Uzina Mekanike e Naftës në Patos, shkëlqimi, rrënimi dhe mbajtja e saj ende në këmbë deri në ditët tona kur Uzina ka heshtur dhe muret e saj flasin zëra që ne i quajmë kujtime! Emisioni Amarcord shfaqet çdo të diel, ora 21:00 ne Report Tv me Eljan Taninin.
Duke qenë se në këtë vend punojnë ende disa punëtorë për të mbajtur ende në këmbe naftën, Tanini në këtë Uzinë bisedoi me:
Aty, mes borxheve të naftës dhe ish avujve të oksidit të hekurit, fillon një histori që duket e pamundur, një histori dashurie që lulëzon në mes të metaleve dhe vajit të naftës. Ajo që fillimisht duket si një hapësirë e ftohtë dhe e braktisur industriale, është në fakt vend ku ndodhnin edhe takime të papritura, ku njerëzit krijonin lidhje më të thella sesa do të mund të mendonim ndonjëherë.
Ilmi Myrtaj, ish punonjës i Uzinës, sot pensionist e që banon aty pranë, flet me nostalgji për hekurat që e mbanin ekonominë dhe punën e kësaj Uzine.
- Është krijuar në vitin 1963 mbi bazën e ofiçinës mekanike. Uzina Mekanike e Naftës në Patos ishte një nga njësitë më të rëndësishme industriale në Shqipëri që ka luajtur rol kyç në mbështetjen dhe zhvillimin e industrisë së naftës në vend. E vendosur në zemër të zonës naftëmbajtëse të Patosit, një nga basenet më të mëdha të prodhimit të naftës në Ballkan, kjo uzinë ka qenë për dekada të tëra një hallkë thelbësore në zinxhirin teknik dhe operacional të industrisë hidrokarbure shqiptare, u shpreh Ilmiu.
Brenda Ish Uzinës që sot gjallon vetëm nga e shkuara, guida jonë bëhet Petrika Shtrepi, Kryeinxhinier. Ai na tregon repartet që sot janë në punë ose jo, ku në fakt shumica nuk punojnë për arsye të ndryshme. Petrika kujton se kjo Uzinë ka pasur vlera strategjike, gjëra që sot mezi besohen në Shqipëri, ku ndër të tjera ajo duhej ruajtur. Petrika duke kujtuar të shkuarën në të tashmen tonë të çalë thotë:
- Uzina Mekanike e Naftës në Patos u krijua për të ofruar mbështetje teknike nxjerrjen dhe përpunimin e naftës me bazë atë të Kuçovës. Me kalimin e viteve, ajo u kthye në një qendër të specializuar për prodhimin, riparimin dhe mirëmbajtjen e pajisjeve të ndryshme industriale që lidhen me industrinë e hidrokarbureve, përfshirë:
• Pajisje për shpime dhe nxjerrje nafte (komponentë të sondave, pompave, etj.)
• Pjesë rezervë për impiante të përpunimit të naftës dhe gazit
• Pajisje mekanike për transportin dhe magazinimin e hidrokarbureve
• Struktura metalike dhe zgjidhje teknike të personalizuara për fusha të ndryshme industriale.
Duke ecur, ndalemi me Petrikën te avorzhimet. Thëllëza është një grua që ka kaluar katër dekada të jetës së saj mes kabllove, ndriçuesve dhe pjesëve të ndërlikuara të makinave në Uzinën Mekanike të Naftës në Patos. Kur nisi punë këtu nuk ishte një nga të vetmet gra që kishte guxuar të hynte në një industri e dominuar nga burrat, një ambient i ashpër dhe i ngarkuar me kërkesa fizike dhe teknike të mëdha. Por ajo e dinte që kjo ishte pasioni i saj, dhe ajo nuk do të largohej kurrë. Thëllëza Shpata, Specialiste Avorzhimi tregon teksa është duke punuar:
- Ka pasur momente kur kam qenë e vetme, por kurrë nuk kam dyshuar në veten time. Në fillim ishte e vështirë të merresha me stereotipet që ekzistonin për gratë në këtë profesion, por me kalimin e kohës, kam kuptuar se forca ime vjen nga njohuritë që kam dhe nga pasioni që kam për këtë punë. Kam punuar po këtu për një kohë të gjatë si elektriçiste.
Ndërsa Sokrat Çapo, Ish punonjës, sektori i kovaçanës flet për aksidente të shumta që janë bërë këtu, madje edhe ai vetë e ka pësuar keq dikur në fytyrë! Sipas Çapos, kjo punë ka edhe hallet e saja. Ai tha:
- Aksidentet mund të përfshijnë gjithçka nga shpërthime, zjarre, ekspozim ndaj substancave toksike deri tek aksidentet mekanike që ndodhin gjatë operacioneve të përditshme. Disa nga aksidentet më të zakonshme kanë përfshirë:
Sot, një nga asetet më të vyera të Uzinës që mezi mbahet në këmbë, është stafi i saj teknik. Inxhinierë me përvojë shumëvjeçare, mjeshtër të kualifikuar në mekanikë të rëndë, si dhe specialistë në fushat e elektroteknikës, hidraulikës dhe automatizimit, përbëjnë bazën profesionale që i jep uzinës aftësinë të përballojë edhe sfidat më të ndërlikuara teknike.
Komente
