Në Kongresin e Manastirit 22 nëntori është shënuar Dita e Alfabetit Shqip, I zhvilluar mes datave 14 deri në 22 nëntor të vitit 1908.
Në të morën pjesë 50 delegatë nga 26 qytete të ndryshme, klube dhe shoqata.
Në këtë Kongres u miratua vendimi që të pranohet alfabeti latin me disa ndryshime të shkronjave duke i përshtatur ato për gjuhën shqipe.
Në Manastir morën pjesë intelektualë shqiptarë nga të gjitha trojet.
Kryetar i Kongresit u zgjodh Mid’hat Frashëri, kurse nënkryetarë ishin Luigj Gurakuqi dhe Gjergji Qiriazi, ndërsa motra e tij Parashqevi Qiriazi ishte gruaja e vetme në këtë Kongres.
Sipas numrit dhe rëndësisë së pjesëmarrësve, Kongresi i Manastirit ka qenë ngjarja më e rëndësishme e popullit shqiptar në fillimet e shekullit XX, ku si rezultat i kësaj pune më 28 Nëntor të vitit 1912 u shpall edhe pavarësia e Shqipërisë.
Për shqiptarët e Maqedonisë së Veriut kjo ditë është festë kombëtare.
Në Manastir funksionon Muzeu i Alfabetit të Gjuhës Shqipe, në të cilin gjenden rreth 56 fotografi të pjesëmarrësve dhe 230 dokumente në formë digjitale dhe në letër.
Kryetarja e Kuvendit, Lindita Nikolla, ka përshëndetur sot përvjetorin e Kongresit të Manastirit.
“Kongresi i Manastirit ose Kongresi i Alfabetit, i cili u mbajt nga 14-22 nëntor 1908, ishte sa produkt logjik i ngjarjeve, ashtu edhe paraprurës i zhvillimeve të pritshme të Shqipërisë.
Vendimi i dijetarëve shqiptarë për unifikimin e Alfabetit të gjuhës shqipe nuk ishte thjesht një akt iluminist, por shprehje e Rilindjes Kombëtare dhe një veprim që synonte të forconte unitetin kombëtar dhe lëvizjen për pavarësi.
Unifikimi i Alfabetit i parapriu aktit të Ismail Qemalit dhe patriotëve shqiptarë për shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë. “Lufta me kartë e me pëndë” i ndriçoi rrugën “luftēs me barut e me armë”.
Unifikimi i Alfabetit kontribuoi në mbrothësinë dhe zhvillimin e gjuhës shqipe si një tipar thelbësor i kombit shqiptar, si një organizëm bashkues dhe faktor i identitetit dhe kohezionit kombëtar.
Sot Abetarja e unifikuar është një hap i madh drejt fuqizimit të rolit të shkollës dhe Alfabetit në konsolidimin e gjuhës, kulturës dhe qytetërimit shqiptar.”, shkruan Nikolla.
Në ditën e alfabetit të gjuhës shqipe, kryetari i PL-së ka reaguar përmes një postimi në Facebook. Meta shprehu mirënjohjen për kolosët e gjuhës shqipe dhe rilindasit e kombit.
“Gëzuar Ditën e Alfabetit të gjuhës tonë të bukur shqipe, të shkruar me gërma gjaku dhe sakrifica heroike të panumërta.
Mirënjohje për kolosët e gjuhës shqipe dhe Rilindasit e vërtetë të kombit, që 114 vjet më parë, në Kongresin e Manastirit, njehsuan elementin më të rëndësishëm përbashkues të shqiptarëve dhe i paraprinë Pavarësisë së Shqipërisë.”- shkroi Meta.
Komente
Cudi. Mendova se alfabetin e kishte krijuar Rama....
Përgjigju