Ekspertët e dinë që mishi i kuq i përpunuar ka mundësi të rrisë rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare dhe vdekjes.
Por a janë mishi, peshku dhe shpendët të pa përpunuar më pak të dëmshëm?
Disa studime kanë krijuar një lidhje midis konsumimit të mishit të përpunuar, të tilla si proshutë, hot dog, salcice dhe mishrave të tjerë të ngjashëm dhe një rritje të rrezikut të sëmundjeve kardiovaskulare (CVD) dhe vdekjes.
Sipas Medical News Today, sasia më e lartë e yndyrnave të ngopura në këto ushqime, së bashku me një nivel më të lartë të kripës mund t’i shpjegojnë këto.
Hulumtimet më të reja kanë sugjeruar që edhe një sasi e ulët e këtyre ushqimeve është e mjaftueshme për të rrezikuar shëndetin.
Po për mishin tjetër, si mishi i kuq i papërpunuar, shpendët apo peshqit?
Rezultatet e disa studimeve ndryshojnë pjesërisht sepse metodat ishin të ndryshme dhe pjesërisht sepse studimet e ardhshme të grupimit ekzistues kishin kufizimet e tyre.
Pra, për të mbushur këtë boshllëk në hulumtim, një grup shkencëtarësh të udhëhequr nga Victor W. Zhong, PhD, të Universitetit Cornell në Ithaca, New York, u nisën për të kryer një meta-analizë të re të 6 studimeve ekzistuese.
Zhong dhe ekipi shqyrtuan studimet e grupimeve që ishin realizuar në të gjithë Shtetet e Bashkuara, në total 29.682 amerikanë të rritur.
Nga pjesëmarrësit, 44% ishin burra, të cilëve iu regjistruan të dhënat dietike të pjesëmarrësve midis viteve 1985-2002 dhe i kishin ndjekur klinikisht për 30 vjet, deri më 31 gusht të vitit 2016.
Gjatë një periudhe mesatare 19-vjeçare, kanë ndodhur 6,963 ngjarje të pavolitshme kardiovaskulare dhe 8.875 vdekje.
Nga ngjarjet kardiovaskulare, 38.6% ishin raste të sëmundjes koronare të zemrës, 25% ishin ngjarje në tru dhe 34% përfshinin dështimin e zemrës.
Për të përcaktuar se çfarë përbën një shërbim i mishit dhe për të vlerësuar dietën e pjesëmarrësve, studiuesit përdorën Pyetësorin e Frekuencës së Ushqimit “Willett”.
Konsumi mesatar për sa i përket servirjeve të mishit, shpendëve dhe peshqve në javë ishte 1.5 për mishin e përpunuar, 3 për mish të kuq të papërpunuar, 2 për shpendët dhe 1.6 për peshqit.
Rezultati kryesor që kërkuan shkencëtarët ishte rreziku relativ i CVD dhe vdekshmërisë gjithëpërfshirëse gjatë 30 viteve midis personave që konsumuan këto ushqime të ndryshme, si dhe ndryshimi në rrezikun absolut për të njëjtën periudhë. Ata llogaritën rreziqet për çdo konsum shtesë prej 2 shërbime në javë.
Konsumimi i mishit të përpunuar, mishit të kuq të papërpunuar ose shpendët u shoqërua ndjeshëm me sëmundje kardiovaskulare, por konsumimi i peshkut nuk ishte ashtu.
E njëjta gjë ishte e vërtetë për secilën 2 servise shtesë të mishit të papërpunuar.
Një rritje e 2 serviseve javore të shpendëve lidhet me një rrezik relativ 4% më të lartë, ndërsa peshqit nuk shoqëroheshin me rrezikun e sëmundjeve të zemrës.
Shkencëtarët nuk kishin asnjë të dhënë për metodën e përgatitjes së ushqimit.
Nëse mishi ishte i skuqur apo jo i skuqur mund të ketë ndikuar në rezultatet e shëndetit.
Studimi përdori vetëm një matje dietike në fillim të studimit, por zakonet dietike të pjesëmarrësve mund të kenë ndryshuar me kalimin e kohës.
Më në fund, konfuzionimi i mbetur, natyra vëzhguese e studimit dhe fakti që të dhënat mund të kufizohen vetëm në ShBA të rriturit janë mangësi të mëtejshme të këtij studimi.
Megjithatë, Zhong dhe ekipi përfundojnë:
"Gjetjet e këtij studimi duket se kanë implikime kritike për shëndetin publik duke pasur parasysh që sjelljet dietike janë të modifikueshme dhe shumica e njerëzve konsumojnë këto katër lloje ushqimesh në baza ditore ose javore."