mbërrijnë kudo, por duhet të ruajnë rrjetet e komunikimit me ish-studentët e tyre, tashmë mësues, për ta vjelë fjalën shqipe. Ndaj është e domosdoshme të projektohet puna për një Atlas të ri dialektor të shqipes e për këtë do të keni mbështetjen tonë.”
Gjatë hapjes së Kuvendit, u dhanë mesazhe dhe nga akademikë dhe përfaqësues të institucioneve të Arsimit të lartë.
Komente
O Tutu Mutu qai hellin Edi Ramēs o Tutu samēs.
PërgjigjuPer cfare fjalori shqip flet o injorant… harrove qe kongresi i drejtshkrimit e ka mbyllur kete hesap… cfare je ti perpara Aleks Budes nje bizhdilerruge o don kushoti Surrelit ..!
PërgjigjuHiq ministren leje fjalirin se ka kohe
PërgjigjuBravo! Më në fund! Duhet dhe një program per mësimin e gjuhes shqipe ne Itali ashtu sikurse po bëhet ne Greqi!
Përgjigju